W tym roku w Polsce wzrok straci 4 tysiące osób. Jedną z przyczyn będzie na pewno AMD – związane z wiekiem zwyrodnieniowe zapalenie plamki żółtej.
U osób starszych często dochodzi do uszkodzenia centralnej części siatkówki oka, które prowadzi do pogorszenia widzenia, a z czasem do całkowitej utraty wzroku. To AMD – Age-related Macular Degeneration, choroba, którą dotkniętych jest 11 mln ludzi na świecie.
Najczęściej występuje u osób po 50. roku życia, a liczba zachorowań wzrasta wraz z wiekiem. Choroba pojawia się w dwóch postaciach:
- Może dojść do powstania tzw. postaci suchej AMD i do postaci wilgotnej AMD – wyjaśnia lekarz okulista, dr Anna Korczak Fudale. – W postaci suchej dominują objawy zaniku siatkówki. W postaci wilgotnej dochodzi do powstawania nowych naczyń krwionośnych. Nowe naczynia pękają, dochodzi do wylewów krwi i w ten sposób do uszkodzeń siatkówki.
Postać wilgotna AMD jest groźniejsza, gdyż doprowadza do prawie całkowitej utraty wzroku.
Leczenie AMD wymaga niszczenia tworzących się w oku nowych naczyń krwionośnych. Najskuteczniejsze jest podanie leku, którego jedna dawka kosztuje ok. 3,5 tys. złotych. Niestety, trzeba ich podać nawet 10. Dlatego Narodowy Fundusz Zdrowia podjął decyzję o finansowaniu takiego leczenia.
Maciej Dworski, zastępca prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia ds. medycznych, zapewnia, że Fundusz chce w ten sposób ułatwić dostęp do leczenia tym pacjentom, którzy do tego leczenia w sposób rokujący poprawę się kwalifikują.
- Jeśli chodzi o leczenie wysiękowej postaci zapalenia plamki żółtej, należy wspomnieć, że nie uruchamiamy procesu nowego, tylko to leczenie już było realizowane w ramach środków Narodowego Funduszu Zdrowia. Obecny kształt tego mechanizmu jest kolejny etapem doskonalenia metody – mówi Dworski.
- Wprowadzenie bezpłatnego dostępu do leczenia wysiękowej postaci AMD to jest wielka szansa dla osób, które zaczynają chorować, na to, że dłużej zostaną osobami widzącymi – podkreśla Małgorzata Pacholec, prezes Stowarzyszenia Retina Amd Polska i dyrektor Biura Zarządu Głównego Polskiego Związku Niewidomych.
Zachorować może każdy, dlatego bardzo ważna jest profilaktyka. Pacjenci sami mogą oceniać rozwój AMD poprzez regularne wykonywanie Testu Amslera. Należy pamiętać także o badaniach okulistycznych, bo wczesne leczenie choroby może uratować wzrok.
- Obowiązkowo każdy, kto skończył 40 lat, powinien się badać raz do roku. Po 40. roku życia bardzo często występuje jaskra, a później, po 50. zwyrodnienie plamki związane z wiekiem. Badania okulistyczne powinny być badaniami rutynowymi dla osób po 40. roku życia – przypomina dr Anna Korczak Fudalej.
Za przykładem innych krajów, również w Polsce powstało stowarzyszenie wspierające osoby, które tracą wzrok ze względu na choroby siatkówki:
- 20 lat temu wraz z kilkunastoma kolegami, cierpiącymi na te same schorzenia, co ja, utworzyliśmy właśnie Polskie Stowarzyszenie Retinitis Pigmentosa, które kilka lat temu przemianowaliśmy na Stowarzyszenie Retina AMD Polska – mówi Małgorzata Pacholec.
- Wspieramy i przekonujemy, że nawet jeśli się nie widzi albo widzi się bardzo słabo, można żyć aktywnie, można żyć wartościowo, można mieć nadal swoje pasje, mieć czas na swoje szaleństwa i być wesołym i uśmiechniętym człowiekiem, chociaż człowiekiem żyjącym na co dzień w obliczu różnych barier i problemów – przekonuje Robert Więckowski, wiceprezes Stowarzyszenia Retina AMD Polska.
Przyczyna AMD jest nieznana. Najczęściej chorują na nią osoby, które mają zmiany miażdżycowe w naczyniach, oraz te z nadciśnieniem i palące papierosy. Zdrowy tryb życia oraz regularne badania diagnostyczne mogą zmniejszyć ryzyko utraty wzroku.
Warto o tym pamiętać nie tylko przy okazji Międzynarodowego Dnia Niewidomych, który obchodzimy 15 października.