Okresy warunkowe - język angielski

Okresem warunkowym nazywa się zdanie, które zawiera w sobie pewien warunek. Na przykład, "If she comes here, I'll tell her about the exam" (Jeśli przydzie tutaj, to powiem jej o egzaminie).

Zdanie warunkowe składa się z dwóch elementów:

if clause / main clause

Lub

W języku angielskim występują 4 rodzaje okresów warunkowych.

• Zerowy Okres Warunkowy (zero conditional)
• Pierwszy Okres Warunkowy (first conditional)
• Drugi Okres Warunkowy (second conditional)
• Trzeci Okres Warunkowy (third conditional)

Możliwe jest również mieszanie okresów warunkowych - mieszane okresy warunkowe (mixed conditionals) .

Zdania warunkowe, jak sama nazwa wskazuje, muszą posiadać pewien warunek i rezultat tego warunku. Z tego też powodu można je podzielić na:

1. realne - te, których warunek jest realny do spełnienia
2. nierealne - a więc takie, których warunek nie może być spełniony.

W zdaniuy warunkowym zawarty jest stopień prawdopodobieństwa spełnienia danego warunku. Przedstawia to następująca tabela:

Więcej informacji w poszczególnych okresach warunkowych.

Conditional 0

FORMA

If + Podmiot + Present Simple, Podmiot + Present Simple

Forma zerowego okresu warunkowego wyrażona jest w następującym przykładzie:

• When she comes here, I get mad, (Kiedy ona tu przychodzi to się wkurzam).
• If you study, you get wiser. (Jeśli uczysz się to stajesz się mądrzejszy)
• As long as people abide by the laws, they don't go to jail. (Tak długo jak ludzie przestrzegają prawa nie idą do więzienia)
• Unless interest rates are rising, it's not a good investment. (Jeśli stopy procentowe nie idą w górę to nie jest dobra inwestycja.
• If you see him, tell him that I want to talk to him. (Jak go zobaczysz to powiedz mu, że chce z nim porozmawiać)

Wszystkie przykłady mają cechę wspólną: wyrażają jakiś zwyczaj, stan, lub prawdę. Zerowy okres warunkowy jest ponadczasowy. Odnosi się do dowolnego czasu (przeszłość, teraźniejszość i przyszłość). Warunki stawiane w tzw. "if clause" np.: "if you study" mogą być ponadczasowe np.: "Kiedy mówisz to wydajesz dźwięki", "Kiedy słońce świeci to jest dzień" albo uwarunkowane naszym zwyczajem np.:"Kiedy robię zakupy to jestem smutny". Z tego też względu warunek ten jest rzeczywisty i zawsze spełniony, nie jest on gdybaniem lub jakąś nierealną mrzonką.

UŻYCIE

Zerowego Okresu Warunkowego używamy do:

1. Mówienia o generalnych prawdach, rzeczach, które zawsze się dzieją jeśli pewne warunki są spełnione (np. fakty naukowe, itp.). Nie ma tu znaczenia czas. Najistotniejszym jest fakt, że dla danego warunku, zawsze jest ten sam rezultat.

• If you heat water to 100 degrees, it boils. (Jeśli podgrzejesz wodę do 100°C, zagotuje się)
• Phosphorus burns if you expose it to air. (Fosfor spala się w kontakcie z powietrzem)
• When you don't drink, you're thirsty. (Jeśli nie pijesz, jesteś spragniony)

*Zamiast If, można użyć 'when', 'as long as', 'unless'.

Conditional I

FORMA

Wzór ten przedstawia się następująco w przykładach:

• If she comes here, I will tell her what I think about it. (Jeśli ona tu przyjdzie to jej powiem co o tym sądzę)
• When they finish the project, we will evaluate it. (Kiedy skończą ten projekt to go ocenimy).
• As long as he reads, we will not disturb him. (Tak długo jak czyta nie będziemy mu przeszkadzać)
• You will go there unless I tell you that you don't have to. (Pójdziesz tam chyba, że ci powiem, że nie musisz)

Warunki w tych przykładach zostały napisane pogrubioną czcionką. Wszystkie z nich wyrażają coś realnego. Kiedy mówimy "when they finish", wiemy, że nadejdzie taki czas kiedy skończą a wtedy, tz. po spełnieniu tego warunku, przeprowadzimy naszą ocenę ich pracy. Pierwszy okres warunkowy dotyczy teraźniejszości i przyszłości.

Różnica pomiędzy pierwszym okresem, drugim i zerowym.

1. If she phones me, I talk to her. (Jeśli dzwoni do mnie to z nią rozmawiam)
2. If she phones me, I will talk to her (Jeśli zadzwoni do mnie to z nią porozmawiam)
3. If she phoned me, I would talk to her (Gdyby zadzwoniła do mnie to bym z nią porozmawiał)

W pierwszym zdaniu (1) mówca stwierdza swój zwyczaj. Za każdym razem kiedy do niego dzwoni to on z nią rozmawia. Tym razem będzie napewno tak samo.

W drugim zdaniu (2) mówca stwierdza obecną sytuację. Jeśli ona zadzwoni ( a jest taka możliwość) to on z nią porozmawia. Mówca ma pewne informacje, które czynią taką sposobność realną, czyli istnieje realna możliwość, że ona może zadzwonić.

