Pod koniec kwietnia 2003 roku wchodzi w życie ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczej. Jej zadaniem ma być "ucywilizowanie" funkcjonujących do tej pory tzw. "czarnych list dłużników". Rejestry dłużników będą prowadzić Biura Informacji Gospodarczej, których zadaniem ma być przechowywanie oraz udostępnianie informacji gospodarczych.
Do tej pory już funkcjonowały podobne rejestry informacji gospodarczej prowdzone przez Krajowe Rejestry Sądowe. Jednak ich efektywność nie jest zadowalająca.
Biuro Informacji Gospodarczej /BIG/ może działać tylko w formie spółki akcyjnej, której kapitał jest nie mniejszy niż 4 000 000 /cztery miliony złotych/. Wszystkie akcje BIG-u powinny być imienne.
Biura Informacji Gospodarczej mogą tylko zajmować się pośredniczeniem w udostępnianiu informacji gospodarczej polegającej na:
1)przyjmowaniu informacji gospodarczych od przedsiebiorców
2)przechowywaniu informacji gospodarczych
3)ujawnianiu informacji gospodarczych
BIG musi posiadać regulamin zarządzania danymi, uchwalany przez zarząd tego biura, w którym szczegółowo powinny zostać określone takie zasady jak:
1)przekazywania informacji gospodarczych do biura
2)zabezpieczenia informacji gospodarczych, z uwzględnieniem przepisów o ochronie danych osobowych
3)usuwania informacji gospodarczych
4)ujawniania informacji gospodarczych
5)prowadzenia rejestru zapytań, obejmującego takie informacje jak;
- datę ujawnienia informacji gospodarczych, powinna być ona przechowywana w rejestrze przez 12 m-cy od dnia ujawnieni informacji przez BIG
- oznaczenie podmiotu, któremu informacje gospodarcze ujawniono
- ujawnione dane
W przypadku ujawnienia przez BIG danych, podmiot, którego dane zostały ujawnione, ma prawo do bezpłatnego wglądu do rejestru zapytań /oczywiście w zakresie dotyczącym ujawnienia jego danych i nie częściej niż raz na 6 m-cy/6) aktualizacji informacji gospodarczych. Powyższy regulamin musi zostać zatwierdzony przez ministra wlaściwego do spraw gospodarki, po zasięgnieciu opinii Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.
Zatwierdzony regulamin ogłasza się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Żadne Biuro Informacji Gospodarczej nie może rozpocząć swojej działalności przed zatwierdzeniem regulaminu.W związku z działalnością biura mogą powstawać roszczenia o naprawienie wyrządzonej przez to biuro szkody. Dlatego też ustawodawca nakazał zabezpieczyć powyższe roszczenia przez podmioty zamierzające prowadzić działalność w formie Biura Informacji Gospodarczej. Zabezpieczenie takie może nastąpić w drodze zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialnosci cywilnej, zlecenia udzielenia gwarancji bankowej lub poreczenia bankowego. Osoby karane za przestępstwa z winy umyślnej nie mogą wchodić w skład organów BIG.
Sposoby przekazywania informacji o zległościach płatniczych do Biura Informacji Gospodarczej
Do BIG mogą być przekazywane informacje o zobowiązaniach osób fizycznych/konsumentów/ oraz osób prawnych /firm/. Przedsiębiorca przed przekaniem informacji o swoim dłużniku, w celu ich dalszego udostępnienia, winien podpisać wcześniej umowę z BIG o udostępnianiu takich informacji. W zależności od rodzaju dłużnika /konsument czy firma/ tryb przekazywnia informacji oraz kto może je przekazać jest różny.
W stosunku do konsumenta informacje o jego zaległościach płatniczych do biura mogą przekazać wyłącznie tacy przedsiębiorcy jak:
1)zobowiązanie wobec tego podmiotu powstały z tytulu umowy o kredyt konsumencki lub umowy o przewóz osoby w regularnej komunikacji publicznej;
2)łączna kwota zobowiązań konsumenta wobec przedsiębiorcy wynosi co najmniej 200 złotych;
3)świadczenie jest wymagalne od co najmniej 60 dni;
4)upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez przedsiębiorce listem poleconym, na adres do korespondencji wskazany przez konsumenta, a jeżeli konsument nie wskazal takiego adresu - na adres miejsca zameldowania konsumenta na pobyt stały lub czasowy, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.
Informacja przekazywana do biura przez uprawnione podmioty a dotycząca konsumenta musi spełnić wszystkie w/w warunki.
