CESJA
Przelew wierzytelności, umowa, przez którą wierzyciel przenosi swoją wierzytelność na inną osobę. Cesja powinna być dokonana na piśmie, jednak wymogu tego nie stosuje się do cesji wierzytelności z dokumentu na okaziciela. Przedmiotem cesji może być każda wierzytelność, o ile nie sprzeciwia się właściwości zobowiązania bądź przepisom ustawy. Nabywca wstępuje w prawa wierzyciela z chwilą zawarcia umowy. Zgoda dłużnika nie jest wymagana do ważności dokonania cesji, jednak powinien on być o przelewie zawiadomiony, aby wiedział, komu ma świadczyć. Dłużnik bowiem może zwolnić się od zobowiązania, wykonując świadczenia wobec dawnego wierzyciela, do momentu kiedy nie dowie się o cesji lub nie otrzyma pisemnego zawiadomienia o przelewie od dawnego lub nowego wierzyciela.
Szczególnym rodzajem cesji jest indos wekslowy (żyro), którego istota polega z jednej strony na przeniesieniu wszystkich praw z weksla na rzecz indostariusza, a z drugiej strony oznacza odpowiedzialność indosenta za przyjęcie i zapłatę weksla.
W prawie międzynarodowym odstąpienie przez jedno państwo części swego terytorium drugiemu państwu.
Więcej na temat cesji przeczytasz tutaj
DEPOZYT SĄDOWY
Suma składana przez dłużnika do sądu w celu spełnienia zobowiązania, w przypadku niemożności bezpośredniego zwrócenia jej wierzycielowi. Suma pieniężna równa sumie przyjętego zobowiązania wnoszona przez przyjmującego zobowiązanie do sądu lub arbitra.
Suma pieniężna wnoszona przez pozwanego do sądu lub instytucji kredytowej wskazanej przez sąd jako zabezpieczenie zobowiązań z tytułu powództwa.
Suma pieniężna wnoszona do banku w myśl umowy stron będących w sporze do czasu rozstrzygnięcia sporu w drodze sądowej lub arbitrażowej
DŁUG, ZOBOWIĄZANIE
Pieniężne lub rzeczowe świadczenie dłużnika na rzecz wierzyciela. W znaczeniu ekonomicznym zobowiązanie powstaje wówczas, gdy zachodzi różnica w czasie pomiędzy momentem zaistnienia obowiązku zapłaty a momentem jego zrealizowania. Przeciwieństwem zobowiązania jest należność.
DŁUŻNIK
Osoba prawna lub fizyczna obowiązana do uregulowania wobec innej osoby prawnej lub fizycznej (wierzyciela) zobowiązania (długu) pieniężnego lub rzeczowego, wynikającego z istniejącego między nimi stosunku prawnego.
EGZEKUCJA SĄDOWA
Postępowanie prowadzone w sprawach cywilnych w celu zaspokojenia wymagalnego roszczenia wierzyciela. Egzekucję sądową wszczyna się na wniosek wierzyciela, a w pewnych sytuacjach z urzędu. Podstawą wszczęcia egzekucji jest tytuł egzekucyjny, czyli dokument stwierdzający istnienie i zakres roszczenia (np. orzeczenie sądowe) zaopatrzony w tzw. klauzulę wykonalności, która oznacza, że tytuł uprawnia do egzekucji, np. roszczeń pieniężnych w drodze zajęcia i sprzedaży nieruchomości (budynki, lokale mieszkalne, ziemia).
Organami postępowania egzekucyjnego są sąd i komornik.
O rodzajach egzekucji znajdziesz tutaj
HIPOTEKA
Forma zabezpieczenia wierzytelności, polegająca na ustanowieniu rzeczowego prawa na nieruchomości dłużnika na rzecz wierzyciela w postaci aktu notarialnego wpisanego do księgi wieczystej. W przypadku nie wywiązania się dłużnika ze zobowiązania wobec wierzyciela, ten ostatni ma prawo do przejęcia nieruchomości (lub jej części) na własność (wyłącznie na drodze egzekucji sądowej). Wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą wygaśnięcie hipoteki.
