Ewolucja to stopniowa, nieustanna zmiana, to proces nieodwracalny zachodzący w czasie i przestrzeni, jest to proces kierunkowy. Wiele osób przeciwstawia się teorii ewolucji. Oto fakty, które ją potwierdzają.
Ewolucja to stopniowa, nieustanna zmiana, to proces nieodwracalny zachodzący w czasie i przestrzeni, jest to proces kierunkowy. Poniżej przedstawię szereg pośrednich dowodów świadczących o jego występowaniu.
Dowody z dziedziny anatomii i morfologii
anatomia i morfologia - rozpatrywanie i porównawcze zestawienie odpowiadających sobie narządów lub układów w różnych grupach zwierzęcych, celem wykazania podobieństw lub pokrewieństw.
Narządy homologiczne - narządy, które mają wspólny plan budowy (pochodzenie), ale w wyniku spełnianych funkcji mogą się te narządy od siebie bardzo różnić.
- kopyto konia,
- ręka człowieka,
- płetwa wieloryba,
- skrzydła ptaka,
- noga konia,
- płetwa wieloryba,
- ręka człowieka - wszędzie są te same kości, ale kończyny te spełniają różne funkcje.
- mózgi kręgowców, pokrycie ciała kręgowców - to też narządy homologiczne
Cechy analogiczne - mają różne pochodzenie, ale w wyniku funkcji, które spełniają bardzo się od siebie upodobniły.
- skrzydło ptaka i skrzydło owada - oba służą do latania,
- oko ośmiornicy z okiem kręgowca
- korzenie u organowców i chwytniki u mszaków - utrzymują roślinę w podłożu, pobierają wodę, ale budowa i pochodzenie jest różne.
Występowanie organów zanikających - występowanie narządu, który w jednej grupie jest niezbędny do życia a w drugiej niepotrzebny.( u człowieka, kość ogonowa, ząb mądrości, wyrostek robaczkowy, który u gryzoni jest niezbędny do życia, metameria mięśni brzucha, mięśnie twarzy poruszające uszami)
Narządy szczątkowe u człowieka:
- owłosienie ciała ( na klatce piersiowej u mężczyzn),
- wyrostek robaczkowy,
- zęby mleczne,
- budowa mięśni brzusznych,
- mięśnie przewodzące i odwodzące,
- paluch stopy,
- chwytność stopy u niemowlaka
Atawizm - organ lub narząd niegdyś niezbędny, a teraz nie potrzebny do życia...
Atawizmy u człowieka:
- owłosienie lamugo płodu
- ogon; nawet do 25 cm długości
- pazury zamiast paznokci
- dodatkowa para sutek
- silnie wyrastający kieł
Dowody z dziedziny fizjologii i biochemii
· wszystkie organizmy mają te same kwasy nukleinowe.
- wszystkie organizmy przechodzą tą samą mitozę.
- wszystkie organizmy przechodzą ten sam cykl Krebsa.
- uniwersalizm kodu genetycznego.
- te same enzymy katalizujące.
- wszystkie żywe organizmy zbudowane są tych samych pierwiastków, oprócz glinu, są to : węgiel, wodór, tlen, azot, fosfor, siarka,
- - nieorganiczne : woda
- - organiczne : białka, cukry, tłuszcze, udział procentowy tych związków i wody jest podobny u wszystkich organizmów
- skład płynów ustrojowych zwierząt jest podobny do składu wody morskiej
- budowa i funkcja wielu enzymów są podobne
- podobna budowa chlorofilu
- podobna jest struktura białek ( np. insulina ) - wykorzystano to w medycynie
- podoba jest budowa hormonów, choć pełnią one inną funkcję : prolaktyna u ssaków, ptaków, gadów
- obecność czynników RH+, RH- - u małp i ludzi
- anty perny grupowe krwi, czyli A, B, 0
- mitochondria u wszystkich eucariota są podobnie zbudowane i pełnią taką samą czynność
- kwasy nukleinowe - zbudowane z takich samych nukleotydów, wszędzie obowiązuje kod trójkowy i wzór semikonserwatywnej replikacji DNA
- mitoza u wszystkich eucariota przebiega tak samo
Dowody z dziedziny embriologii
Embriologia dostarcza nam dowodów na wspólne pochodzenie organizmów poprzez porównanie zarodków. Wszystkie kręgowce we wczesnym stadium rozwoju embrionalnego są bardzo do siebie podobne, praktycznie nierozróżnialne.
Rozwój ontogenezy w pewnych swoich etapach jest powtórzeniem rozwoju rodowego, czyli filogenezy, ale w bardzo dużym skrócie. (dowiedziono już, iż ta teoria nie jest prawdziwa)
W bardzo wczesnym stadium embrion ludzki posiada cechy rybie, są to łuki skrzelowe, z których wykształca się później puszka krtani, gruczoł tarczycy i elementy nagłośni.
Heckl pogrupował cechy u zarodków na poligenetyczne i cenogenetyczne.
Cecha piligenetyczna - powtarza się u ludzkich zarodków a są cechami dorosłych przodków.
Cecha cenogenetyczna - cechy swoiste zarodków, są związane z różnymi etapami życia i zależą od warunków. Pojawienie się u zarodków błon płodowych gady posiadają tę cechę (przodek tego nie posiadł) e
WNIOSEK:
Każda ontogeneza jest wypadkową tych dwóch cech.