Wierzyciel/przedsiębiorca/przekazuje do biura informacje w celu ich ujawnienia zawierające dane o:
-sobie
-konsumencie/dłużniku/
-zobowiązaniach pieniężnych dłużnika
Jeśli dłużnikiem jest podmiot gospodarczy to wierzyciel może przekazać do biura, w celu ich dalszego udostępnienia, informacje o zobowiązaniach które spełniają wszystkie następujące warunki:
1)zobowiązanie albo zobowiązania powstały wobec przedsiębiorcy przekazujacego informacje gospodarczą z tytulu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej przez obydwu przedsiebiorców;
2)łączna kwota zobowiązań wobec przedsiębiorcy wynosi co najmniej 500 złotych;
3)świadczenie albo świadczenia są wymagalne od co najmniej 60 dni;
4)upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez przedsiębiorce przekazującego dane będącego wierzycielem, listem poleconym, na adres do korespondencji wskazany przez dlużnika, a jeżeli dlużnik nie wskazał takiego adresu - na adres siedziby dlużnika, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.
Wierzycie l/przedsiębiorca/ przekazuje do biura informacje w celu ich ujawnienia zawierające dane o:
-sobie
-dłużniku
-wspólników dłużnika będącego spółką handlową, z których każdy posiada co najmniej 10% kapitału zakładowego tej spółki
-wspólników dlużnika będącego spółką osobową
-akcjonariusza dłużnika będącego jednoosobową spółka akcyjną
-zobowiązaniach pieniężnych /analogicznie jak przy konsumencie/
Przedsiębiorca zawierający z biurem umowę o przekazywanie informacji w celu ich dalszego ujawnienia może sobie zastrzec aby biuro z którym ma podpisaną umowę nie ujawniało informacji gospodarczych jego dotyczących. Jeśli przedsiębiorca który ma podpisaną umowę z BIG, zaprzestał swojej działalności, jest zobowiązany w terminie 14 dniowym do rozwiąznia umowy z biurem.
Przechowywnie, ujawnianie oraz aktualizacja informacji przez BIG
Biura Informacji Gospodarczej na żądanie przedsiębiorcy, który to przekazał do BIG informacje, mają obowiązek nie póżniej niż w termnie 7 dni dokonać aktualizacji danych lub też ich usunięcia. Biuro może także z własnej inicjatywy dokonać usunięcia danych w takich wypadkach jak:
-wygaśnięcia umowy pomiędzy BIG a przedsiębiorcą
-zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorcy, który miał podpisaną umowę z BIG
-po upływie 3 lat od ostatniej aktualizacji, jednak nie później niż po upływie 10 lat od otrzymania informacji
-jeśli BIG uzyska informację o nie istnieniu zobowiązania
-na podstawie uzasadnionej informacji o wygaśnieciu lub odroczeniu wykonania zobowiązania, jeżeli dane dotyczą konsumenta
-gdy otrzyma informacje od przedsiębiorcy, który po ich przekazaniu został wykreślony z rejestru
-gdy otrzyma informacje dotyczące posłużenia się podrobionym lub cudzym dokumentem - po upływie 10 lat od końca roku, w którym biuro otrzymało te informacje /czyli np. telefon, internet/
Regulamin może dopuszczać także inne sposoby składania wniosku lub ujawniania informacji gospodarczych. Jeśli ujawnienie informacji będących w posiadaniu BIG będzie dotyczyło konsumenta, to biura mogą także ujawniać informacje gospodarcze o zadłużeniu powstałym w związku z wykonywaną przez niego działalnością gospodarczą.
Biuro może wstrzymać przekazywanie informacji na żądanie firmy która przekazała do niego te informacje.
Przedsiębiorca /który ma podpisaną umowę z BIG/ może wystąpić do tego biura o ujawnienie informacji gospodarczych o konsumencie, dopiero wtedy, gdy posiada od tego konsumenta upoważnienie, a i to tylko w terminie 30 dni od daty wystawienia tego upoważniena (dlatego w przyszłości z pewnością konsumenci którzy będą mieli zamiar brać np. kredyt,kupować na raty, będą proszeni o podpisanie zgody na sprawdzenie ich w BIG).
Uzyskane informacje przedsiębiorca może "trzymać" do 90 dni, a po tym terminie pod groźbą kary finansowej powinien je usunąć. Podmiot, który otrzymal od biura informacje gospodarcze dotyczące konsumenta, nie może ich ujawnić innym osobom.