Więcej o hipotece znajdziesz tutaj
KOMORNIK
Pracownik państwowy powołany do pełnienia czynności egzekucyjnych i innych wskazanych w ustawach. Okręg urzędowy komornika, tzw. rewir, obejmuje zasadniczo okręg sądu rejonowego lub jego część. Jeżeli przy sądzie rejonowym urzęduje kilku komorników, podział czynności pomiędzy nimi (miejscowy lub rzeczowy) oznacza prezes tego sądu. Rewir komornika może obejmować okręgi kilku sądów rejonowych tego samego sądu wojewódzkiego. W tych przypadkach ustalenie i zmiana rewiru oraz oznaczenie sądu, przy którym komornik urzęduje, należy do prezesa sądu wojewódzkiego.
O współpracy wierzyciela z komornikiem znajdziesz tutaj
KOMPENSATA - patrz POTRĄCENIE
KONSOLIDACJA DŁUGU
Połączenia kilku pożyczek od tego samego wierzyciela w jedną, zazwyczaj z równoczesnym wydłużeniem okresu spłaty. Powodem stosowania konsolidacja długu jest zmniejszenie kosztów jego obsługi.
KONWERSJA DŁUGU
Zmiana warunków pożyczki (stopy procentowej, waluty, terminu i warunków spłaty) na inne, z reguły korzystniejsze dla dłużnika. W istocie jest to przeważnie zastąpienie istniejącej pożyczki przez nową. Jej celem jest przeważnie dążenie dłużnika od obniżenia kosztów obsługi długu. Konwersja może dotyczyć tak pożyczek wewnętrznych, jak i zagranicznych. Zasadą jej jest zgoda wierzyciela, choć zdarzają się od niej wyjątki.
Konwersja długu może polegać także na dobrowolnej zmianie formy spłaty: dług za zgodą lub na wniosek dłużnika może zostać zamieniony na udział w majątku dłużnika (np. dotychczasowy wierzyciel staje się współwłaścicielem firmy, której pożyczył pieniądze) lub też dłużnik może zostać zobowiązany do przeznaczenia równowartości długu lub jego części na wskazany przez wierzyciela cel (np. na ochronę środowiska). Ma to miejsce często w przypadku długów przeterminowanych.
LIKWIDACJA
Zakończenie działalności gospodarczej przez podmiot gospodarczy w wyniku nie spełniania przez niego pewnych określonych uwarunkowań funkcjonowania. W odniesieniu do przedsiębiorstw likwidacja oznacza proces zakończenia działalności z przyczyn ekonomicznych - przede wszystkim w wyniku niskiej efektywności gospodarowania, lub z innych przyczyn - np. dla celów prywatyzacji, z uwagi na wymogi ochrony środowiska itp.
Proces likwidacji organizuje i przeprowadza likwidator powoływany przez właściciela przedsiębiorstwa (w odniesieniu do przedsiębiorstw państwowych - organ założycielski), który na okres likwidacji przejmuje obowiązki i uprawnienia wszystkich organów przedsiębiorstwa.
NAKAZ ZAPŁATY
Rodzaj szczególnego postępowania w formie uproszczonej, za pomocą którego wierzyciel żąda od domniemanego dłużnika zapłacenia żądanej kwoty. Ten typ postępowania może być zastosowany tylko w tedy, gdy wierzytelność jest stwierdzona dowodem dokumentu. Od nakazu zapłaty dłużnikowi przysługuje wniesienie sprzeciwu. Sprzeciw dłużnika otwiera postępowanie kontradyktoryjne, podczas którego strony są wysłuchiwane.
Więcej na temat nakazów zapłaty znajdziesz tutaj
NALEŻNOŚĆ
Uprawnienie osoby fizycznej lub prawnej do otrzymania w określonym terminie określonego świadczenia rzeczowego lub pieniężnego od innej osoby fizycznej lub prawnej.W rachunkowości podmiotów gospodarczych należności są kategorią wyłącznie pieniężną i oznaczają wszelkie przewidywane przychody środków pieniężnych, stanowią aktywa podmiotu gospodarczego.
Powstanie należności jest efektem prowadzonej działalności gospodarczej i poprzedza przypływ środków pieniężnych do podmiotu gospodarczego. Można je podzielić wg różnych kryteriów, wśród których do najważniejszych należą:
1)obszar rozliczeń - należności krajowe i zagraniczne; termin płatności- należności krótkoterminowe i długoterminowe;
2)stopień wymagalności - należności prawidłowe (terminowe) i przeterminowane (przedawnione);
3)tytuł powstania - należności z tytułu dostaw, robót i usług, wypłaconych zaliczek, kar umownych, karnych odsetek itd.;
4)osoba dłużnika - należności od odbiorców produktów i usług, od pracowników, budżetowe itd.;
5)stopień realności - pewne, wątpliwe, sporne, nieściągalne;
Przeciętny okres regulowania należności - tj. czas od momentu ich powstania do momentu wpływu środków pieniężnych z tytułu danej należności - nazywa się cyklem należności i jest wykorzystywany w analizie sytuacji finansowej podmiotów gospodarczych.
