W czasie „rewolucji amerykańskiej” (zwanej także „wojną o niepodległość”) osadnictwo w Ameryce miało już 150 lat historii. W połowie XVIII w zasiedlony był pas wschodniego wybrzeża o szerokości 100-200 mil, reszta kontynentu była we władaniu Indian i w znacznie mniejszym stopniu Francuzów. W przypadku Francuzów trudno nawet mówić o władaniu ziemiami, raczej zakładali oni bazy do handlu futrami z Indianami, więc w ich interesie nie leżała ani wycinka lasów ani osadnictwo, w przeciwieństwie do Anglików z Indianami żyli w zgodzie byle ci dostarczali im futra. Mieszkańcy kolonii rzadko nazywali siebie Amerykanami, raczej używano określeń takich jak Wirginijczyk, koloniści uważali siebie w większości przypadków za Anglików. Spoglądali łakomie na olbrzymie tereny na zachodzie i widzieli tam dla siebie przyszłość i bogactwa a właśnie tego zabraniała im Anglia.
Co było przyczyną oderwania się kolonii od Anglii ? Różnica interesów. Bezpośrednią przyczyną oderwania się kolonii („rewolucja amerykańska”) było zwycięstwo Anglii w wojnie siedmioletniej (w Ameryce zwanej przez Anglików „wojną z Francuzami i Indianami”, ta inna nazwa jest znamienna, pokazuje inne spojrzenie na tę wojnę w Ameryce). W wyniku wojny siedmioletniej Anglia zapewniła sobie pozycję mocarstwa światowego a w szczególności kolonie. W interesie Anglii leżało zapewnić, by Londyn bez przeszkód bogacił się na handlu z koloniami, stąd wprowadzenie praw które zapewniały korzyści samej Anglii ale niekoniecznie koloniom. Amerykanie gorąco wsparli Londyn w wojnie ale po jej zakończeniu ze zdumieniem przekonali się, że ich cele nie były celami akceptowanymi w Londynie. W wyniku wojny zostali wyparci Francuzi lecz Londyn nie otworzył olbrzymich terenów dla osadników jak tego oczekiwano w Ameryce, zamknął je zamierzając jedynie zastąpić Francuzów w wyciąganiu korzyści z handlu futrami z Indianami. Dochodziło do tego, że armia angielska broniła Indian przed Amerykanami, co doprowadzało Amerykanów do furii i czego nie byli w stanie pojąć. Do tego musieli płacić za utrzymanie wojsk angielskich u siebie !
Drugą przyczyna „rewolucji amerykańskiej” była rosnąca świadomość powstawania nowego narodu, rosnąca świadomość, że Georgia i Massachusetts mogą i powinny dogadywać się bez pośrednictwa Londynu. A w momencie zakończenia wojny siedmioletniej w Ameryce żyło ok. 2,5 mln. białych, głównie Anglików. Jednakże różnice pomiędzy koloniami istniały. Były to różnice religijne wynikające z tego, jaki odłam religijny założył daną kolonię. Zdarzały się nawet konflikty zbrojne pomiędzy poszczególnymi koloniami. W przyszłości okazało się, że łatwiej było oderwać się od Londynu niż stworzyć jednolite państwo z kilkunastu odrębnych bytów (można rzec, że proces tworzenia państwa i Narodu zakończył się dopiero w 100 lat później a tym końcowym akordem była wojna secesyjna).
Ciekawe jest, że w tamtym czasie mało kto rozumiał, gdzie leży istota sporu pomiędzy koloniami a Anglią. Z wojny siedmioletniej Anglia wyszła z kłopotami finansowymi i chciała je sobie powetować podnosząc podatki, niektóre z nich dotyczyły kolonii. Obowiązywała zasada, że bogacić ma się przede wszystkim Anglia ale różnych zakazów dla kolonii nie przestrzegano zbyt rygorystycznie (zakaz budowania statków w Ameryce, zakaz bezpośredniego handlu z Europą bez pośrednictwa Anglii), kolonie też się nieźle bogaciły. Kłopoty finansowe Anglii spowodowane wydatkami wojennymi skłoniły Londyn do przypomnienia sobie o ograniczeniach nałożonych na kolonie, postanowiono te ograniczenia egzekwować a to było z ewidentną szkodą dla kolonii. Tyle, że te kolonie nie były tym samym, co na początku XVIII w., nie chciały one biernie znosić niesprawiedliwych dla nich praw ustanawianych w Londynie Więc skończyło się oderwaniem od Anglii.
Odniesienia do Polski
Wojna siedmioletnia jest czasem uznawana za pierwszą wojnę światową, toczyła się w Europie, Ameryce, Indiach a udział brała większość europejskich państw. Ta wojna toczyła się w dużym stopniu w Polsce. Ta wojna „wypromowała” w Prusach Fryderyka II a w Rosji Katarzynę II, ta wojna chyba ostatecznie udowodniła, że Polska jest już tylko formalnie odrębnym państwem, w rzeczywistości jest terytorium do zajęcia, co nastąpiło w ciągu następnych 30 lat. Upadek Polski spowodował, że Rosja i Niemcy stały się sąsiadami a to spowodowało walki miedzy nimi przez następnych 200 lat.
Wojna siedmioletnia stała się momentem narodzin Ameryki a jednocześnie momentem ostatecznego upadku Polski. W Europie XIX a zwłaszcza XX w. działy się rzeczy straszne i okazało się, że ta Ameryka która od Europy (Anglii) się oderwała musiała do Europy wrócić by zrobić w niej porządek dla własnego interesu. Może w świadomości tego faktu należy szukać powracającej w Polsce tendencji do posiadania z USA jak najbliższych więzów.
Dla rządzących, nie tylko w Polsce, jak memento powinien brzmieć fakt, że tym co rozpoczęło starcia zbrojne były ustawy podatkowe, nakładające na Amerykanów nadmierne ich zdaniem ciężary.
A na koniec ciekawostka – w powszechnej świadomości rewolucja amerykańska zaczęła się od wydarzeń w porcie Boston – wyrzucenie do wody herbaty z Indii (ustawa herbaciana nadawała Kompanii Wschodnioindyjskiej prawo sprzedaży herbaty bezpośrednio w Ameryce bez pośrednictwa kupców londyńskich). Kuriozalność tej sytuacji polegała na tym, że ustawa ta w istocie dawała Ameryce tańszą herbatę niż dotychczas ! To też warto sobie zapamiętać – jak nastroje dojrzeją do rozruchów to wywołać je może wszystko, nawet coś w istocie dla „rozruchowców” korzystnego !
CDN