Czy używane znaczy gorsze? W jakim stopniu komputery się zużywają? Przepłacić, czy zmodernizować?Wiedza poszerzająca dla użytkowników z podstawową wiedzą o komputerach.
Słowniczek:
CPU - procesor główny komputera, potocznie procek,
GPU - procesor graficzny w kartach grafiki.
Dedykowana karta graficana - czyli nie zintegrowana, ma osobną "płytkę" i swój wewnętrzny RAM.
W obiegu pokutuje opinia, że używane znaczy gorsze. Często pewnie i tak jest. No ale z właśnie "często", "pewnie" takie opinie się składają. Prawdą jest, że istnieje wiedza, która pozwoli ci zaoszczędzić twoje pieniądze.
Czemu nie nowe? Nowy komputer to wydatek rzędu 1,5-5k zł. w zależności od konfiguracji. Istnieją ludzie, którzy potrzebują nowego sprzętu (zawodowi graficy komputerowi, developerzy oprogramowania, gracze nakręceni na nowe i wymagające gry), ale to jest mniejszość i po uświadomieniu swoich rzeczywistych potrzeb zakup nowego komputera to zbędny wydatek. "Używane" jest tańsze i ekologiczne (trzy zasady ekologii: redukuj zapotrzebowanie, użyj ponownie, odzyskaj surowce).
Przykład: Auto po dokonaniu zakupu i wyjechaniu z salonu traci istotną część swojej wartości rynkowej. Z komputerami jest podobnie. Fakt, że osób, które sprzedają świeży, ale używany sprzęt jest niewiele, ale jak jest okazja to czemu nie skorzystać ;).
Czy komputer z najszybszym procesorem i7, 6 rdzeni, który jest kilkunastokrotnie szybszy od poczciwego jedno-rdzeniowego pentium 4 lub athlona 64? Tak, zauważalnie w benchmarkach, ale niedużo szybsze w codziennym życiu.. Komputer jako całość jest dalej ograniczona dyskami twardym, oprogramowaniem i łączem internetowym, które jest takie samo na obu kompach.
Najszybszy procek i7 to wydatek 1-3k. a używanego athlona 64 30zł. NAJ kosztuje DUŻO, nieproporcjonalnie więcej, nawet nowy komputer o przeciętnych parametrach będzie wielokrotnie tańszy od NAJ. Jedynym sensownym przyspieszeniem komputera za większe pieniądze jakie znam jest zamontowanie dysku SSD (w operacjach na małych plikach potrafią być kilkadziesiąt razy szybsze od HDD). Dyski te ciągle tanieją, za parę lat będą standardem.
Statystyki mówią, że przeciętny użytkownik używa tylko 5% możliwości nowego komputera. A co z 95%? przepłacone emocje i wiara w nowe. Sprawdź może wystarczy ci mała modernizacja komputera. Niewystarczająca ilość ramu najbardziej daje się we znaki, proste dokupienie ramu dać wtedy niezłego kopa. Dziś Ram powinien wynosić minimalnie/optymalnie dla WinXP 1GB, dla WinVista i 7 1,5GB. Pracując na systemach MS Windows ważne jest systematyczne robienie defragmentacji dysku (czego nie muszą robić użytkownicy Linuxów, ze względu na lepsze systemy plików ;). Kolejnym niemal darmowym przyspieszeniem komputera jest jego podkręcenie. KAŻDY procesor ma zapas mocy (w zależności od modelu 20%-60% zapasu)! Czasem szybkie procki są sprzedawane jako wolniejsze bo akurat taki jest popyt. Podkręcanie bez zmiany napięcia nie jest w stanie uszkodzić komputera. Osobiście podkręcam każdy komputer na którym pracuje. O tym jak to zrobić proszę poczytać na sieci.