ODSETKI
Artykuł 359 kodeksu cywilnego stanowi, że odsetki są świadczeniem ubocznym i nalezą się tylko wtedy, gdy wynika to z czynności prawnych lub z ustawy, z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu. Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe. Wysokość odsetek ustawowych określa rozporządzenie Ministra Finansów. Jest to zwykle wynagrodzenie za korzystanie z cudzych pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku. Jest ono obliczane według określonej stopy procentowej, tzn. w stosunku do wysokości kapitału i w stosunku do czasu korzystania z niego. Odsetki są płatne periodycznie. Mają one charakter świadczenia ubocznego w stosunku do świadczenia głównego, będącego właściwym przedmiotem zobowiązania. Są one przy tym ściśle związane ze świadczeniem głównym. Istnieje zasada zakazu umawiania się z góry o odsetki z zaległych odsetek (zasada anatocyzmu). Są jednak pewne wyjątki: art. 482 , par 1 mówi iż od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie od chwili wytoczenia o nie zaległej sumy. Roszczenie o odsetki staje się osobno wymagalne w każdym dniu opóźnienia i w związku z tym przedawnia się osobno za każdy dzień opóźnienia.
O odsetkach przeczytasz również tutaj
PŁYNNOŚĆ FINANSOWA
Termin charakteryzujący zdolność przedsiębiorstwa do terminowego regulowania bieżących zobowiązań (krótkoterminowych, płatnych w ciągu jednego roku), określający możliwość spłaty zobowiązań w sytuacji, gdyby stały się one natychmiast wymagalne, za pomocą upłynnienia posiadanych zasobów środków obrotowych (zasobów płynnych, które mogą być szybko zamienione na gotówkę).
Dla zapewnienia sobie możliwości ciągłego, niezakłóconego działania przedsiębiorstwo powinno dbać o zachowanie określonego poziomu płynności finansowej. Większa bądź mniejsza płynność finansowa zależy od długości czasu, jaki jest potrzebny do zamiany aktywów przedsiębiorstwa (rzeczowych lub finansowych) na gotówkę.
Kryterium płynności finansowej jest jednym z podstawowych kryteriów oceny działalności przedsiębiorstwa: niska płynność (brak płynności) świadczy o utracie lub wysokim prawdopodobieństwie utraty przez przedsiębiorstwo zdolności do terminowego regulowania bieżących zobowiązań.Ryzyko z tego tytułu obciąża kontrahentów przedsiębiorstwa a w dłuższym okresie może prowadzić do jego upadłości.
Wysoka płynność oznacza z kolei zamrożenie nadmiernie wysokich własnych kapitałów w finansowaniu bieżącej działalności i niemożność zwiększenia ich zyskowności przez efektywne wykorzystanie obcych kapitałów, co może mieć niekorzystny wpływ na rentowność przedsiębiorstwa.Ocena płynności może dotyczyć zarówno okresów krótszych - bieżąca płynność oceniana na podstawie informacji z podstawowych sprawozdań finansowych w okresach sprawozdawczych (z reguły jeden rok), jak i okresów dłuższych - stanowi wtedy element dynamicznego rachunku opłacalności ekonomicznej przedsięwzięcia gospodarczego.
