Odrobina ciekawostek, na które natknąłem się w tracie lektury książek historycznych.
*Nieobeznany z obyczajem stepu obcokrajowiec mógł pożegnać się z życiem za nadepnięcie progu jurty. Do dziś nie wyjaśniono przekonywająco fetyszu progu- panującego u Mongołów (być może byłoby to niepokojenie duchów rodowych?).
*Czyngis-Chan miał rude włosy i brodę.
*Żołnierze rosyjscy- walczący w wojnie krymskiej- miast przeznaczonych dla nich pożywienia i amunicji dostawali w ogromnych ilościach cudowne ikony i wodę święconą. Właściwe dostawy były (za łapówki)rozdawane przez wysokich urzędników.
*Wikingowie zdejmowali z dziobów swoich łodzi wymyślne rzeźby smoków ( itp.), przybijając do brzegu. Obecnie uważa się, że czynili to, aby nie zniechęcać/ nie straszyć lądowych bóstw, które chcieli sobie zjednać.
*Prokopiusz z Cezarei przekazał, iż cesarzowa Teodora miała zwyczaj utyskiwać w trakcie największego cielesnego uniesienia (realizowanego wespół z całą zgrają mężczyzn), że może robić użytek tylko z trzech otworów jednocześnie, (wszystko w kontekście pruderyjnego w teorii dworu cesarzy bizantyjskich). Prokopiusz zapisał to, a także wiele innych szokujących szczegółów z życia cesarskiej pary w tzw. Historii Sekretnej. W oficjalnych dziełach (a więc świetnie opłacanych)- jako urzędowy historyk- topił wspomnianą parę w morzu najwymyślniejszych pochlebstw.
*Nieprawy syn Napoleona był na usługach polskiego MSZ w czasie powstania listopadowego
*Kieniewicz podaje, że w trakcie powstania styczniowego wiele urzędów miało zawieszone tablice z dwoma herbami: na jednym odwrocie orzeł rosyjski, na drugim polski. Oczywiście odwracane w zależności od tego, które wojska były w pobliżu.
*Robotnicy na ziemiach Unii i w Europie miewali o wiele gorsze warunki bytowe niż przynajmniej część niewolników murzyńskich na ziemiach Konfederacji
*Władca angielski Henryk II- przygotowujący się do krucjaty- zarządził specjalny podatek, tzw. dziesięcinę Saladyna. Z czasem zaczęły spływać informacje od wasali dot. zebranych sum. Oczywiście królowi Szkotów nie udało się zebrać ani pensa.
*Marcin Luter był zachwycony odpustowym aspektem pielgrzymki do Rzymu. Miał wówczas powiedzieć: szkoda, że moi rodzice żyją...inaczej bowiem mógłbym wymodlić im skrócenie mąk w Czyśćcu.
*Konstantyn- cesarz, który "przyjął chrześcijaństwo" był dosłownie kilka razy w Rzymie. Pozycja wiecznego miasta była wówczas mocno podważona na rzecz innych rezydencji cesarskich (w Galii, na Bałkanach).
*Kaligula- pomijam konia senatora i wiele innych (często spreparowanych przez senatorów) zarzutów. Jak powszechnie wiadomo zwycięski wódz mógł liczyć na odbycie triumfu. Jednym warunków dostąpienia tego zaszczytu były przywiezione łupy. Kaligula nakazał kilku legionistom wyruszyć na wybrzeże Wysp Brytyjskich i pozbierać muszelki na plaży. Dzięki tym "łupom" przyznał sobie prawo odbycia triumfu.
*W praktykach religijnych Celtów istniała tzw. kuwada. Celtycki mężczyzna w okresie ciąży swojej kobiety objadał się, leżał całymi dniami na łożu, symulując (bądź nie! na zasadzie autosugestii) bóle i inne dolegliwości związane z ciążą. Po rozwiązaniu przebywał jeszcze przez kilka dni w łóżku przyjmując gratulacje i prezenty od współplemieńców.
