Przetwórstwo ropy naftowej

W celu uzyskania z ropy poszczególnych surowców, cennych dla przemysły chemicznego, poddaje się jąwielu kolejnym procesom. Wstępne operacje przeprowadza się w rafineriach. Największe polskie rafinerie znajdują się w Płocku i Gdańsku. Pierwszym etapem rozdzielenia jest destylacja.

DOśWIADCZENIE

Przygotuj zestaw do destylacji pokazany na zdjęciu. Do kolby destylacyjnej wlej ok 100 cm³ ropy naftowej i wrzuć kilka kawałków porcelany (w celu uzyskania równomiernego wrzenia). Zawartość kolby ogrzewaj kuchenką elektryczną i obserwuj wskazania termometru. Gdy termometr wskaże 120*C wówczas zmień odbieralnik (kolbę, w której zbiera się kolejne porcje skroplonej cieczy). Następnie odbieralniki zmieniaj po osiągnięciu temperatur: 150*C i 280*C.



Destylacja jest metodą rozdzielenia mieszanin. W każdej metodzie rozdzielania mieszanin wykorzystuje się inne różnice właściwości fizycznych składników. W destylacji wykorzystuje się różnice w temperaturach wrzenia. Jego para przedostaje się do chłodnicy i ulega skropleniu. Po oddestylowaniu jednego składnika i dalszym ogrzewaniu mieszaniny, jej temperatura podnosi się aż do osiągnięcia temperatury wrzenia następnego składnika. W mieszaninach zawierających wielką liczbę składników, a taką mieszaniną jest ropa naftowa, oddestylowuje się kilka składników jednocześnie. Słupek rtęci w termometrze podnosi się powoli i systematycznie. Taka destylacja pozwala jedynie na wstępne rozdzielenie składników na grupy wrzące w określonym przedziale temperatur.

Na skalę przemysłową, w rafineriach, do rozdesylowania ropy zamiast kolby laboratoryjnej stosuje się wieżę o wysokościu kilkudziesiąciu metrów.



Ogrzaną ropę wprowadza się ciągłym sturmieniem w połowie wysokości wieży.



Lotne składniki (o niskiej temperaturze wrzenia) wędrują do góry wieży: im lotniejsze, tym wyżej. Składniki o wysokiej temperaturze wrzenia opadają, im mniej lotne, tym niżej. Przez otwory na różnych wysokościach wypuszcza się frakcje wrzące w określonym przedziale temperatur.

Głównymi produktami rozdestylowania ropy naftowej są:

1) Benzyna- mieszanina węglowodorów o temperaturach wrzenia 40*C- 180*C
2)Nafta- mieszanina węglowodorów o temperaturach wrzenia 180*C- 280*C
3)Olej napędowy- mieszanina węglowodorów o temperaturach wrzenia 280*C- 350*C
4) Mazut- mieszanina węglowodorów o temperaturach wrzenia ponad 350*C

Każdy z tych produktów rozdziela się dalej lub poddaje różnorodnym przemianom chemicznym. Końcowym wynikiem tych procesów są miedzy innymi różne rodzaje benzyn do silników samochodowych i lotniczych, olej napędowy do silników Diesla, rozmaite smary (m. in. wazelina), oleje smarujące (do silników spalinowych i przekładni), parafina (do wyrobu świec) i asfalt (stanowiący nielotną pozostałość po destylacji ropy naftowej).

 

Źródło: Koluszek