POSTĘPOWANIE LIKWIDACYJNE
Postępowanie, które poprzedza wydanie decyzji o likwidacji przedsiębiorstwa państwowego. W Polsce może być wszczęte na wniosek rady pracowniczej lub organu założycielskiego, który postanawia o wszczęciu postępowania naprawczego, powołując równocześnie zespół przygotowawczy. Zadaniem tego zespołu jest przedstawienie opinii w sprawie likwidacji przedsiębiorstwa. Postanowienie organu założycielskiego oraz opinia zespołu przygotowawczego są przedstawiane związkom zawodowym i radzie pracowniczej w celu poznania ich stanowiska.Na podstawie zebranych opinii i stanowisk organ założycielski wydaje zarządzenie o likwidacji, które rozpoczyna okres postępowania likwidacyjnego. Postępowanie to kończy się rozdysponowaniem całości mienia przedsiębiorstwa oraz wyrejestrowaniem go z rejestru przedsiębiorstw państwowych. W okresie postępowania likwidacyjnego przedsiębiorstwo działa z reguły pod dotychczasową nazwą, uzupełnioną wyrazami "w likwidacji".Postępowanie likwidacyjne prowadzi wyznaczony przez organ założycielski likwidator, wykonujący prawa i obowiązki dotychczasowego dyrektora przedsiębiorstwa. Likwidator ma obowiązek przeprowadzić faktyczną likwidację przedsiębiorstwa, obejmującą: sprzedaż lub inne rozdysponowanie mienia przedsiębiorstwa, spłacenie wierzycieli, rozwiązanie stosunku pracy z pracownikami przedsiębiorstwa.
POSTĘPOWANIE UKŁADOWE
Postępowanie, które przeprowadza się w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo na skutek wyjątkowych i niezależnych od niego okoliczności zaprzestało lub przewiduje, że w najbliższym czasie zaprzestanie płacenia długów. Postępowanie układowe prowadzone jest w celu zawarcia układu z wierzycielami przedsiębiorstwa, przez który rozumie się wzajemne porozumienie przedsiębiorstwa i jego wierzycieli, prowadzące do polubownego zaspokojenia wierzytelności, osiągniętego w rezultacie wzajemnych ustępstw i kompromisu. Propozycje układowe mogą obejmować m.in.: odroczenie spłaty długów, rozłożenie spłaty długów na raty, zmniejszenie sumy długów, wskazanie zabezpieczenia wykonania zobowiązań dłużnika, zamianę wierzytelności na udziały w przedsiębiorstwie. Postępowanie układowe jest przeprowadzane przez sąd i może być wszczęte przed ogłoszeniem upadłości przedsiębiorstwa lub w toku postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości. Układ przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli powinien być zatwierdzony przez sąd.Sąd wydaje również postanowienie o ukończeniu postępowania układowego po stwierdzeniu, że wszystkie zobowiązania wynikające z układu zostały wykonane. Postępowanie układowe może zapobiegać powstawaniu upadłości przedsiębiorstwa.
Więcej na temat tego postępowania znajdziesz tutaj
POSTĘPOWANIE UPADŁOŚCIOWE
Postępowanie, które toczy się po ogłoszeniu upadłości przedsiębiorstwa. Toczy się ono w sądzie, który ogłosił upadłość, i ma na celu równomierne zaspokojenie wszystkich wierzycieli upadającej spółki. Czynności postępowania upadłościowego pełni sędzia - komisarz, który kieruje tokiem postępowania oraz nadzoruje czynności wyznaczonego przez sąd syndyka masy upadłościowej obejmującego majątek upadłego przedsiębiorstwa, zarządzającego tym majątkiem i przeprowadzającego likwidację przedsiębiorstwa.
Po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu zobowiązań masy upadłościowej i wierzytelności uprzywilejowanych sąd wydaje postanowienie o ukończeniu postępowania upadłościowego. Sąd może umorzyć postępowanie upadłościowe wtedy, gdy majątek masy upadłościowej nie wystarcza nawet na pokrycie kosztów tegoż postępowania.
Więcej na temat tego postępowania znajdziesz tutaj
POTRĄCENIE
W skutek potrącenia (kompensacji) obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Ten sposób wygaśnięcia zobowiązania może mieć zastosowanie, gdy obie strony są jednocześnie wobec siebie dłużnikiem i wierzycielem z różnych tytułów. Przedmiotem obu wierzytelności mogą być tylko pieniądze lub rzeczy tej samej jakości, oznaczone co do gatunku (art. 498 kodeksu cywilnego). Koniecznym elementem jest wymagalność i w zasadzie zaskarżalność obu wierzytelności. Potrącenie może być umowne lub ustawowe. Według kodeksu cywilnego potrącenia dokonują się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Nie wszystkie jednak wierzytelności mogą być umorzone przez potrącenie. Ustawodawca określa które z nich podlegają potrąceniu.
POŻYCZKA
Umowa, przez którą dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Pożyczka może mieć charakter umowy odpłatnej lub nieodpłatnej jednak w przypadku braku w umowie zastrzeżenia o wynagrodzeniu, uważa się, że pożyczka została udzielona nieodpłatnie.