*Wybrany na króla plemienia celtycki mężczyzna musiał przejść rytuał polegający na kąpieli w rosole z klaczy i późniejszym spożyciu go wraz ze współplemieńcami.
*Welin- najdelikatniejszy specjalnie spreparowany, a co za tym idzie obrzydliwie kosztowny pergamin był sporządzony z płodu cielęcia bądź jagnięcia.
*W trudnych ekonomicznie chwilach wyciągano starą pergaminową kartę, pumeksem zeskrobywano pierwotny zapis, po czym używano ponownie (nawet wielokrotnie). Tak potraktowane egzemplarze zwane są palimpsestami. Wiele dzieł m. in. Cycerona zostało odnalezionych przez podświetlenie palimpsestu specjalnymi promieniami (są to czasem jedyne egzemplarze). Zdarzały się też pergaminy (zapisane) cerowane, dziurawe etc.
*Stary i całkowicie ślepy Jan Luksemburczyk stanął po stronie wojsk francuskicj przeciw Anglikom w bitwie pod Crecy. Uparł się poprowadzić szarżę kawalerii, i aby nie stracić orientacji kazał się przytwierdzić między dwoma jeźdźcami francuskimi. W ten sposób poprowadził swój ostatni rajd na wroga. Po bitwie odnaleziono go pośród poległych.
*Platon o mało nie pożegnał się z zyciem, gdy w roli doradcy kretrńskiego króla Dionizosa zbyt mocno forsował swoje absurdalne pomysły. Z opresji wybawili go przyjaciele.
*Mając osiemnaście lat (Platon) został porwany i wystawiony na sprzedaż na targu niewolników. Przed utratą być może największego w historii filozofa wybawił nas jego krewny, który wykupił go, dostrzegając przypadkiem.
*Zabicie niewolnika w starożytnych Atenach uchodziło za czyn „mało elegancki”.
*Dziwne przypadki dotykały dynastię Kapetyngów.
Otóż dwóch z nich dokończyło żywota przez świnię. Jeszcze Filip Piękny pół biedy, zginął napolowaniu w zmaganiach z potężnym dzikiem, uosobieniem sił nieczystych. Jednak niemal dwieście lat wcześniej pospolity porcus diabolicus rzucił się na ulicach Paryża pod nogi konia dosiadanego przez namaszczonego następce tronu Ludwika VI Grubego. Spowodował upadek jeźdźca, w konsekwencji jego śmierć. Okrył hańbą całą dynastię Kapetyngów. W przypadku śmierci kata templariuszy pamfleciści nie omieszkali wypomnieć, że już po raz drugi majestat królewski padł ofiara świni, widząc w tym karę za grzechy.
*Utarło się, że Luter był pierwszym tłumaczem Biblii na język niemiecki. Tym, który złamał średniowieczną, skostniałą praktykę utożsamiającą Biblię z łacińskim niezrozumiałym dla ludu językiem. Otóż w chwili urodzin Lutra istniało ok. 30 pełnych wydanych tłumaczeń Biblii na j. niemiecki.
*Do II poł. XIX wieku szpitale były prawdziwymi umieralniami. Dużo większe rokowania wiązały się z leczeniem w domu. Wg archiwów szpitala w Edynburgu z 28 przeprowadzonych tam w okresie kilku miesięcy ok 1850 r amputacji ponad 90% zakończyło się śmiercią pacjenta.
* Po zdobyciu przez Rzymian Sardynii i zalaniu przez jej mieszkańców rynku handlu żywym towarem, do potocznego słownika, ówczesnego imperium, weszło wyrażenie "tani jak Sard".
*Szymon Słupnik 35 lat życia spędził na siedemnastometrowej kolumnie, wystawiony na prażące słońce, wykonując przy tym każdego dnia setki padnięć na kolana. W młodości m. in. zajmował przez kilka lat miniaturową celę, a później spędził sporo czasu w górach przypięty łańcuchem do skały. Miał wielu naśladowców bądź konkurentów- mnichów zamurowujących się w celach, wiszących w klatkach przy traktach, siedzących w dziuplach, ograniczających spożycie do korzonków i traw.
