Siedem nawyków skutecznego działania to zestaw zasad, które po prostu dają kopa do działania. Dzięki zastosowaniu tych zasad będziemy w stanie osiągnąć więcej i skuteczniej.
Siedem nawyków skutecznego działania, bo o nich będzie mowa w tym artykule, zostało sformułowanych przez doktora Stephena Coveya w książce "Seven Habits of Highly Effective People". Jest to zestaw zasad, które - kolokwialnie mówiąc - dają kopa do działania. Pozwalają one położyć nacisk na rozwój odpowiednich elementów naszego życia, dzięki którym będziemy w stanie osiągnąć więcej i skuteczniej.
Osobiście zetknąłem się z Teorią Siedmiu Nawyków już jakiś rok temu. Na mnie zasady te wywarły olbrzymie wrażenie. Są one bardzo inspirujące - to właśnie między innymi dzięki lekturze tych siedmiu nawyków zacząłem bardziej interesować się rozwojem osobistym. Część z nawyków w mniejszym lub większym stopniu wykorzystywałem w swoim życiu już wcześniej, nawet nie wiedząc o tym, że istnieje do tego jakaś teoria.
Covey skupia się na szlifowaniu charakteru. To właśnie charakter decyduje o tym, jacy jesteśmy i co możemy osiągnąć. Według Coveya charakter to zbiór przyzwyczajeń. Trzymając się określonych zasad będziemy w stanie osiągnąć w życiu znacznie więcej, wpływając na nasze przyzwyczajenia i poprawiając kluczowe elementy charakteru. Na tej bazie powstało siedem nawyków skutecznego działania.
Siedem nawyków skutecznego działania
Nawyki te dzielą się na trzy części, każda z nich jest odpowiedzialna za sukces w innej sferze życia. Poniżej umieściłem rysunek, który zawiera esencję siedmiu nawyków. Można go sobie wydrukować i powiesić nad biurkiem, żeby nam przypominał nad czym powinniśmy się skupić.
Pierwsze trzy nawyki dotyczą sukcesu w sferze prywatnej. Działanie zgodnie z tymi nawykami prowadzi nas od stanu zależności od innych ludzi do stanu niezależności. Jest to stan, w którym sami decydujemy o własnym życiu. Kolejne trzy nawyki dotyczą sfery publicznej - efektywnej współpracy z innymi ludźmi. Jeśli działamy także zgodnie z tymi nawykami, mamy możliwość osiągnięcia stanu współzależności. Jest to taka sytuacja w której wykorzystujemy współpracę z innymi ludźmi w celu osiągnięcia czegoś, czego nie jesteśmy w stanie osiągnąć w pojedynkę. Ostatni, siódmy nawyk (ostrz piłę), określa potrzebę ciągłego doskonalenia się i rozwoju. Teoria siedmiu nawyków została ładnie "skompresowana" i przedstawiona w formie tej mapy myśli na stronie mappio.com. Nie chcę powtarzać tego, co już zostało napisane na temat teorii siedmiu nawyków w internecie - np. tutaj, tutaj czy tutaj. Dlatego poniżej podaję tylko krótki opis każdego nawyku oraz przykłady, które najlepiej zobrazują złe działania, oraz działania, które są zgodne z teorią.
1. Bądź proaktywny.
Proaktywność - trudne słowo - jest przeciwieństwem reaktywności. Proaktywność jest to przejmowanie kontroli nad własnym życiem, odpowiedzialność za własne czyny. Istotnym elementem działania w sposób proaktywny jest korzystanie wolnej woli i wyboru reakcji na bodziec (jakieś zdarzenie w naszym życiu) w sposób przemyślany i dostosowany do aktualnej sytuacji. Proaktywność to także ciągła praca nad zwiększaniem swojego obszaru wpływu (elementów życia codziennego, na który mamy jakiś wpływ), oraz jednocześnie zmniejszanie obszaru zainteresowania (elementów, na które nie mamy żadnego wpływu). To także sposób wyrażania swoich myśli i mówienia o problemach.