PROCES UPADŁOŚCIOWY
Postępowanie związane z upadłością przedsiębiorstwa, składające się z dwóch faz: postępowania w podmiocie ogłoszenia upadłości, które ma doprowadzić do ogłoszenia przez sąd upadłości przedsiębiorstwa, oraz postępowania upadłościowego, które ma doprowadzić do przeprowadzenia likwidacji upadłego przedsiębiorstwa i zaspokojenia jego wierzycieli.
PRZELEW WIERZYTELNOŚCI
Umowa, na mocy której wierzyciel-cedent przenosi na nabywcę- cesjonariusza wierzytelność przysługującą mu wobec dłużnika. W wyniku przelewu wierzytelności przechodzi więc na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który tym samym przestaje być związany z dłużnikiem (art. 509 kodeksu cywilnego). Zgoda dłużnika na zawarcie umowy przelewu jest potrzebna tylko wtedy, gdy w umowie łączącej wierzyciela z dłużnikiem wyłączono możliwość przeniesienia wierzytelności na osobę trzecią. Ustawodawca nałożył jednak na zbywcę obowiązek zawiadomienia dłużnika o zbyciu wierzytelności. Brak zawiadomienia powoduje, że jeżeli dłużnika działał w dobrej wierze, to zapłata długu dawnemu wierzycielowi będzie skuteczna wobec nowego i spowoduje wygaśnięcie zobowiązania. Do formy umowy przelewu wierzytelności mają zastosowanie przepisu ogólne dotyczące formy czynności prawnych. Zbywca wierzytelności ponosi względem nabywcy odpowiedzialność za to, że wierzytelność istnieje i że ma ona rozmiary wskazane w umowie. Zbywca natomiast nie odpowiada wobec nabywcy za wypłacalność dłużnika w chwili przelewu.
PRZEJĘCIE DŁUGU
Czynność prawna, wskutek której osoba trzecia wstępuje w miejsce dłużnika, przez co zostaje on zwolniony z długu.
Przejęcie długu może nastąpić: przez umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika lub przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela. Umowa o przejęcie długu powinna być pod rygorem nieważności zawarta na piśmie.
PRZYWŁASZCZENIE NA ZABEZPIECZENIE, POWIERNICZE
W prawie cywilnym forma zabezpieczenia rzeczowego, polegająca na tym iż dłużnik przenosi na wierzyciela własność swej rzeczy z równoczesnym zobowiązaniem wierzyciela do przeniesienia własności tej rzeczy z powrotem na dłużnika po zaspokojeniu wierzytelności. Umowa taka przewiduje, że wierzyciel będzie korzystał z rzeczy tylko w sposób określony w umowie. Na gruncie polskiego prawa orzecznictwo dopuszcza tę formę zabezpieczenia co do rzeczy ruchomych. Przewłaszczenie na zabezpieczenie jest natomiast niedopuszczalne co do nieruchomości, gdyż przyjmuje się, że kryje w sobie przeniesienie własności nieruchomości z zastrzeżeniem warunku i terminu - co wg polskiego kodeksu cywilnego jest niedopuszczalne
PUŁAPKA ZADŁUŻENIA
Określenie sytuacji podmiotu gospodarczego, który utracił zdolność spłacania w terminie i w wynikającej z umów wysokości swojego długu wobec wierzycieli krajowych i zagranicznych.
Najczęściej stosuje się to określenie do sytuacji państw słabo rozwiniętych gospodarczo, korzystających w przeszłości z kredytów zagranicznych dla finansowania inwestycji pobudzających wzrost gospodarczy. Przyjmuje się, że bezpieczny poziom zadłużenia państwa wobec zagranicy to taki, przy którym roczne spłaty długu (raty wraz z odsetkami) nie przekraczają 25% rocznej wartości eksportu.
Wyjście z pułapki zadłużenia jest możliwe dzięki umorzeniu części długu przez wierzycieli oraz przeprowadzeniu restrukturyzacji pozostałej do spłacenia jego części.
RENTOWNOŚĆ
Osiąganie nadwyżek przychodów ze sprzedaży nad kosztami poniesionymi dla ich uzyskania, a zatem uzyskiwanie dodatniego wyniku finansowego. Pomiar rentowności umożliwiają wskaźniki rentowności obliczane w odniesieniu do wartości: sprzedaży (obrotu) przedsiębiorstwa (rentowność sprzedaży) majątku (aktywów) przedsiębiorstwa (rentowność majątku), kapitału własnego (rentowność kapitału własnego).
