Dlaczego jedno z Bożych przykazań zaczyna się zupełnie inaczej od pozostałych — nie od zakazu: nie będziesz robił tego a tego, a od nakazu: pamiętaj?
Być może odpowiedzią na wyżej postawione pytanie jest to, że wszechwiedzący, a więc znający przyszłość Bóg chciał dać ludziom znak, że właśnie z tym przykazaniem będą mieli kłopoty, że je zapomną, choć nie powinni? Artykuł jest kontynuacją rozważań pana Adama Szczepańskiego o dniach tygodnia.
1. Jak powstał świat? „Na początku stworzył Bóg niebo i ziemię” (Rdz 1,1). „Słowem Pana uczynione zostały niebiosa, a tchnieniem ust jego całe wojsko ich. (…) Bo on rzekł — i stało się, On rozkazał — i stanęło” (Ps 33,6.9).
2. Kto faktycznie był jego bezpośrednim Stwórcą? „Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. (…) Wszystko przez nie powstało, a bez niego nic nie powstało, co powstało. (…) A Słowo ciałem się stało i zamieszkało wśród nas, i ujrzeliśmy chwałę jego, chwałę, jaką ma jedyny Syn od Ojca, pełne łaski i prawdy” (J 1,1.14). „On jest obrazem Boga niewidzialnego, pierworodnym wszelkiego stworzenia, ponieważ w nim zostało stworzone wszystko, co jest na niebie i na ziemi, rzeczy widzialne i niewidzialne, czy to trony, czy panowania, czy nadziemskie władze, czy zwierzchności; wszystko przez niego i dla niego zostało stworzone” (Kol 1,15-16).
3. Skoro Chrystus był bezpośrednim autorem tygodnia stworzenia, to znaczy, że jest również Tym pierwszym, który odpoczął w dzień siódmy i uczynił go świętym. „Ukończył Bóg w siódmym dniu dzieło swoje, które uczynił, i odpoczął dnia siódmego od wszelkiego dzieła, które uczynił. I pobłogosławił Bóg dzień siódmy, i poświęcił go, bo w nim odpoczął od wszelkiego dzieła swego, którego Bóg dokonał w stworzeniu” (Rdz 2,2-3).
4. Kto uroczyście ogłosił prawo Boże na Synaju, odnawiając w ten sposób jego znajomość wśród Izraelitów? „Góra Synaj cała dymiła, gdyż Pan zstąpił na nią w ogniu. (…) wezwał Pan Mojżesza na szczyt góry i Mojżesz wstąpił. (…) A gdy dokończył rozmowy z Mojżeszem na górze Synaj, dał mu dwie tablice Świadectwa, tablice kamienne, zapisane palcem Bożym. (…) Potem przystąpili wszyscy synowie izraelscy, a on przekazał im wszystko to, co Pan rzekł do niego na górze Synaj” (Wj 19,18.20; 31,18; 34,32). „To są przykazania, które Pan nadał przez Mojżesza synom izraelskim na górze Synaj” (Kpł 27,34).
5. Kto jednak był faktycznym Prawodawcą towarzyszącym Izraelitom podczas ich wędrówki po pustyni synajskiej? „Chcę, bracia, abyście dobrze wiedzieli, że ojcowie nasi wszyscy byli pod obłokiem i wszyscy przez morze przeszli (…) i wszyscy ten sam pokarm duchowy jedli, i wszyscy ten sam napój duchowy pili; pili bowiem z duchowej skały, która im towarzyszyła, a skałą tą był Chrystus” (I Kor 10,1.3-4).
6. Któremu z przykazań Chrystus poświęcił w dekalogu najwięcej miejsca? „Pamiętaj, abyś dzień sobotni święcił. Sześć dni robić będziesz i będziesz wykonywał wszystkie roboty twoje; ale dnia siódmego sabat Pana, Boga twego, jest: nie będziesz wykonywał weń żadnej roboty, ty i syn twój, i córka twoja, sługa twój i służebnica twoja, bydlę twoje i gość, który jest między bramami twymi. Przez sześć dni bowiem czynił Pan niebo i ziemię, i morze, i wszystko, co w nich jest, a odpoczął dnia siódmego; i dlatego pobłogosławił Pan dniowi sobotniemu i poświęcił go” (Wj 20,8-11 Biblia Wujka).
7. Czy w czwartym przykazaniu chodzi tylko o pracę zawodową, czy o wszelką pracę? „Sześć dni będzie się pracować, ale w dniu siódmym będzie sabat, dzień całkowitego odpoczynku, poświęcony Panu. Każdy, kto w dniu sabatu wykona jakąkolwiek pracę, poniesie śmierć” (Wj 31,15).
8. Czy rolnicy też mieli odpoczywać w sobotę? „Przez sześć dni pracować będziesz, ale dnia siódmego odpoczniesz; w czasie orki i w czasie żniwa odpoczniesz” (Wj 34,21).
9. W ramach przygotowań do cotygodniowego sobotniego święta nawet domowe obowiązki były wykonywane w dniu poprzedzającym święto, aby świąteczny odpoczynek mógł być pełny. „Tak powiedział Pan: Jutro będzie wypoczynek, poświęcony Panu, dzień sabatu. Upieczcie, co macie upiec, ugotujcie, co macie ugotować. Lecz wszystko, co zbędzie, przechowajcie do następnego rana” (Wj 16,23).
10. Jaką specjalną nazwę nosi z tego powodu piątek, szósty dzień tygodnia? „A był to dzień Przygotowania i nastawał sabat” (Łk 23,54).
11. Wzorem starożytnych Rzymian obecnie dzień rozpoczynamy o północy. A jak liczy się dni według biblijnej rachuby czasu? „I nastał wieczór, i nastał poranek — dzień pierwszy” (Rdz 1,5). „Od wieczora do wieczora obchodzić będziecie wasz sabat” (Kpł 23,32).
12. Czy sobota była dla Pana Jezusa dniem pracy czy odpoczynku i nabożeństwa? „Przyszedł do Nazaretu, gdzie się wychował, i wszedł według zwyczaju swego w dzień sabatu do synagogi, i powstał, aby czytać. I podano mu księgę proroka Izajasza” (Łk 4,16-17).
Andrzej Siciński