STEN
STEN to angielski pistolet maszynowy skonstruowany przez Reginalda Sheparda i Harolda Turpina. Broń wprowadzono do uzbrojenia w 1940r. STEN działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, strzelanie następuje z zamka otwartego. Zastosowano igliczny mechanizm uderzeniowy z iglicą stałą osadzoną w zamku. Broń posiada mechanizm spustowy z przełącznikiem rodzaju ognia umożliwiający strzelanie ogniem pojedynczym i ciągłym. Jeśli zamek znajduje się w tylnym położeniu za bezpiecznik służy wycięcie dla rękojeści napinania zamka, natomiast w przypadku gdy zamek znajduje się w przednim położeniu rolę bezpiecznika pełni otwór w ściance komory zamkowej. Gniazdo magazynka znajduje się z lewej strony broni, zasilanie odbywa się z dwurzędowych magazynków pudełkowych o pojemności 32 naboi. Ładowanie magazynków mogło odbywać się za pomocą specjalnego urządzenia. STEN może być również zasilany z magazynków od niemieckiego pistoletu maszynowego MP40. Zastosowano stałą kolbę metalową, lufa osłonięta jest metalową perforowaną osłoną. W prototypowej odmianie STEN Mk IV zastosowano składaną kolbę metalową. Największe zalety STENa to bardzo prosta konstrukcja, nieduża masa oraz niewielkie wymiary. STEN krytykowany był natomiast za nienajlepszą ergonomię i niezbyt dobre wykonanie. Broń nie posiadała łoża i chwytu pistoletowego, ponadto wykorzystywanie magazynka w charakterze przedniego chwytu pistoletowego prowadziło do zacięć spowodowanych zbyt luźnym gniazdem magazynka. Aby temu zaradzić zalecano stosować perforowaną osłonę lufy w charakterze łoża, jednak w najbardziej popularnej wersji STEN Mk II było to utrudnione ze względu na niewielką długość osłony. Między innymi dlatego broń zyskała wśród brytyjskich żołnierzy obraźliwe przydomki "Stench Gun" i "Wolworth Gun". W ostatniej wersji STENa oznaczonej jako Mk V ergonomia została znacznie poprawiona, zastosowano drewnianą kolbę stałą, przedni i tylny chwyt pistoletowy oraz zaczep do mocowania bagnetu. W odmianach Mk IIs i Mk Vs zastosowano integralny tłumik dźwięku, wersje te nie były produkowane w dużych ilościach. STEN posiada celownik przeziernikowy z nastawami na 91 metrów (100 jardów), niektóre egzemplarze posiadały krzywo przyspawaną muszkę. Pistolety maszynowe STEN bardzo często stanowiły uzbrojenie oddziałów partyzanckich, konspiracyjną produkcję broni rozpoczęto w wielu okupowanych krajach, między innymi w Polsce. Co ciekawe w Niemczech produkowano kopię STENa przeznaczoną dla oddziałów dywersyjnych oraz pistolet maszynowy MP 3008 będący modyfikacją brytyjskiej konstrukcji. Modyfikacjami STENa były również skonstruowane w Polsce podczas okupacji pistolety maszynowe KIS i Błyskawica.wersja | STEN Mk I | STEN Mk II | STEN Mk V | Błyskawica | MP 3008 |
nabój | 9x19mm Parabellum | 9x19mm Parabellum | 9x19mm Parabellum | 9x19mm Parabellum | 9x19mm Parabellum |
prędkość początkowa pocisku | 365m/s | 365m/s | 365m/s | 365m/s | 365m/s |
długość lufy | 198mm | 197mm | 198mm | 197mm | 196mm |
długość | 845mm | 762mm | 762mm | 556mm z kolbą złożoną 730mm z kolbą rozłożoną | 760mm |
masa | 3,27kg bez magazynka | 2,8kg bez magazynka | 3,9kg bez magazynka | 3,22kg bez magazynka | 3,18kg bez magazynka |
magazynek | pudełkowy o pojemności 32 naboi | pudełkowy o pojemności 32 naboi | pudełkowy o pojemności 32 naboi | pudełkowy o pojemności 32 naboi | pudełkowy o pojemności 32 naboi |
szybkostrzelność teoretyczna | 540 pocisków na minutę | 540 pocisków na minutę | 575 pocisków na minutę | 600 pocisków na minutę | 450 pocisków na minutę |
Od góry: STEN Mk I, STEN Mk II, STEN Mk III, STEN Mk IV, STEN Mk V
