Wyspa Wielkanocna jest znana w naszej świadomości jako dom tajemniczych i wielkich posągów Moai - ale to nie jedyny sekret jaki kryje przed nami ta wyspa.
Wyspa Wielkanocna jest znana w naszej świadomości jako dom tajemniczych i wielkich posągów Moai - ale to nie jedyny sekret jaki kryje przed nami ta położona na południowym Pacyfiku wyspa. Kiedy posągi Moai fascynują nieznanym pochodzeniem i celem ich autorów, tak zaginiony język Rongorongo jest równie interesującym tematem.
Posągi Moai
Unikalny pisany język ukazał się nagle w 1700 roku, jednak zaledwie na przełomie dwóch wieków został skazany na wygnanie w mrok zapomnienia. Znany jako Rapa Nui - dla mieszkańców wyspy, Rongorongo jest systemem piśmiennictwa opartym o piktogramy. Został znaleziony wyrzeźbiony w wielu prostokątnych drewnianych tablicach i na innych artefaktach znalezionych na wyspie.
Sztuka pisania nie była znana na pobliskich wyspach - zatem jej istnienie na Wyspie Wielkanocnej intryguje antropologów. Najbardziej wiarygodnym wytłumaczeniem jest fakt, że wyspiarze nauczyli się tego pisma od hiszpanów w roku 1770 kiedy Ci odwiedzili wyspę. Ciekawym jest fakt, że pomimo iż język ten jest stosunkowo młody, żaden językoznawca czy archeolog nie jest w stanie rozszyfrować Rongorongo.
Przykład pisma
Kiedy Europejczycy odkryli Wyspę Wielkanocną, zobaczyli izolowany ekosystem cierpiący ze względu na ograniczone ilości bogactw naturalnych, ogołocenie z lasów i przeludnienie. W ciągu kolejnych lat, populacja wyspy licząca początkowo 4000 mieszkańców, została zniszczona przez zachodnią chorobę i wytrzebiona przez kupców niewolników. Do 1877 roku, pozostało na niej tylko 110 mieszkańców. Język Rongorongo był ofiarą tych wydarzeń. Kolonizatorzy Wyspy Wielkanocnej zdecydowali, że ten dziwny język należy do pogańskiej przeszłości wyspy i zakazali jego używania. Misjonarze zmusili mieszkańców aby Ci zniszczyli tablice z inskrypcjami Rongorongo.
W 1864 roku, Ojciec Joseph Eyraud został pierwszą osobą - nie pochodzącą z Wyspy Wielkanocnej - który zarejestrował ten język. Zanim pismo całkowicie upadło, Joseph Eyraud zanotował, że tajemnicze znaki znajdują się na wszystkich drewnianych stołach w domostwach mieszkańców wyspy. Pokrywają także inne drewniane sprzęty. Pomimo zainteresowania w temacie Josepha Eyrauda, nie był on w stanie znaleźć wyspiarza, który zechciałby przetłumaczyć to pismo. Wyspiarze byli zrozumiale bardzo niechętni do pomocy, z uwagi na to, że Europejczycy forsownie zmusili ich do zniesienia ich rodzimego pisma.
Jakiś czas później, biskup Florentin Jaussen z Tahiti podjął się próby przetłumaczenia tekstów. Młody mieszkaniec Wyspy Wielkanocnej zwany Metero, oświadczył, że umie czytać Rongorongo i przez kolejne 15 dni, biskup notował wszystko co tłumaczył chłopiec. Biskup Jaussen zrezygnował z dalszej pracy, gdy zrozumiał, że Metero był oszustem. Chłopiec wyznaczył kilka znaczeń dla jednego symbolu.
