Pieśń Frère Jacques znana w Polsce jako Panie Janie to, wbrew pozorom, nie współczesna dziecięca piosenka, a utwór o bardzo ciekawej, sięgającej średniowiecza, historii.
Wszyscy ją znają, a mało kto wie, że jej początki są związane z pielgrzymkami do grobu Apostoła Jakuba w Santiago de Compostella. O tym, jaki te pielgrzymki wywarły wpływ na europejską kulturę, pisało już wielu autorów, a w tej liczbie słynny brazylijski powieściopisarz Paweł Coelho. Nie będę się więc rozpisywał i skupię się na samej pieśni. Powstała ona w XV wieku, prawdopodobnie w celu wyśmiania tych patników, którzy mieli problemy z porannym wstawaniem. Prawdopodobnie oryginalna była wersja łacińska:
Quare dormis, o Iacobe,
Etiam nunc, etiam nunc?
||: Resonant campanae, :||
Din din dan, din din dan.
Pieśń ta jest przełożona na setki języków, ale powszechnie na całym swiecie jest wykonywana wersja francuska:
Frère Jacques, Frère Jacques
Dormez-vous, dormez-vous?
||: Sonnez les matines, :||
Ding ding dong, ding ding dong.
Wersja polska jest wspomnaine już :
Panie Janie! Panie Janie!
Rano wstań! Rano wstań!
||: Wszystkie dzwony biją, :||
Bim, bam, bom, bim, bam, bom.
Można to uzupełnić o fonetyczne spolszczenie wersji francuskiej, którego dokonaliśmy ja i nmój synek Pawełek:
Cztery żabki, cztery żabki,
Domki dwa, domki dwa.
Czy sie w nich zmieścicie?
Czy się w nich zmieścicie?
Bim bam bom
Bim bam bom
I swobodna kontynuacje tego spolszczenia, również naszego autorstwa:
Baba Jaga, Baba Jaga
Domek ma, domek ma
Lecz wy tam nie idźcie, lecz wy tam nie idźcie
Bim bam bom
Bim bam bom
Oczywiście taka trzyzwrotkowa wersja nie ma już w ogóle patniczego kontekstu i jest po prostu piosenka dziecięcą.
Frère Jacques ma żywy wpływ na popkulturę ,nie tylko w dziale dziecięcym ,a letez ogólnomuzycznym. Poniżej kilka nagrań zgoła nie dziecięcych.
Frère Jacques niejakiego Paslaya
Frère Jacques w wersji rockowej
Frère Jacques jako piosenka rerezentujaca Luksemburg w ESC w 1977
Frère Jacques na ukulele