JustPaste.it

Poszukiwania genealogiczne

Jak to możliwe, że niemal każdy mieszkaniec Polski może wywieść swoje pochodzenie od Mieszka I ? Jak dowiedzieć się kim był mój przodek?

Jak to możliwe, że niemal każdy mieszkaniec Polski może wywieść swoje pochodzenie od Mieszka I ? Jak dowiedzieć się kim był mój przodek?

 

f92d771e52ffc3f1f6d081f5f5128074.jpgWiększość ludzi nie zdaje sobie sprawy że wśród ich praprapra…dziadków byli powstańcy, zaufani królewscy, zdrajcy ojczyzny, hetmani, święci albo przynajmniej osoby które znały tamtych osobiście. Jak to możliwe, że niemal każdy mieszkaniec Polski może wywieść swoje pochodzenie od Mieszka I ?  Jak dowiedzieć się kim był mój przodek? 

 

Sposoby odkrywania korzeni

  • Wywiad rodzinny – babcie, dziakowie, wujkowie są pierwszym źródłem informacji o przeszłych pokoleniach. Oprócz informacji o imionach ich dziadków wiedzą dużo o ich życiu, realiach. Opowieści rodzinne zamieniają się w legendy. Zasada mówi że legenda tworzy się przez okres dwóch pokoleń – wcześniejsze informacje zawierają zazwyczaj ziarno prawdy, ale może być też że prowadzą na manowce.
  • c7bc0158dddc51c9bb7522349d2b70f8.jpg

    Dokumenty rodzinne – wiele rodzin przechowuje różne dokumenty. Akty chrztu zawierają zazwyczaj informacje o rodzicach, akty zgonu informacje o miejscu urodzenia. Nieocenione są certyfikaty szlachectwa  - dokumenty wyszczególniające kilka wcześniejszych pokoleń przodków – szlachciców, których istnieje jest w dokumencie dowodem stanu szlacheckiego. Często dzięki takim dokumentom można odkryć swoje korzenie nawet do XVII wieku. Rodziny przechowują także dokumenty własności czy inne papiery sądowe które zawierają informacje o majątkach, kolejach losu i życia. Później informacje te są bardzo przydatne przy kolejnych poszukiwaniach, pozwalają określić że znaleziona w książce osoba jest moim przodkiem bo żyła tu i zajmowała się tym a tym.
  • Herbarze – Znane publikacje (większość pochodzi z przełomu XIX i XXw) przedstawiające linie genealogiczne bardziej znanych rodów szlacheckich. Najbardziej znani autorzy to Boniecki, Niesiecki, Borkowski, Kosiński, Pułaski, Kojałowicz, Kossakowski, Paprocki, Żychliński, Uruski. Informacje z tych herbarzy również nie należy traktować z całkowitą pewnością. Genealodzy pomimo wielkie pieczołowitości często publikowali błędy a poszczególne herbarze różnią się informacjami. Błędy te starają się likwidować nowe herbarze jak Herbarz Szlachty Mazowieckiej, wydawnictwa dr. Minakowskiego czy Dynamiczny Herbarz Rodzin Polskich – ten ostatni stosując autoweryfikowalny system sieci powiązań.
  • Inne publikacje – Ogromna ilość publikacji zawiera szczątkowe, lecz czasem w wielkiej ilości, dane dotyczące historii miejsc, osób, rodzin, zawodów. Są to opowiadania, zestawy dokumentów (np. teki Dworaczka, Żegoty Paulego itp.). Ogromną ilość informacji o dawnych czasach zawierają pamiętniki. Wiele z informacji pamiętnikarskich ma duży procent prawdy historycznej gdyż autorzy zazwyczaj znali osoby o których pisali. Ostatnio coraz więcej publikacji genealogicznych jest dygitalizowanych w ramach systemu bibliotek internetowych.
  • Genealogiczne strony internetowe – Bardzo duża ilość stron powstaje w ostatnim czasie w związku z zainteresowaniem genealogią. Autorom wydaje się, że wystarczy stworzyć automat bazy danych i umożliwić użytkownikom dodawanie aby powstawały bogate zbiory. Witryny zbierają więc informacje o setkach tysięcy osób zawierają automaty do rysowania efektownych drzew. Efektowność prezentacji nie idzie jednak w parze z efektywnością poszukiwań genealogicznych. Największe systemy światowe to zasoby archiwalne Kościoła Mormonów czy płatne systemy chwalące się miliardami danych. Wiarygodność wprowadzanych w ten sposób danych jest bardzo wątpliwa, często ogromna ilość jest tworzona przez liczne powtórzenia (setki razy) tej samej osoby za każdym razem z innymi danymi. Również polskie zbiory automatyczne zawierają informacje głównie o osobach współczesnych i niewiele wiedzy o danych historycznych. Dane genealogiczne są tak zróżnicowane że nie ma obecnie dobrych systemów automatycznych. Żaden automat nie potrafi również obecnie inteligentnie łączyć lub sugerować powiązań.
  • Archiwa – Największe zbiory informacji znajdują się w archiwach. Państwowe zbierają dokumenty sądowe, lecz także część ksiąg parafialnych, akta własności itp. Informacje o tych księgach metryklnych zebrane są w bazie PRADZIAD Archiwa kościelne są nieocenione ze względu na księgi metrykalne. Ciekawe informacje genealogiczne zawierają te od XVIII do XIX w.  Oprócz tych archiwów istnieją również zbiory prywatne, rzemieślnicze, wojskowe itp. Dostęp do informacji zawartych w archiwach wymaga już specjalnych umiejętności. Można samemu uczyć się, można też skorzystać z usług genealogów. Jednak zazwyczaj są to usługi drogie a czas wykonania trwa rok lub dłużej. Jeśli tego typu usługi są tanie i szybkie za reguły nie są profesjonalne. Najtrudniejszy jest dostęp do archiwów znajdujących się za wschodnią granicą, a niestety wiele rodzin posiada tam swoje korzenie. Ogromna ilość rodzin, nawet tych szlacheckich nie jest w ogóle znana w publikacjach w genealogicznych.
  • Usługi genealogiczne – Oprócz poszukiwań archiwalnych dostępne są usługi oferujące kwerendy publikacji i baz danych. Firmy i genealodzy badając historie rodzin poszerzają swój zbiór danych bardzo często obejmujący wiele nieznanych  informacji. Kwerendy takie charakteryzują się obszernością danych, docieraniem do nowych odkryć a także – co bardzo cenne – zebrany materiał systematyzują opierając się na swoim doświadczeniu. Tego typu kwerendy są doskonałym przygotowaniem do badań archiwalnych. Po pierwsze wskazują na główne linie rodowe, a po drugie są bazy z którą można porównywać kolejne znaleziska. Ten typ usług nie jest jednak popularny – są to usługi stosunkowo tanie jednak wymagające ogromnego doświadczenia. Zabrane materiały są często prezentowane w formie np. Dynamicznego Herbarza Rodzin Polskich.