Traktowanie rentowności jako jednego z celów działalności przedsiębiorstwa prowadzi do stosowania ekonomicznie racjonalnych kryteriów w sferze podejmowania różnorakich decyzji w trakcie jego funkcjonowania.
RESTRUKTURYZACJA DŁUGU
Zmiany struktury zobowiązań, najczęściej przeterminowanych, pod względem ich ilości, okresu i sposobu spłaty oraz wysokości oprocentowania, dokonywane za zgodą wierzycieli w celu obniżenia kosztów obsługi zadłużenia. Restrukturyzacja długu może nastąpić na drodze konsolidacji długu, tj. połączenia kilku pożyczek od tego samego wierzyciela w jedną lub na drodze jego konwersji.
SOLIDARNOŚĆ DŁUŻNIKÓW, BIERNA
Zobowiązanie kilku dłużników wobec wierzyciela, który może żądać spełnienia całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych. Źródłem solidarności dłużników może być przepis ustawy lub czynność prawna.
SOLIDARNOŚĆ DŁUŻNIKÓW, CZYNNA
Sytuacja, w której kilku wierzycieli jest uprawnionych w ten sposób, że dłużnik może spełnić całe świadczenie do rąk jednego z nich, a przez zaspokojenie któregokolwiek z wierzycieli dług wygasa względem wszystkich.
SYNDYK MASY UPADŁOŚCIOWEJ
Osoba fizyczna bądź prawna wyznaczona przez sąd do zarządzania majątkiem osoby bądź instytucji postawionej w stan upadłości. Zadaniem syndyka jest przeprowadzenie postępowania zmierzającego do zaspokojenia roszczeń wierzycieli (przeprowadzenie postępowania upadłościowego). Upadły dłużnik jest zobowiązany wskazać i wydać cały swój majątek syndykowi, który przeprowadza likwidację aktywów i ustala listę wierzycieli oraz przygotowuje podział pomiędzy nich sumy uzyskanej z likwidacji.
ŚWIADCZENIE
Przedmiot stosunku zobowiązaniowego, który polega na zachowaniu się dłużnika zgodnie z treścią zobowiązania i zmierza do ochrony najczęściej majątkowego interesu wierzyciela. Świadczenie może polegać na działaniu lub zaniechaniu, musi być oznaczone i możliwe do spełnienia.
UKŁADOWE PRAWO
Normy prawne dotyczące postępowania układowego. Układowe prawo odnosi się do podmiotów gospodarczych, które wskutek wyjątkowych, niezależnych od nich okoliczności zaprzestały płacenia długów lub przewidują w najbliższej przyszłości zaprzestanie ich płacenia. Będący w takiej sytuacji dłużnik może żądać otwarcia postępowania układowego w celu zawarcia układu z wierzycielami, który będzie dotyczył np. odroczenia lub rozłożenia na raty spłaty długów albo zmniejszenia sumy długów.
UPADŁOŚĆ
Sytuacja związana ze stanem niewypłacalności osoby prowadzącej przedsiębiorstwo, potwierdzona prawomocnym postanowieniem sądu gospodarczego. Upadłość oznacza pozbawienie osoby prowadzącej przedsiębiorstwo prawa zarządzania i dysponowania majątkiem na rzecz wyznaczonego przez sąd syndyka masy upadłościowej, którego celem jest przeprowadzenie postępowania zmierzającego do zaspokojenia roszczeń wszystkich wierzycieli upadłego przedsiębiorstwa (przeprowadzenie postępowania upadłościowego). Upadły dłużnik jest zobowiązany wskazać i wydać cały swój majątek syndykowi, który przeprowadza likwidację aktywów i ustala listę wierzycieli oraz przygotowuje podział pomiędzy nich sumy uzyskanej z likwidacji. Ogłoszenie upadłości oznacza odwołanie z zajmowanego stanowiska osób zarządzających dotychczas przedsiębiorstwem oraz rozwiązanie z mocy prawa wszystkich organów samorządu załogi. Upadłość przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej i innej osoby prawnej będącej podmiotem gospodarczym, jak również spółki jawnej znajdującej się w stanie likwidacji, powinna być ogłoszona również wówczas, gdy ich majątek nie wystarcza na zaspokojenie długów.