Pistolet maszynowy STEN Mk V wyposażony w bagnet
Urządzenie ułatwiające ładowanie magazynków od STENa
zobacz filmik z pistoletem maszynowym STEN
Villar Perosa 1915
Villar Perosa 1915 (znany również jako Fiat Revelli 1915) to włoski pistolet maszynowy, jest to pierwsza broń tego typu na świecie. Pistolet maszynowy Fiat Revelli 1915 miał stanowić uzbrojenie samolotów, ostatecznie broń weszła w 1916r na uzbrojenie piechoty. Villar Perosa działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, strzelanie odbywa się z zamka otwartego. Zastosowano dwie lufy oraz dwie komory zamkowe, można powiedzieć że Fiat Revelli składa się z dwóch sprzężonych pistoletów maszynowych. Broń strzela włoskim nabojem pistoletowym 9x19mm Glisenti, nabój posiada takie same wymiary jak 9x19mm Parabellum, różnica to słabszy ładunek prochowy naboju Glisenti. Zasilanie odbywa się z dwóch dwurzędowych magazynków łukowych mieszczących po 25 naboi, gniazda magazynków znajdują na górze komór zamkowych. Villar Perosa posiada tylec z dwoma chwytami, nie zastosowano chwytu pistoletowego. Broń może być zamontowana w jarzmie pancernej tarczy, pod lufami można zamontować dwójnóg, niektóre egzemplarze zostały wyposażone w drewnianą kolbę. Zastosowano celownik krzywiznowy z nastawami od 50 do 400m, konstrukcja nie posiada przełącznika rodzaju ognia. Kopia Fiata Revelli była produkowana w Austro-Węgrzęch pod oznaczeniem Sturmpistole M.18. Pistolet maszynowy Sturmpistole M.18. strzelał słabym nabojem pistoletowym 9x27,7mm, broń została przystosowana do mocowania na podstawie szturmowej od karabinu maszynowego Schwarzlose. Villar Perosa 1915 był nieporęczny, ciężki oraz strzelał słabym nabojem, należy jednak pamiętać że był to pierwszy pistolet maszynowy na świecie.
wersja | Villar Perosa 1915 |
nabój | 9x19mm Glisenti |
prędkość początkowa pocisku | 320m/s |
długość lufy | 320mm |
długość | 533mm |
masa | 6,48kg niezaładowany 7,38kg z dwoma pełnymi magazynkami na 25 naboi |
magazynek | dwurzędowy łukowy o pojemności 25 naboi |
szybkostrzelność teoretyczna | 1200 pocisków na minutę z obu luf |
FN P90
FN P90 to belgijski pistolet maszynowy skonstruowany na początku lat 90-tych. Broń działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, strzelanie następuje z zamka zamkniętego, po wystrzeleniu z magazynka ostatniego naboju zamek zatrzymuje się w tylnym położeniu. FN P90 został skonstruowany w układzie bezkolbowym (bull pup), co ciekawe okno wylotowe łusek znajduje się na dole broni. Pudełkowy magazynek dwurzędowy na 50 naboi został umieszczony poziomo nad bronią, gniazdo magazynka znajduje się z tyłu broni. FN P90 strzela małokalibrowym nabojem pistoletowym 5,7x28mm, nabój ten posiada bardzo dużą przebijalność. Zastosowano mechanizm spustowy z przełącznikiem rodzaju ognia, dźwignia przełącznika rodzaju ognia pełniąca funkcję bezpiecznika pozwala na strzelanie ogniem pojedynczym i ciągłym. Odmiana cywilna PS90 strzela tylko ogniem pojedynczym. Konstrukcja została w dużej części wykonana z tworzywa sztucznego. Lufa została zakończona tłumikiem płomieni, możliwy jest montaż tłumika dźwięku, aby w pełni wykorzystać możliwości tłumika dźwięku należy strzelać amunicją poddźwiękową. Broń posiada standardowo zamontowany celownik kalimatorowy, celownik został umieszczony nad magazynkiem na specjalnym wsporniku. W odmianie FN P90 Triple Rail montaż osprzętu został ułatwiony dzięki uniwersalnej szynie montażowej Picatinny znajdującej się na wsporniku. Tak więc pistolet maszynowy FN P90 jest bardzo dobrą, nowoczesną i ergonomiczną bronią, która mimo swoich zalet nie zdobyła dużej popularności, odpowiednikiem FN P90 jest niemiecki MP-7.