Zgody na ujawnienie informacji nie potrzebują /również nie dotyczą ich ograniczenia ujawniania danych oraz okres 90-dniowy/:
1.Prokurator Krajowy
2.Komendant Główny Policji
3.Szef Biura Ochrony Rządu
4.Generalny Inspektor Informacji Finansowej
5.Dyrektorzy Izb i Urzędów Skarbowych
6.Generalny Inspektor Nadzoru Bankowego
7.Prezes NIK
Aktualizacja
Przedsiębiorca jest obowiązany niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni zażądać od biura, któremu przekazał dane o zobowiązaniu lub o posłużeniu sie cudzym dokumentem, usunięcia tych danych w przypadku:
-całkowitego zaspokojenia zobowiązania, jego wygaśnięcia lub odroczenia jego wykonania
-stwierdzenia faktu nieistnienia zobowiązania
-powzięcia przez przedsiębiorce wiadomości o odzyskaniu przez osobę utraconego dokumentu
-jeśli uzyska wiarygodną informację że przekazane informacje gospodarcze są nieprawdziwe
-częściowego zaspokojenia zobowiązania
-jeśli uzyska wiarygodną informację o zmianie informacji przekazanych wcześniej do biura
W przypadku cesji wierzytelności, jej zbywca, jeśli wcześniej nie zażądał od biura usunięcia przekazanych informacji,również musi wykonywać w/w obowiązki aktulizacyjne.
Przepisy karne
Tworząc nową ustawę o Biurze Informacji Gospodarczej, ustawodawca przewidział wysokie kary, poczynąc od działalności bez zatwierdzenia regulaminu, bezprawnego używania nazwy"Biuro Informacji Gospodarczej" przekazywania nieprawdziwych informacji po brak rozwiązania umowy z BIG w przypadku zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej. Firma, która zgłosiła do rejestru dłużnika, po spłacie zadłużenia ma obowiązek wystąpić o wykreślenie go z tego rejestru.
W przypadku gdy taki przedsiębiorca z różnych powodów nie dokonał tego obowiązku, BIG może usunąć informacje o dłużniku /z własnej inicjatywy/ po 3 latach od ostatniej aktualizacji. W przypadku gdy na liście dłużników prowadzonej przez BIG znalazł się podmiot nie będący dłużnikiem, to wówczas powinien zażądać od firmy która dokonała błędnego wpisu jego usunięcia jak również może wystąpić do sądu z pozwem o naruszenie dóbr osobistych.
Szczegóły przepisów;
-Kto prowadzi dzialalność będąca przedmiotem działalności biura bez zatwierdzenia regulaminu, podlega grzywnie do 5 000 000 złotych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie
-Kto, prowadząc działalność zarobkową, wbrew warunkom określonym w ustawie używa w swoim oznaczeniu lub w reklamie wyrazów "biuro informacji gospodarczej", podlega grzywnie do 5 000 000 złotych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie
-Kto, będąc przedsiębiorcą, w przypadku:
1.całkowitego zaspokojenia zobowiązania, jego wygaśniecia lub odroczenia jego wykonania,
2.stwierdzenia faktu nieistnienia zobowiązania,
3.powzięcia przez przedsiębiorcę wiadomości o odzyskaniu przez osobę utraconego dokumentu, niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni, nie zażądał usunięcia informacji od biura, któremu przekazał dane o zobowiązaniu lub o posłużeniu się cudzym dokumentem, podlega grzywnie do 30 000 złotych
-Kto przekazuje do biura nieprawdziwą informacje gospodarczą, podlega grzywnie do 30 000 złotych
-Kto nie usunął informacji gospodarczej w terminie 90 dni od dnia jej otrzymania od biura lub ujawnił niezgodnie z przepisami ustawy informacje gospodarczą osobom trzecim, podlega grzywnie do 30 000 złotych
-Kto, będąc przedsiębiorcą, w przypadku zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej nie rozwiązuje umowy, o udostępnianie informacji w celu ich ujawnienia, w terminie-niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni, podlega grzywnie do 30 000 złotych
-Kto występuje do biura o ujawnienie informacji gospodarczych bez upoważnienia osoby, której informacje te dotyczą, jeżeli takie upoważnienie jest wymagane ustawą, podlega grzywnie do 30 000 złotych
-Biuro, które udziela nieprawdziwych lub nieaktualnych informacji gospodarczych, podlega grzywnie do 30 000 złotych.
O ofercie cenowej KRD BIG S.A. znajdziesz tutaj