WEKSEL
Papier wartościowy, w którym wystawca (bądź wskazana przez niego osoba) zobowiązuje się do bezwarunkowego wpłacenia sumy pieniężnej (sumy wekslowej) w oznaczonym terminie na rzecz remitenta (osoby, na rzecz lub zlecenia której ma zostać zrealizowana płatność).
W zależności od osoby dłużnika wyróżnia się różne rodzaje weksli:
- weksel własny (sola), w którym do zapłaty zobowiązany jest wystawca weksla
- weksel trasowany, w którym wystawca zleca wskazanej w wekslu osobie (trasatowi) zapłacenie określonej kwoty na rzecz osoby trzeciej (remitenta).
W zależności od osoby remtente istnieją weksle na zlecenie, weksla imienne i na okaziciela.
O wekslach znajdziesz też tutaj
WIERZYCIEL
Osoba fizyczna lub prawna, uprawniona na podstawie powstałego zobowiązania, do otrzymania świadczenia pieniężnego lub rzeczowego od dłużnika. Uprawnienie wierzyciela nosi nazwę wierzytelności, a zobowiązanie dłużnika - długu. W obrocie gospodarczym wierzycielem jest podmiot oczekujący na przychód środków pieniężnych od dłużnika
WIERZYTELNOŚĆ
Przysługujące wierzycielowi uprawnienie do domagania się od dłużnika spełnienia świadczenia pieniężnego lub rzeczowego, w obrocie gospodarczym - wszelkie przewidywane przychody środków pieniężnych z różnych tytułów, np. wypłaconych zaliczek, sprzedaży produktów, wykonanych robót i usług, rozliczeń z budżetem, pracownikami. Powstanie wierzytelności poprzedza przypływ środków pieniężnych do podmiotu gospodarczego. Niektóre wierzytelności korzystają z przywileju pierwszeństwa zaspokojenia przed innymi wierzytelnościami (np. wierzytelności Skarbu Państwa) oraz z różnorodnych form zabezpieczenia i egzekucji.
WINDYKACJA
Pozasądowe lub sądowe dochodzenie własności, domaganie się czegoś na podstawie obowiązujących przepisów prawa. W praktyce bankowej windykacja na szerokie znaczenie, które obejmuje wszelkie pojmowane przez bank działania, mające na celu zwrot udzielonych kredytów.
ZASTAW
Ruchomość (rzecz, przedmiot) przekazana wierzycielowi w celu zabezpieczenia zwrotu długu. Wierzyciel może odstąpić od fizycznego przejęcia w posiadanie zastawionej ruchomości i pozostawić ją u dłużnika wówczas, gdy jest ona narzędziem pracy dłużnika nieodzownym do gromadzenia środków na spłatę długu.
Zastaw oznacza też ograniczone prawo rzeczowe, mające na celu zabezpieczenie wierzytelności na majątku dłużnika, polegające na możliwości zaspokojenia wierzytelności z rzeczy lub prawa, na którym został ustanowiony zastaw, bez względu na to, czyją własnością jest rzecz lub komu przysługuje prawo.
Jest, obok hipoteki, najczęściej stosowanym w bankowej praktyce zabezpieczeniem spłaty kredytu o charakterze rzeczowym. W odróżnieniu od hipoteki, zastaw można ustanowić tylko na rzeczach ruchomych lub prawach zbywalnych.
O zastawie przeczytasz też tutaj
ŻĄDANIE ZAPŁATY
Bankowy dokument rozliczeniowy wykorzystywany do prowadzenia przez banki rozliczeń inkasowych (inkaso). Żądanie zapłaty wypełnia wierzyciel, dołączając do niego dokumenty potwierdzające zasadność jego roszczeń wobec dłużnika, co staje się podstawą dla rozliczenia transakcji pomiędzy bankami dłużnika i wierzyciela.
Materiał przygotował: Tymoteusz Mierzwa - właściciel Biuro Obsługi Wierzytelności MIERZWA INKASO oferuje swoje usługi w zakresie: windykacja należności, sprawdzanie kontrahenta biznesowego, wywiad gospodarczy, pośrednictwo w zakresie kupna i sprzedaży wierzytelność, giełda wierzytelności, monitoring płatności.
Na stronie oprócz naszych usług świadczonych również OnLine znajdziesz: kalkulatory odsetek, słownik pojęć przydatny każdemu przedsiębiorcy, wzory pism, kodeksy etc.
www.mierzwainkaso.prv.pl
www.bowmi.prv.pl
Źródło: Tymoteusz Mierzwa