W zdaniu trzecim (3) mówca zakłada, że ona nie zadzwoni i używa formy, która wyraża nierealność danej sytuacji. Faktycznie może jednak otrzymać telefon, ale w swoim umyśle w chwili wypowiedzenia takiego zdania był pewny, że takiego telefonu nie otrzyma. Kiedy mówi się "Gdybym miał samochód" to znaczy, że samochodu nie mamy, ale nie oznacza to, że nigdy go mieć nie będziemy.

UŻYCIE

Pierwszego okresu warunkowego używamy do:

1. Mówienia o możliwościach / prawdopodobieństwie zrealizowania czegoś w teraźniejszości lub przyszłości - czegoś, co może się stać, jest duże prawdopodobieństwo, że może się wydarzyć.

• If it's sunny, we'll go for a walk. (Jeśli pogoda będzie słoneczna, pójdziemy na spacer)
• She will call you if you apologize her. (Ona zadzwoni do ciebie, jeśli ją przeprosisz)
• If you clean the house, I will cook the diner. (Jeśli posprzątasz dom, ja ugotuje obiad)

*Zamiast If, można użyć: when, providing, as soon as, unless (= if not), on condition ... etc.

*Po If nie używa się Will.

'Will' jest także słowem leksykalnym. Kiedy mówca użyje słowa 'will' (mieć wolę, chcieć) w jego użyciu leksykalnym to nie odnosi się do przyszłości. Jako słowo gramatyczne 'will' wyraża przyszłość.

Przykład:

• If you will sit down, I will call the doctor. (Jeśli zechce Pan usiąść, ja zawołam lekarza)
• Think what you will and I know what to do. (Myśl co chcesz a ja wiem co zrobić)

Conditional II

FORMA

If + Podmiot + Past Simple, Podmiot + would + czasownik

Powyższy wzór przedstawiony jest w następujących przykładach:

• If you won million dollars, we would go to Paris. (Gdybyś wygrał milion dolarów pojechalibyśmy do Paryża)
• If the teacher came here, we would be surprised. (Gdyby nauczyciel tu przyszedł, bylibyśmy zdziwieni).
• If they had a house, they would be happy too. (Gdyby mieli dom, też byliby szczęśliwi).

Warunki zdań, czyli tz "if clause" zostały pogrubione.

Różnica pomiędzy pierwszym okresem a drugim.

1. If she phones me, I will talk to her (Jeśli zadzwoni do mnie to z nią porozmawiam)
2. If she phoned me, I would talk to her (Gdyby zadzwoniła do mnie to bym z nią porozmawiał)

W zdaniu (1) mówca stwierdza obecną sytuację. Jeśli ona zadzwoni ( a jest taka możliwość) to on z nią porozmawia.

W zdaniu (2) mówca zakłada, że ona nie zadzwoni i używa formy, która wyraża nierealność danej sytuacji. Faktycznie może jednak otrzymać telefon, ale w swoim umyśle w chwili wypowiedzenia takiego zdania był pewny, że takiego telefonu nie otrzyma.

UŻYCIE

Drugiego Okresu Warunkowego używamy do:

1. Mówienia o nierealnych sytuacjach (nieprawdziwych lub niemożliwych do zaistnienia) w teraźniejszości lub przyszłości - sytuacjach, które się nie zdarzają albo nie zdarzą. Nieprawdziwość sytuacji polega na tym, że wiemy, że to nie może się wydarzyć w momencie mówienia np: "If she came here" - gdyby tu przyszła, ale wiem, że nie przyjdzie. Sytuacja ta może być realna w innym momencie i gdy zdajemy sobie sprawę z jej realności użyjemy pierwszego okresu warunkowego.

• If I were you, I would buy that car. [Gdybym był tobą (będąc na twoim miejscu), kupiłbym ten samochód] - ale nie jestem
• He would have friends if he were kind to people. (On miałby przyjaciół, gdyby był miły dla ludzi)- ale nie jest i nie ma.
• If she had money, she would help you. (Gdyby ona miała pieniądze, pomogłaby ci) - ale nie ma i nie pomoże.

Conditional III

FORMA

If + Podmiot + Past Perfect, Podmiot would Perfect Infinitive

Różnica pomiędzy pierwszym okresem a drugim.

1. If she phoned me, I would talk to her (Gdyby do mnie zadzwoniła [teraz, dzisiaj] to bym z nią porozmawiał [teraz, dzisiaj])
2. If she had phoned me, I would have talked to her (Gdyby do mnie zadzwoniła [wtedy w przeszłości] to bym z nią porozmawiał [wtedy w przeszłości)

W zdaniu (1) mówca mówi o teraźniejszości, wyrażając sytuację, która jest z jego punktu widzenia nierealna.

W zdaniu (2) mówca mówi o przeszłości. Nie można przecież zmienić przeszłości. Sytuacja nierealna z każdego punktu widzenia.

UŻYCIE

Trzeciego Okresu Warunkowego używamy do:

1. Mówienia o nierealnych sytuacjach w przeszłości, o sytuacjach, które nie zdarzyły się w przeszłości. Często Trzeci Okres Warunkowy używany jest do wyrażenia krytyki lub żalu.

• If you hadn't spent all your savings on cloths, you would have had money to pay the bills. (Gdybyś nie wydał wszystkich oszczędności na ciuchy, miałbyś pieniądze na opłacenie rachunków)
• She would have passed the exam if she had studied. (Ona zdałaby egzamin, gdyby się uczyła)
• If we had gone for a walk 10 minutes later, we might not have been caught by rain. (Gdybyśmy udali się na spacer 10 minut później, moglibyśmy nie zostać złapani przez ulewę)

Źródło: http://www.tlumaczenia-angielski.info/angielski/conditionals.htm