Obecnie technika w szybkości działania pojedynczego rdzenia osiąga swój limit (rozwój się nie zatrzymał, ale stanowczo spowolnił), dlatego teraz moc zwiększa się głównie przez dodawanie kolejnych rdzeni. Rozwija to możliwości równoległego działania. Ale żeby pojedyncza aplikacja działa szybciej musi specjalnie napisana pod wielordzeniowe maszyny. Przepisywanie do tego działających programów (a ich jest ich większość) jest kosztowne, a skoro program działa to lepiej nie ruszać ;). Dlatego jeszcze długo szybkie starsze procesory jedno-rdzeniowe (amd 64) będą do sprawnego użytku. Osiąganie limitu prędkości jednego rdzenia nie ogranicza jednak rozwój procesorów graficzne, które prawie od zawsze były wielordzeniowe. Inaczej mówiąc nowe karty graficzne są zauważalnie szybsze od swoich starszych kolegów, co nie można tego powiedzieć o CPU. Można z tej obserwacji skorzystać i wziąć jakiś używany komputer z szybkimi dwoma rdzeniami i wymienić mu kartę grafiki na nowszą i dołożyć RAMu (stosunkowo tania i łatwa modernizacja, która aktualizuje względnie "najwolniejszy" element komputera). W efekcie uzyskamy świeży system na którym pójdą wszystkie nowe gry. Ponadto dobre karty graficzne wspomagają działanie flasha w przeglądarce internetowej, co pośrednio "przyspiesza" główny procesor komputera.
W razie komputera biurowego lub do internetu wystarczy wybrać szybkie procesory jedno-rdzeniowe. Spełnią swoje podstawowe zadanie.
Jeśli potraficie obficie korzystać z komputera to wybierzcie jednak jakiś dwurdzeniowy procesor np. AMD 64 X2 lub Pentium D. Skok mocy jest zauważalny w wielozadaniowości i system rzadziej się przymula. Jak jakaś aplikacja jest źle napisana i pochłania bez reszty jeden rdzeń to zostaje nam jeszcze drugi ;). Zwykle zawsze mamy jakieś wątki w tle (antywirus, powiadamiacze, zdażenia cykliczne itp.) i wątek główny, który obsługuje naszą "aktywną" aplikację. Jeden rdzeń wtedy zajmuje się całym tłem i pozwala drugiemu rdzeniu zająć się z pełną mocą naszą "aktywną" aplikacją. Wątki tła z reguły są mało wymagające i w zupełności wystaczy im jeden rdzeń. To właśnie jest przyczyną naszego zauważalnego skok wydajności przy dołożeniu drugiego rdzenia i dlatego również dokładanie kolejnych rdzeni już nie zwiększa w prosty i zawsze widoczny sposób szybkości naszego komputera.
Ważne jest by nasza następna płyta główna miała już PCI-E zamiast AGP. Można wtedy dołożyć kartę grafiki, która wspomaga w odtwarzaniu filmów Full HD. Karta grafiki powinna wspierać PureVideo HD (karty Nvidii) lub AMD UVD (karty ATI).
Przy modernizacji lepiej szukać ofert w zestawach np. cała skrzynka (nie trzeba się znać przy tym zbytnio na sprzęcie i często jest jeszcze na nie gwarancja) , płyta główna + procesor + pamięci, przy kupnie na części wychodzi drożej. Część podzespołów ze starej konfiguracji można zachować - obudowa, zasilacz( sprawdzić wtyczki, może brakować wymaganych końcówek), napęd optyczny, dysk twardy (min. 40 GB), karta grafiki (jeśli na PCI-E). Nie kupować pospiesznie używanego sprzętu, niektóre firmy z tego żyją i ich ceny nie są znacznie niższe od nowych komputerów z niższej półki. Nie polecam także kupowania używanych dysków twardych, stosunek ceny za GB pojemności często jest lepszy w nowych dyskach (można kupować jak cena jest naprawę niska lub w zestawach). Jeśli chcemy by komputer został na wiele lat to koniecznie wybierzcie te obsługujące już dyski SATA, ATA wychodzą z produkcji i są droższe (przy kolejnej zmianie komputera dysk ATA nie będzie obsługiwany a SATA tak).
