Morze, które zniknęło
Problem jest niby powszechnie znany, ciągle jednak szokuje i zaskakuje. Dawne Jezioro Aralskie zamienione w pustynię. Piachy odzyskane, rozciągające się na powierzchni większej niż 50 tysięcy kilometrów kwadratowych, kiedyś było to dno jeziora. Województwo mazowieckie dla porównania ma 35 tys. km2. Mówi się dużo o Czarnobylu i Fukushimie, a to przecież małe pikusie.
Z Jeziorem Aralskim komuszki zdrowo namieszali ulepszając naturę. Teraz muszą ten pasztet zjeść Kazachowie i Uzbecy. Mają słone wiatry roznoszące toksyczne nawozy osadzone w dawnym jeziorze, popaprany klimat, przetwórnie ryb, flotę rybacką na piasku, z także laboratoria i niezabezpieczone składy broni biologicznej na niegdysiejszych wyspach. Oczywiście mają również wspaniały plan zdjęciowy do robienia filmów katastroficznych.
Nie mają natomiast morza, po którym kiedyś pływały ich floty rybackie, ryb, które kiedyś przerabiały ich przetwórnie i związanych z tym przemysłem miejsc pracy. No i nie mają zdrowia, cała okolica jest skażona nawozami i środkami ochrony roślin.
Pierwszy raz przeczytałem o tym problemie w latach 80-siątych w książce Kapuścińskiego. Już wtedy,około 30 lat temu problem nabrzmiewał, a morze się kurczyło ale nikt go nie ratował. Ciekawe o ile zmniejszyłby się Bałtyk, gdyby woda opadła o 20 metrów. Teraz każdy może o całej sprawie poczytać w necie. W wikipedii piszą, że władze radzieckie od początku miały raporty ekologów i wiedziały czym się nawadnianie stepu skończy. Nie piszą jednak jak łatwo było zamknąć ekologowi buzię w Kraju Rad i jak często zamykano tam całych ekologów.