Graal jako element kultury masowej.
Święty Graal zaczyna funkcjonować jako literackie i kulturowe zjawisko wraz z pojawieniem się jego tematyki w poemacie Parceval Chrétiena de Troyesa i antagonistycznym do niego dziele Wolframa von Eschenbacha pt. Parzival. Istnieje wiele koncepcji co do istoty Graala. Znawcy problematyki przypisali mu znaczenie naczynia, zgodne z tłumaczeniem włoskiego słowa grolla. Według Chrétiena Graal jest, ściśle biorąc, naczyniem, ostensorium, cyborium zawierającym hostię. Robert de Boron dokonuje sakralizacji przedmiotu wiążąc go z kielichem z Ostatniej Wieczerzy. Zdaniem autora, po ukrzyżowaniu Jezusa, Józef z Arymatei, który w skrytości był uczniem Jezusa, poprosił Piłata o ciało Chrystusa, aby dać Mu należyty pochówek. Piłat zgodził się i przekazał Józefowi także kielich z Ostatniej Wieczerzy, który tymczasem mu przyniesiono. W zadaniu tym Józefowi dopomógł Nikodem, który zatroszczył się o złożenie ciała w grobie i zebranie do kielicha niewielkiej ilości krwi, jaka jeszcze z niego wypływała. Graal bliski był też wschodnim słowom wskazującym na kamienie czy perły. Od średniowiecznego granduale znaczył „miska o ścianach wyciętych na kształt stopni' od łacińskiego gradus znaczył stopień.. Jako sławny talizman, staje się przedmiotem pożądania i poszukiwań, między innymi rycerzy króla Artura. Gdy król Pendragon pokonał już wszystkich wrogów swego królestwa , w Camelocie pojawił się tajemniczy wysłannik, przynosząc wieści o świętym Graalu. Niektórzy mówili ze był to czarodziej Merlin w zmienionej postaci, inni że anioł Gabriel przysłany wprost od Boga. Posłaniec oznajmił, że wolą stwórcy jest odszukanie prze najdzielniejszych rycerzy świętego kielicha. Zapowiedział też, że dzieła tego może dokonać doskonały rycerz, sprawny mnie tylko w władaniu mieczem, ale także odporny na pokusy duchowe.
Święty Graal przechowywany jest na znikającym zamku Monsalwat, którym włada Król Rybak, Anfortas. Cierpi on z powodu nieuleczalnej rany, którą zadał mu włócznią czarownik Klingsor. Jedynym ratunkiem dla władcy jest rycerz, który z własnej woli zapyta się o stan zdrowia króla. Za spodziewanego wybawcę uznany zostaje Percewal.
Percewal, Parsifal, Parzifal, Percivale, we wczesnej formie był bohaterem francuskich podań ludowych. W literaturze pięknej pojawia się po raz pierwszy we fr. poemacie Perceval (ok. 1175) Chrétiena de Troyes'a. Parsifal, syn Alana Grubego, przeznaczony został przez ojca, aby dołączyć do rycerzy króla Artura. Odizolowany od świata przez matkę, która po utracie męża i pozostałych synów w walkach rycerskich, próbuje uchronić swoje ostatnie dziecko, wychowując je w prostocie i nieświadomości. Chłopiec przypadkiem spotyka rycerzy, których bierze za aniołów. Ogarnięty fascynacją postanawia zostać rycerzem. Porzuca matkę, doprowadzając ją tym samym do śmierci. Swoją odwagą i siłą wzbudza podziw, zostając jednym z najsłynniejszych rycerzy Okrągłęgo Stołu. Dociera do mistycznego zamku Monsalwat gdzie nie okazuje współczucia Anfortasowi, nie wykorzystując szansy poznania tajemnicy Świętego Graala. Trud poszukiwania Graala staje się udręką dla wielu, ale nie wszystkim dana będzie możliwość osiągnięcia celu i pojęcia tajemnic, jakie kryją się za tym magicznym przedmiotem. W wersji Wolframa von Eschenbach Parsifal, przeżywając rozmaite przygody odnajduje własnego brata, Feirefiza i wezwany zostaje wreszcie, aby stać się Królem Graala. Za pierwowzór postaci Parsifala uważa się świętego i rycerza, niejakiego Galgano z Montesiepi.W aktach procesu kanonizacyjnego spisano zaskakującą i kompletną syntezę postaci Parsifala. Wieść ta jednak się nie rozniosła, przeważała bowiem kultura francuska, której zadaniem było nadać miłości dworskiej i krucjatom kulturową treść.
Sir Bors był młodym rycerzem i szlachetnym człowiekiem. Wiedział, że musi mieć czyste sumienie aby odnaleźć świętego Graala, dlatego zanim wyruszył, poszedł do spowiedzi. Złożył przed kapłanem przysięgę, że nie pokocha żadnej kobiety, dopóki nie odnajdzie świętego Graala. Kuszony wytrwał w postanowieniu i dostąpił zaszczytu odnalezienia Graala.
Sir Galahad był nieślubnym synem Lancelota i córki Króla Rybaka- Eleine. Wychowywany przez kapłanki Graala. Biorąc udział w wielu niebezpiecznych misjach, zasłużył na miano jednego z najlepszych i najodważniejszych rycerzy Artura. Jego życiowym zadaniem stało się odnalezienie Świętego Graala. Ze 150 rycerzy, którzy udali się na poszukiwania, większość poszukiwaczy nie sprostała niebezpieczeństwom – zginęli w walce bądź przeszli na stronę zła. Inni błąkali się nie mogąc dostrzec strażnicy. Graala ujrzeli tylko Galahad, Percewal i sir Bors. Jednak tylko Galahad, był na tyle cnotliwy, ze podczas uczty na zamku swoje dziadka, dane mu było odszukać i ujrzeć Graala . Uzdrowił Anfortasa, i zaczął pić z Graala Po tym czynie został prawie natychmiast uniesiony przez aniołów do nieba. Sir Perceval nie był na tyle godny, gdyż jak głosi legenda, w drodze do Camelotu zabił rycerza tylko po to, aby posiąść jego zbroję. Inna wersja mówi, że choć Perceval był w zamku, zawahał się przy pytaniu postawionym przez strażników i nie wypełnił swojej misji.
Mistyfikacja jakiej została poddana tematyka Graala to efekt spekulacji nie potwierdzanych żadnymi wymiernymi dokumentami, wśród których znaleźć można, zarówno źródła faktyczne jak i fantastyczne. Te elementy, wytwarzające wokół Graala otoczkę ezoteryczną, dodaje jej tajemniczości.. Jednak legenda w takiej formie, przysłużyła się kulturze rycerskiej, stała się przykładem i wzorem do naśladowania dla wielu pokoleń. Usprawiedliwiając krucjaty, pomagając budować tożsamość narodową, kulturową. Dawała nadzieje na zmianę własnego losu. Poszukiwanie Graala wtedy czy dziś jest nadal aktualne. Utrwalając kanon zachowań, które mają doprowadzić do pozornie nieosiągalnego celu.