*Łucznik walijski (opatrzony w osławiony długi cisowy łuk) za panowania Edwarda III był w stanie przebić na wylot 10 cm dębowe drzwi strzelając z odległości kiolkudziesięciu metrów..
*Teoretycy Trzeciej Rzeszy mieli spory problem w znalezieniu w niej miejsca dla obcego ideologicznie chrześcijaństwa. W końcu postanowiono, możliwie skutecznie, odciąć je (chrz.) od judaistycznych korzeni. W tym celu usunięto z modlitw i Pism hebrajskie słowa (Amen, Alleluja) zastępując niemieckimi. Robiono przy tym wszystko, aby redukować nieproporcjonalny nadmiar Żydów w Biblii.
*Neron (utrwalony na wieki jako krwiożerczy demon) nienawidził walk gladiatorów ze względu na ich bezsensowne okrucieństwo.
*Johan Tetzel posunął się tak daleko w reklamowaniu odpustów (w epoce Lutra), że z jego ust padały zachęty- "nawet gdybyś zapłodnił Matkę Boską ten dokument odpuści ci grzechy".
* Zbiegający z rewolucyjnego Paryża Ludwik XVI dotarł w pełnej konspiracji wraz z garstką zaufanych ludźmi do Varennes. Osobliwie wyglądająca grupka zwróciła uwage pewnego oficera, który wiedział, że jeden z nieznajomych kogoś mu przypomina. Po dłuższej chwili Ludwik wpadł bo oficer w końcu porównał jego facjatę z wizerunkiem na banknocie...
*Reforma gregoriańska kalendarza przeprowadzona pod koniec XVI wieku z powodu niedokładności kalendarza juliańskiego zakładała usunięcie 10 zbędbych dni. W części krajów Europy (w tym w Polsce) w 1582 roku po 4 października następował 15 paźdzniernika.
*Próg u Mongołów- Cywilizacja Wielkiego Stepu- Kałużyński
*Czyngis Chan- biografia pióra Podhorodeckiego
*Dzioby łodzi wikingów- J. Ros Heroje Północy (polecam- chyba najprzystępniej ukazana mitologia skandynawska w j. polskim- poziomem językowym dorównuje Parandowskiemu)
*Prokopiusz- Historia Sekretna (można odnaleźć tłum. w sieci) tylko dla dorosłych:)
*Powstanie styczniowe - Kieniewicz Powstanie styczniowe/ Chwalba Historia Polski XIX wieku
*Dziesięcina Saladyna- Runciman Dzieje wypraw krzyżowych t. 3
*Luter i odpusty- Martin Luter-Friedenthal PiW
*Konstantyn- Krawczuk- Konstantyn Wielki
*Kaligula- Auguet Kaligula (dobra- rozprawia się z wieloma mitami dot. tej postaci próbując dotrzeć do czegoś co nie jest jawnym tylko propagandowym obrazem senatorskiej historiografii)
*Kuwada&rosół- Zarys dziejów Religii red. Keller
*Welin etc. Semkowicz- Paleografia łacińska
*Luksemburczyk- Barbara Tuchman- Odległe zwierciadło; Potkowski Crecy- Orlean
*Platon- Baszkiewicz Historia doktryn politycznych i prawnych
*Niewolnik w Grecji- Życie codzienne w Grecji Peryklesa
*Kapetyngowie - Średniowieczna gra symboli
*Tłumaczenia Biblii- Historia Kościoła PAX t. 3 Reformacja
Szpitale- Chwalba- Historia Powszechna XIX wieku
*Tani jak Sard- Nowaczyk HB Powstanie Spartakusa (b. średnia publikacja)
*Szymon- Simon- Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa PiW
*Łucznik- Potkowski Crecy-Orlean
Trzecia Rzesza Grunberg- Historia społeczna Trzeciej Rzeszy (bardzo ciekawa i tania pozycja)
Neron- M. Grant- Neron
Ludwik- Baszkiewicz- Ludwik XVI
Reforma gregoriańska Szymański- NPH**