SIEWIERCEW (1866- 1936) ROSJA:
Ogłosił on teorię filembriogenezy.
Zmiana zachodząca we wczesnym stadium zarodkowym - archalaksa. Już we wczesnym stadium zarodkowym, węże mają bardzo dużo kręgów (gady mają zazwyczaj mało kręgów). Jest to cecha swoista węży.
Zmiana zachodząca w stadium środkowym - dewiacja (odchył od normy). Odchylenie liniowości rozwoju zarodka - następuje odchył. U gadów w stadium środkowym pojawiają się łuski, które potem częściowo zanikają.
Zakłócenie końcowego stadium zarodkowego - anabolia. U ryby BELONA, szczęka w końcowym stadium zarodkowym wydłuża się. W stadium larwalnym górna szczęka też się wydłuża, w efekcie osobnik dorosły ma sztyletowaty pysk.
Wszystkie organizmy w stadium brustkowania i gastrulacji są takie same.
W wczesnym rozwoju zarodkowym kręgowców w wyniku bruzdkowania powstaje morula, w wyniku dalszego podziału tworzy się blastula zbudowana z jednej warstwy komórek otaczających przestrzeń wypełniając płynem tzw. blastocelem.
gastrulacja - tworzenie się listków zarodkowych, czyli ektodermy, endodermy i mezodermy u wszystkich kręgowców przebiega tak samo.
Dowody z dziedziny ekologii i biogeografii
Dowody przystosowania względem położenia geograficznego:
- zasiedlenie Australii przez ssaki bezłożyskowce
- jeleniowate, wielbłądowate, niedźwiedziowate występują w Afryce, Eurazji i Ameryce
- żółwie na wyspach Galapago są to formy reliktowe, prawie się nie zmieniły
- skrzypłacz (ryba) jego larwa jest identyczna z larwą wymarłych już trylobitów
- ryby dwudyszne i trzonopłetwna latimura jest jajożyworodna
- miłorzęb japoński od 400 mln lat się nie zmienił,
- drzewo samicze i samcze
- brzoza karłowata,
- wierzba
- foka obrączkowana
Dowody z dziedziny genetyki
Czynniki ewolucji
- mutacja - jest to podstawowy czynnik ewolucji. Tylko niektóre mutacje się utrwalają.
- dobór naturalny - różnica w przeżywalności i zdolności do wydawania potomstwa, miedzy osobnikami, które różnią się od siebie jakimiś cechami. Kierunkowy, Stabilizujący, Różnicujący - polega na eliminowaniu cech średnich, prowadzi do pojawienia się dwóch populacji.
Izolacja - działa czynnik, który uniemożliwia swobodne krzyżowanie się w jednej populacji, np. odległość dla dżdżownicy. - dryf genetyczny - polega na losowych zmianach, częstości występowania genów w populacji czyli na losowym łączeniu się gamet, które wyizolowane z dużej grupy.
- mieszanie na zasadzie przypadku niewielkiej puli genowej.
Mechanizmy ewolucji
· specjacja - główny gatunek przetrwał w prawie niezmienionej formie, ale po drodze dał początek innemu gatunkowi
· ewolucja filetyczna - polega na tym, że w drodze ewolucji z jednego gatunku, tworzy się inny.
· izolacja reprodukcyjna - jest to bariera, która istniej pomiędzy gatunkami, nie pozwala ona na przepływ genów od gatunku do gatunku.
· izolacja prezgotyczna - przed wytworzeniem zygoty.
o ekologiczna - osobniki zajmują różne misze ekologiczne i nie mają szans spotkania się.
o etologiczna - samica gatunku X nie wykazuje zainteresowania samcem gatunku Y. - mechaniczną - nawet jakby chciali, to nie mogą, bo mają inny okres rui.
o czasową - narządy kopulacyjne nie pasują do siebie.
o izolacja postzygotyczna - Wszystkie mieszańce poza gatunkowe, albo zygota obumiera, albo jak już młode przyjdzie na świat, to będzie bezpłodne.
Bibliografia:
· „Biologia dla techników"
· Wikipedia
· publikacje prof. Ewy Adamczuk
· Multimedialna Encyklopedia Biologiczna, wyd. PWN
Oto zgłoszona niedawno propozycja zmian:
Witam
dostrzegłem kilka nieścisłości w dwóch sformułowaniach:
- wszystkie organizmy przechodzą tą samą mitozę.
- wszystkie organizmy przechodzą ten sam cykl Krebsa
A) Nie wszystkie organizmy przechodzą mitozę, np. prokariota dzielą się amitotycznie. Poprawne sformułowanie powinno brzmieć: "przebieg mitozy jest podobny u wszystkich eukariontów"
B) Organizmy nie przechodzą cyklu Krebsa. Jest to cykliczny ciąg przemian biochemicznych zachodzących w mitochondrium lub cytoplazmie. Cykl ten jest charakterystyczny tylko dla aerobów czyli organizmów oddychających tlenowo. Poprawne sformułowanie to wg. mnie: "identyczny cykl Krebsa w końcowym etapie oddychania tlenowego aerobów"
Proszę o wzięcie pod uwagę moich sugestii :)
pozdrawiam
Paweł
Licencja: Creative Commons - bez utworów zależnych