Nabój 5,7x28mm
Pojemność magazynka 50nb
Dł. broni 500mm
Dł. lufy 263mm
Szybkostrzelność teoretyczna 900 strzałów na min.
Waga bez amunicji 2,54kg
Waga załadowanego 3kg
FN P90 Triple Rail
FN P90 Triple Rail z tłumikiem dźwięku
PP19 Bizon-2
PP19 Bizon-2 to rosyjski pistolet maszynowy skonstruowany w latach 90-tych. Konstrukcja w znacznej mierze oparta jest na subkarabinku AKS-74U (skrócona odmiana karabinka automatycznego AK-74). Broń działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, strzelanie następuje z zamka zamkniętego. PP19 zasilany jest radzieckim nabojem pistoletowym 9x18mm. Zasilanie odbywa się z cylindrycznego magazynka o pojemności 64 naboi, magazynek wykonany jest z aluminium. Gniazdo magazynka znajduje się przed chwytem pistoletowym pod komorą zamkową, w Bizonie magazynek pełni rolę łoża. Lufa zakończona jest szczelinowym tłumikiem płomieni. Broń posiada mechanizm spustowy z przełącznikiem rodzaju ognia umożliwiający strzelanie ogniem pojedynczym i ciągłym. Podobnie jak w karabinku AK zastosowano znajdującą się z prawej strony broni dźwignię przełącznika rodzaju ognia która w górnym położeniu (broń zabezpieczona) blokuje ruch rączki zamkowej. Zarówno metalowa kolba składana na lewy bok komory zamkowej jak i wykonany z tworzywa sztucznego chwyt pistoletowy pochodzą z subkarabinka AKS-74U. Pistolet maszynowy PP19 Bizon-2 posiada celownik krzywkowy ze szczerbinką typu otwartego z nastawami na 50 i 100m. Rozkładania broni następuje poprzez odłączenie pokrywki która stanowi górną część komory zamkowej, zastosowanie takiego rozwiązania wymusza stosowanie bocznego montażu dla lunety lub celownika kolimatorowego. Na podstawie wersji standardowej skonstruowano pistolet maszynowy Bizon-2-01 zasilany nabojem 9x19mm Parabellum, Bizon-2-02 na nabój 9x17mm, Bizon-2-03 zasilany nabojem 9x18mm wyposażony w integralny tłumik dźwięku, Bizon-2-07 strzelający nabojem 7,62x25mm. Skonstruowano również odmiany samopowtarzalne Bizon-2-04 na nabój 9x18mm, Bizon-2-05 zasilany nabojem 9x19mm Parabellum, Bizon-2-06 na nabój 9x17mm. Wersje strzelające nabojem 9x19mm zasilane są z magazynków cylindrycznych o pojemności 53 naboi, odmiany na nabój 7,62x25mm zasilane są z magazynków cylindrycznych o pojemności 45 naboi lub z dwurzędowych magazynków łukowych o pojemności 35 naboi.