  

Systematyzowanie danych

 

Genealogia – nauka pomocnicza historii – opracowała wiele zasad których stosowanie jest bardzo przydatne przy zbieraniu materiału. Dzięki nim unika się nieporozumień. Rysowane zazwyczaj przez amatorów w pierwszej chwili drzewa, są efektowne, jednak mają liczne ograniczenia. Zazwyczaj każda osoba powinna mieć swoją kartę (lub rekord bazy danych). Zestawy powiązań przedstawia się stosują systemy przodków i potomków (w górę lub w dół). Najbardziej znane systemy to

Na skutek trudności przedstawiania złożonych grup rodzinnych powstały różne systemy numeracji.

Wykaz przodków

Wykaz potomków

 

Podczas poszukiwań genealogicznych, w miarę zagłębiania się w historię dociera się do coraz to innych problemów wymagających wiedzy na temat np. nazw procesów sądowych średniowieczu, jednostek miar, walut. Nieodzowna okazuje się znajomość łaciny, umiejętność czytania pisma niemieckiego tzw. gotyku, rosyjskiej cyrylicy. Wiele dokumentów pisanych ręcznie jest całkowicie nierozpoznawalnych dla laika, a przygotowanie do odczytania dokumentu zajmuje nieraz lata studiowania kreski pisarza. Ogromną pomocą przy orientowaniu się w zawartości dokumentów są słowniki genealogiczne.

 

Genealogia rodzinna początkowo z zainteresowania przodkami często staje się wieloletnią pasją. Genealodzy-amatorzy dysponują nierzadko ogromną wiedzą i stanowią dla profesjonalnych naukowców wielką pomoc. Swoim uporem i pasją docierają do dokumentów, zdjęć, informacji dotąd nieznanych co w efekcie pozwala poznać nam wszystkim lepiej historię Polski, a czasem nawet zmienić historyczną ocenę wydarzeń.