Uwolnij swoje dziecko od stereotypu

Powszechne przekonanie, że mózg ma płeć zostało podważone. Lise Eliot przekonuje w swojej najnowszej książce, że największy wpływ na jego rozwój ma środowisko i stereotypy.

Mózgi kobiet i mężczyzn nie różnią się od siebie? Bzdura, odpowie każdy kto trochę pożył na tym świecie. Trudno się temu dziwić jeśli doświadczenie wspierają twarde dowody z obszaru neuronauki. A jednak najnowsza książka Lise Eliot „Pink Brain, Blue Brain: How Small Differences Grow Into Troublesome Gaps -- And What We Can Do About It”, stawia problem płci mózgu w całkiem innym świetle.

Czy wiesz, że:

1. W okresie, w którym dziecko uczy się chodzić, rodzice powinni ograniczyć używanie chodzików do minimum. Jest to bardzo ważne w przypadku dziewczynek, które potrzebują fizycznych wyzwań, aby nie zostać w tyle za chłopcami.

2. Dziewczynki powinny bawić się klockami Lego jak i innymi zabawkami pozwalającymi im rozwijać umiejętności przestrzenne, które są bezpośrednio związane z umiejętnościami matematycznymi.

3. Kiedy dziecko nauczy się czytać, dobrze jest nadal czytać mu na głos. Dotyczy to przede wszystkim chłopców, którzy często zostają w tyle za dziewczynkami w okresie szkolnym. Dzięki temu rozwijają słownictwo i ćwiczą wyobraźnie.

4. Dziewczynki powinny spędzać więcej czasu przy grach komputerowych, ponieważ w przeciwieństwie do chłopców grają zdecydowanie za mało. Udowodniono, że gry komputerowe pozwalają rozwijać umiejętności przestrzenne, dzięki którym dziewczynki mogą dorównać chłopcom.

5. Chłopcy powinni być zachęcani do rozwijania umiejętności personalnych gdy w domu są goście. Jest to dobry sposób na uczenie dziecka mówienia „cześć”, utrzymywania kontaktu wzrokowego, uściśnięcia dłoni czy rozpoczęcia konwersacji.

 Powszechnie wiadomo, że konkretne zadania poznawcze, na przykład związane z relacjami przestrzennymi, są piętą achillesową wielu kobiet. Dlaczego? Według naukowców, którzy zgłębiają tajemnice ukryte w mózgu, różnice pochodzą bezpośrednio z jego budowy. Dodatkowo pod wpływem tworzącej się od urodzenia sieci neuronalnej pewne obszary mózgu rozwijają się lepiej u kobiet, a inne u mężczyzn.

Z drugiej strony nie ma żadnych podstaw aby twierdzić, że mózgi noworodków różnią się w zależności od płci. Jedyne zauważalne różnice to wielkość i szybkość jego dojrzewania. Lise Eliot przeanalizowała kilkadziesiąt badań w których przedstawiciele obu płci wykonywali zadania poznawcze. Różnice które się w nich odnotowuje są tak małe, że rozwiązania kobiet i mężczyzn prawie się od siebie nie różnią.

Jeśli w pierwszych latach rozwoju mózgi obu płci są do siebie podobne, skąd biorą się tak wyraźne różnice w zainteresowaniach i umiejętnościach już u nastoletnich dzieci? Według autorki czynniki środowiskowe mają większy wpływ na rozwój mózgu dziecka niż czynniki wewnętrzne.

Na przykład chłopcy uzyskują średnio o 35-40 punktów więcej z zadań matematycznych niż dziewczynki na teście SAT (ang. Scholastic Assessment Test), który jest odpowiednikiem naszej matury. Okazuje się jednak, że wśród wszystkich maturzystów, statystycznie więcej dziewczynek niż chłopców pochodzi ze środowisk o niskim wskaźniku socjoekonomicznym, co nie jest uwzględnianie w statystykach. Poza tym wpływ na wyniki osiągane przez dziewczynki może mieć zjawisko, które psychologowie nazywają zagrożeniem stereotypem. Negatywny stereotyp – dziewczynki gorzej radzą sobie z liczbami – powoduje, że dziecko nieświadomie dąży do potwierdzenia tego przekonania, co w konsekwencji sprawia, że wypada gorzej podczas oceny.

Innym czynnikiem mogą być umiejętności. Dziewczynki zaczynają mówić kilka miesięcy wcześniej niż chłopcy, Ci drudzy natomiast posiadają lepsze umiejętności przestrzennego myślenia w wieku 5 lat. Dzieci uwielbiają ćwiczyć i zajmować się czynnościami w których są dobre, dlatego szybciej zwiększają umiejętności w obszarach, dzięki którym uzyskują pozytywne wzmocnienie w postaci pochwał.

Osobami, które niewątpliwie podtrzymują siłę stereotypów są rodzice i nauczyciele. Niestety według Lise Eliot większość z nich, nieświadoma tych niewielkich różnić międzypłciowych, umacnia w dzieciach stereotypy, które zaczynają funkcjonować w ich życiu pod postacią samospełniającego się proroctwa. W tym wypadku przekonania, że mózg kobiety ma inną płeć niż mózg mężczyzny.

Książka Lise Eliot „Pink Brain, Blue Brain: How Small Differences Grow Into Troublesome Gaps - And What We Can Do About It” nie jest jeszcze dostępna na polskim rynku. Można jednak zamówić ją przez większość księgarni internetowych. Na przykład na stornie amazon.com, gdzie znajduje się więcej informacji na jej temat.

Źródło: http://badania.net/2010/02/02/uwolnij-swoje-dziecko-od-stereotypu/