nabój | 9x18mm |
długość lufy | 240mm |
długość | 425mm z kolbą złożoną 660mm z kolbą rozłożoną |
masa | 2,1kg niezaładowany |
magazynek | cylindryczny na 64 naboje |
szybkostrzelność teoretyczna | 650 pocisków na minutę |
PP19 Bizon-2-03 wyposażony w integralny tłumiki dźwięku
PP19 Bizon-2 częściowo rozłożony
Gepard
Gepard to rosyjski pistolet maszynowy skonstruowany w firmie Rex Firearm Company w latach 90-tych. Gepard został skonstruowany na podstawie subkarabinka AKS-74U (skrócona odmiana karabinka automatycznego AK-74). Broń poprzez wymianę komory nabojowej można dostosować do zasilania nabojem 9x17mm (.380 ACP), 9x18mm, 9x18mm PMM, 9x19mm Parabellum, 9x21mm, 9x21mm Russian oraz 9x30mm Russian Grom. Za pomocą wymiany lufy oraz komory nabojowej Gepard może być również dostosowany do zasilania nabojem 7,62x25mm, 11,43x22mm (.45ACP) oraz nabojem pośrednim 7,62x33mm (jest to najsilniejszy nabój jakim może być zasilany Gepard). Zasilanie odbywa się z dwurzędowego magazynka o pojemności 22 lub 40 naboi, magazynek umieszczony jest w chwycie pistoletowym. Zależnie od zastosowanego naboju broń działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, półswobodnego lub odprowadzania gazów prochowych z przewodu lufy. Zastosowano mechanizm spustowy z przełącznikiem rodzaju ognia umożliwiający strzelanie ogniem pojedynczym i ciągłym. Dźwignia przełącznika rodzaju ognia (taka sama jak w karabinku AK) pełniąca również funkcję bezpiecznika znajduje się z lewej strony komory zamkowej. W górnym położeniu (broń zabezpieczona) dźwignia przełącznika rodzaju ognia blokuje ruch rączki zamkowej. Gepard posiada metalową kolbę składaną na lewy bok komory zamkowej. Podobnie jak w karabinku AK rozkładanie broni następuje poprzez odłącznie pokrywki która stanowi górną część komory zamkowej, rozwiązanie takie wymusza zastosowanie bocznego montażu lunety. Pistolet maszynowy Gepard nie jest produkowany seryjnie.
nabój | 9x17mm, 9x18mm, 9x18mm PMM, 9x19mm Parabellum, 9x21mm, 9x21mm Russian, 9x30mm Russian Grom, 7,62x25mm, 11,43x22mm, 7,62x33mm |
długość | 420mm z kolbą złożoną (z lufą o długości 235mm) 640mm z kolbą rozłożoną (z lufą o długości 235mm) |
masa | 2kg (dostosowany do naboju 9x30mm z pełnym magazynkiem na 40 naboi) |
tryby ognia | pojedynczy i ciągły |
magazynki | pudełkowe dwurzędowe o pojemności 22 lub 40 naboi |
szybkostrzelność teoretyczna | 700 pocisków na minutę |
Agram 2000
Agram 2000 to chorwacki pistolet maszynowy wprowadzony do uzbrojenia w latach 90-tych. Konstrukcja wywodzi się z włoskiego pistoletu maszynowego Beretta PM12-S. Agram działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, strzelanie następuje z zamka otwartego. Pistolet strzela nabojem 9x19mm Parabellum, zasilanie odbywa się z dwurzędowych magazynków łukowych mieszczących 15, 22 lub 32 naboje. Gniazdo magazynka znajduje się między przednim a tylnym chwytem pistoletowym, chwyty wykonane są z tworzywa sztucznego. Zastosowano mechanizm spustowy z przełącznikiem rodzaju ognia, dźwignia przełącznika pełniąca również funkcję bezpiecznika znajduje się z lewej strony broni nad spustem. Przełącznik posiada 3 nastawy umożliwiające zabezpieczenie broni, prowadzenie ognia pojedynczego i ciągłego. Rączka zamkowa porusza się w wycięciu w komorze zamkowej z lewej strony broni. Zastosowano mechaniczne przyrządy celownicze, podstawę muszki oraz przedni chwyt pistoletowy przymocowano do metalowej osłony lufy. Osłona lufy posiada otwory poprawiające chłodzenie, pistolet nie posiada kolby. Odmiana Agram 2002 nie posiada przedniego chwytu pistoletowego. Do lufy można przymocować tłumik dźwięku, aby w pełni wykorzystać jego zalety należy strzelać amunicją poddźwiękową. Zalety Agrama to niewielka masa i nieduże wymiary. Broń wykorzystywana jest przez chorwacką armię, policję, organizacje paramilitarne oraz kryminalistów z byłego bloku wschodniego (między innymi polskich).
nabój: 9x19mm Parabellum
zasada działania: odrzut zamka swobodnego
magazynek: 15, 22 lub 32 naboje
waga pustego: 1,8 kg
długość: 482 mm
długość lufy: 200 mm
szybkostrzelność: 800 pocisków na minutę
Pistolet maszynowy Agram 2002