Źle: Narzekasz na brzydką pogodę. Do tego musisz dojechać do pracy, a samochód się zepsuł. Już więc od rana utwierdzasz się w przekonaniu, że masz fatalny dzień. Nie wiesz co zrobić, czujesz się przytłoczony tą szarą codziennością.
Dobrze: Pada deszcz? No cóż, dawno nie padało, a parasol przecież masz. Nic nie poradzisz na brzydką pogodę, to nie zależy od Ciebie, ani nawet od sąsiada. Samochód się zepsuł? Całe szczęście że 50 metrów od domu masz przystanek autobusowy. W autobusie spotykasz dawną znajomą i miło sobie gawędzicie. Cieszysz się, że mimo tych wszystkich problemów udało Ci się spóźnić do pracy tylko 10 minut. Przecież nie ma sytuacji bez wyjścia, trzeba tylko chcieć rozwiązać problem. Dla chcącego nic trudnego.
2. Zaczynaj z wizją końca.
Ten nawyk określa konieczność świadomego wyznaczania sobie celów w życiu. Jak widać, rzeczy, o których pisałem wcześniej, zaczynają się zazębiać i łączyć w spójną całość. Pisałem o tym, żeby planować swój sukces, robić długoterminowe plany. Na końcu każdego planu jest cel, który chcemy osiągnąć. W poprawnym określeniu celu pomoże metoda SMART. Można więc teraz wykorzystać w praktyce zdobytą wiedzę.
Źle: Kończysz szkołę średnią i chcesz iść dalej na studia. W sumie nie wiesz jaki kierunek wybrać, nie zastanawiałeś się zbytnio nad tym. Najważniejsze, że będziesz miał odroczenie do WKU, a studia - może Ci się spodobają.
Dobrze: Jeszcze będąc w szkole średniej dobrze przemyślałeś co Cię najbardziej kręci i co chcesz w życiu robić. Wyznaczyłeś sobie cel, oraz ścieżkę, którą chcesz podążać aby osiągnąć ten cel. Dobrze wiesz, że studia które wybierzesz przybliżą Cię do celu.
3. Rób najpierw to, co najważniejsze.
Chodzi o to, żebyśmy nie marnowali czasu na rzeczy zupełnie nieistotne. Zastanów się, co jest dla Ciebie tak naprawdę ważne. Codziennie staraj się, aby rzeczy ważne miały priorytet przed pilnymi.
Źle: Nie zastanawiałeś się jeszcze co jest ważne w Twoim życiu. Nie masz na to czasu - zawsze jest coś pilnego do zrobienia "na wczoraj". Żyjesz z dnia na dzień, a prawdziwe życie gdzieś Ci ucieka. Może po prostu sam sobie dokładasz obowiązków, przez co masz mnóstwo pilnych spraw do załatwienia?
Dobrze: Praca jest ważną częścią życia. Ale nie samą pracą człowiek żyje. Często pozornie pilne rzeczy okazują się nie być tak pilne. Kontrolujesz się i pilnujesz, aby była równowaga między życiem zawodowym a życiem prywatnym. Ograniczasz liczbę spraw pilnych na rzecz spraw naprawdę ważnych - uprawiasz jogging, spotykasz się ze znajomymi, spędzasz czas ze swoją drugą połówką.
4. Myśl o obopólnej korzyści.
Inaczej - myśl w kategoriach wygrana-wygrana. Za każdym razem, gdy stykasz się z innymi ludźmi staraj się, żeby obydwie strony były zadowolone. Nie ulegaj innej osobie, tak żeby tylko ona była zadowolona. I odwrotnie - nie ignoruj potrzeb drugiej osoby. Zawsze dbaj o to, aby tak ułożyć współpracę, żeby obydwie strony były usatysfakcjonowane.
Źle: Marzysz o podwyżce w pracy. Jednak boisz się reakcji szefa na Twoją propozycję i w rezultacie nie wybierasz się do niego w ogóle. Czekasz aż szef zaproponuje Ci podwyżkę.