Czy komputer się zużywa? W praktyce to nie. Większość podzespołów prędzej się zestarzeje niż zużyje ;). Płyta główna, procesor i pamięć RAM się nie zużywają(dziesiątki lat). Dysk twardy może paść w pierwszych 3 latach(intensywnego używania), choć jeśli już przeżyje ten okres to wg. badań producentów dysków, statystycznie będzie żyć już wieki. Ale przecież komputery się psują powiecie. W 80% przypadków uszkodzenie komputera bierze się od czynników zewnętrznych - przepięcia (przed którym chronią dobre zasilacze), uszkodzenia mechaniczne (no, na to trzeba po prostu uważać).. Także można stwierdzić, że używany komputer nie jest gorszy pod względem straty jakości. Jeśli wasz komputer nie działa i nie miał urazów fizycznych to otwórzcie obudowę i sprawdźcie czy nie ma jakiś napęczniałych/wylanych elementów (kondensatorów). Jeśli tak to naprawa będzie tania i szybka (samodzielna lub w serwisach typu Kuźnia Komputerowa w Krakowie).
Ostatnimi czasy zmodernizowałem swój komputer za 150zł i jestem zadowolony. Płyta główna z procesorem i pamięciami (athlon 64 3000+, 2GB RAM). Zasilacz, monitor, peryferia, dyski i obudowa zostały z poprzedniego ustawienia. Procesor za darmo podkręciłem z 1.8 GHz do 2.4 GHz. Mój poprzedni komputer miał 2xP3 podkręcone do 1.24GHz i sdramy( technologia z 11 lat wstecz). Widać różnicę w działaniu co do Athlona 64 (6 lat), głównie w czasie reakcji na kliknięcia w gui. To była bardziej kwestia wolnego ramu niż mocy procesora, bo ten ciągle miał zapas (im szybszy procek tym szybszy powinien być RAM). Gdybym kupił te same procki (2xPIII) a z ramem DDR(9 lat) to nie musiałbym teraz robić upgradu.
W pracy mam core 2 duo 3Ghz i 4GB ramu (konfiguracja nowsza technologicznie o ok.5 lat). Nie widzę różnicy w szybkości działania na internecie, pakietach biurowych, niewymagających grach, kopiowaniu plików itp.
Sprawa Laptopów. Są droższe do w stosunku do odpowiedników stacjonarnych (za miniaturyzację słono się płaci). Jak coś się zepsuje to naprawa jest często nieopłacalna względem kupna nowego (a mają więcej okazji do uszkodzeń). Tylko niektóre laptopy można podkręcać. Przy kupnie zalecam sprawdzenie ile maksymalnie obsługuje pamięci ram. Jeśli obsługuje więcej niż ma domyślnie to dopilnuj by pozostały mu wolne sloty pamięci (dodać kość to zysk, a wyrzucić stare to strata). To prawda, że laptop jest wygodny, ale zastanów się czy naprawdę go potrzebujesz. Ja osobiście używam smartphona z mobilnym internetem i stacjonarnego komputera. Kupując używane stare(5 lat+) laptopy radzę zwrócić uwagę na grafikę, czy sprzętowo wspomaga flasha, z reguły będzie to grafika dedykowana.
Dyski przenośne HDD. Odradzam używania do tego dysków 3.5 cala, łatwo je uszkodzić (sprawdzone na sobie ;). Do tego zastosowania bardziej się nadają dyski 2.5 cala - w końcu montują je do laptopów, a więc zaprojektowane do mobilności.
Smartphony. Jeśli obficie korzystasz z ich funkcji to polecam kupno używek topowych modeli z zeszłych lat. Taki telefon ma dobrą cenę i jest dopracowany, ma wszystkie czujniki. Obecnie dla pełnych doświadczeń rysikowych polecam SG Note2, a dla świetnej baterii LG G2.
After my monitors resolutions and cables research:
VGA gives at max 2560x1440 40Hz (hack needed)
HDMI up to 1.2 gives only FHD
HDMI 1.3 gives QHD
HDMI 1.4 gives 4K 30Hz (with hack - two HDMI/DVI cables - 60Hz)
DisplayPosrt gives 4K 60Hz
4K displays are not so expensive (2k zł).
Gamining on 4K is extremely expensive. Has sense on stationary PC.
Licencja: Creative Commons