W 1886 roku William Thompson ze statku USS Mohican zainteresował się systemem piktograficznym podczas swojej podróży zebrania artefaktów dla Narodowego Muzeum w Waszyngtonie. Miał on dwa rzadkie tablety z wygrawerowanym pismem i był zaciekawiony treścią przekazu. Zapytał 83-letniego wyspiarza Ure Va'e Iko czy może pomóc w tłumaczeniu, ponieważ jego wiek wskazuje na to, że może znać ten język. Człowiek ten przyznał, że zna zapis, ale nie zechciał łamać rozkazów misjonarzy. W skutek tego treść języka nadal była nieznana.
Przykład pisma
Thompson był zdeterminowany. Zdecydował, że być może Ure Va'e Iko zechce współpracować pod wpływem alkoholu. Po kilku drinkach uprzejmie dostarczonych przez Thompsona, wyspiarz popatrzył raz jeszcze na drewniane tablice i zaczął nucić piosenkę, w której opisywał gody bogów i bogiń. William Thompson i jego towarzysze szybko zaczęli zapisywać jego słowa. To był duży przełom, choć Thompson miał problem z przypisaniem słów do piktogramów. Ponadto nie mógł znaleźć innego wyspiarza, który byłby skory do pomocy, aby potwierdzić dokładność tłumaczenia. Kiedy Thompson nie był już w stanie dokończyć dalszego tłumaczenia Rongorongo, cześć jaką dostarczył Iko stała się wartościową wskazówką dla innych badaczy.
W ciągu kolejnych dekad, wielu uczonych próbowało zrozumieć sens tej tajemnicy. W 1932 roku, Wilhelm de Hevesy spróbował połączyć Rongorongo z indyjskim zapisem cywilizacji "Indus Valley" twierdząc, że co najmniej 40 symboli Rongorongo ma odpowiadające symbole języka indyjskiego. Dalsze analizy wykazały jednak, że podobieństwa są bardzo znikome. W 1950 roku Thomas Barthel stał się jednym z pierwszych językoznawców nowej ery, który podjął się badania Rongorongo. Stwierdził on w swoich badaniach, że system zawiera 120 elementów podstawowych, formujących 1500 różnych znaków. Ponadto, podkreślił w swoich badaniach, że symbole reprezentowały zarówno przedmioty jak i idee / pomysły. To czyniło ten język jeszcze trudniejszym, na tyle, że uniemożliwiało stworzenie tłumaczenia, ponieważ indywidualny symbol mógł potencjalnie reprezentować całe zdanie. Barthel był jednak nieugięty - zidentyfikował artefakt znany jako tablet Mamri jako kalendarz księżycowy.
Niektóre z interesujących badań były przeprowadzane przez językoznawcę Stevena Fischera. Studiował on prawie każdy istniejący przykład języka Rongorongo, szczególnie ceniąc sobie berło o długości 1,2 metra - będące własnością naczelnika wyspy. Artefakt jest pokryty piktogramami. Fischer zauważył, że co trzeci znak na berle ma przypisany dodatkowy "wyglądający jak fallus" symbol. To doprowadziło Fischera do twierdzenia, że teksty Rongorongo mają strukturę opartą o 3 znaki lub triady. Fischer studiował również monotonny śpiew starca Ure Va'e Iko - co zaprowadziło go do poparcia swojej tezy. Fischer próbował także udowodnić, że teksty Rongorongo opowiadają mity stworzenia.
Rongorongo jest obiektem zainteresowania wielu językoznawców, antropologów i archeologów. Przetrwało tylko 25 tekstów. Być może wiedza zawarta na istniejących tablicach pomogłaby wyjaśnić sekret posągów Wyspy Wielkanocnej, nagłego pojawienia się tego pisanego języka i innych sekretów i zwyczajów wyspiarzy. Jednakże, tak samo jak potężne posągi zniewalające wyobraźnię, tak Rongorongo do dziś nie poddaje się próbom tłumaczenia.
Tłumaczenie Eurycide
www.paranormalne.pl
http://www.damninteresting.com/?p=710#more-710
Źródło: Eurycide
Licencja: Creative Commons - użycie niekomercyjne - bez utworów zależnych