Dobrze: Negocjujesz podwyżkę w pracy. Przedstawiasz swoje racje - byłeś pracowity, sumiennie wykonywałeś obowiązki, ale liczysz się też z racjami szefa. Dlatego podajesz kwotę w granicach rozsądku. Jesteś asertywny.
5. Najpierw zrozum, potem bądź zrozumianym.
Jeśli masz do przekazania drugiej osobie jakąś istotną informację, poświęć na początku trochę czasu na to, aby zrozumieć tą osobę. W ten sposób będziesz w stanie dokładniej dostosować swój komunikat do odbiorcy i oboje lepiej się zrozumiecie.
Źle: Kłócisz się ze swoją partnerką. Każde z was próbuje przedstawić swoje racje, nie słuchając tego, co druga osoba ma do powiedzenia.
Dobrze: Nie dopuszczasz do kłótni, bo jak można nazwać kłótnią sytuację, w której jedna osoba mówi, druga słucha. Postanowiłeś tym razem postąpić mądrzej i postarać się najpierw zrozumieć, co zdenerwowało Twoją partnerkę. Przy okazji wyjaśniło się, że niesłusznie chciałeś oskarżyć ją o coś, czego nie zrobiła.
6. Dbaj o synergię.
Zjawisko synergii najlepiej jest określić wzorem:
2 + 2 = 5
Dwoje dobrze ze sobą współpracujących ludzi jest w stanie osiągnąć o wiele więcej niż te same dwie osoby pracujące osobno.
Źle: Trzeba przenieść ciężką szafę z jednego kąta w drugi. Chcesz pokazać, że jesteś mocarz i bierzesz się sam do przenoszenia. Jednak po 3 metrach nie dajesz już rady, musisz sobie odpocząć. Za szafę bierze się Twój znajomy. On też już po 3 metrach nie daje rady. Musicie sobie odsapnąć, bo do celu zostało jeszcze 4 metry.
Dobrze: Podnosicie szafę obydwoje. Jej ciężar rozkłada się na was dwóch, więc bez problemu dajecie radę i przenosicie szafę 10 metrów dalej.
7. Ostrz piłę.
Mój ulubiony punkt. Już sama jego nazwa przedstawia w sposób obrazowy co mamy robić. Gdy piła się zaczyna tępić trzeba ją naostrzyć. Nawyk ten sugeruje ciągły rozwój, ciągłą naukę. Człowiek, który się nie rozwija, przestaje być wartościowy - tak jak piła, której się nie ostrzy.
Źle: Uważasz, że po skończeniu szkoły nie masz obowiązku zdobywać wiedzy. Czytanie książek, przeglądanie stron internetowych o większej zawartości wiedzy niż pudelek.pl jest nie dla Ciebie.
Dobrze: Zakończenie szkoły to dopiero początek nauki. Uważasz, że człowiek powinien uczyć się przez całe życie. Czytujesz książki o rozwoju osobistym, wprowadzasz zasady w nich opisane w życie. Czytujesz Kuźnię Sukcesu :)
Do poczytania
Na stronach Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego jest do obejrzenia świetna prezentacja objaśniająca teorię siedmiu nawyków skutecznego działania. Dostępna jest ona w trzech formatach - jako strona html, prezentacja we flashu, oraz jako plik PDF. Są też dostępne ćwiczenia do tego tematu. Prezentacja jest co prawda przeznaczona dla inżynierów oprogramowania, ale bez problemów zrozumieją ją także osoby nie mające nic wspólnego z inżynierią. W prezentacji, oprócz podstawowych informacji o zasadach skutecznego działania, zawarta jest bardzo duża ilość innych pożytecznych i ciekawych informacji.
Źródło: http://kuzniasukcesu.net/2008/09/28/dzialaj-skutecznie-kazdego-dnia/
Licencja: Creative Commons - użycie niekomercyjne - bez utworów zależnych