Whisky pochodzi najprawdopodobniej z Irlandii. Jedno z podań ludowych mówi, że wczesna whisky była miksturą do nacierania chorych mułów.
Whisky pochodzi najprawdopodobniej z Irlandii. Jedno z podań ludowych mówi, że wczesna whisky była miksturą do nacierania chorych mułów. Już w VII iryjscy mnisi pędzili trunek znany jako aqua vitae ( woda życia ).
Według innych whisky miałaby zostać wynaleziona przez samego św. Patryka. Od XVII wieku zaczęto używać skróconej formy uiskie, zaś od około 1715 roku nazwa ta ewoluowała do whiskie. Nazwa współczesna - whisky - utrwaliła się ostatecznie w 1736 roku.
W IX wieku, za sprawą mnichów z Irlandii, " lekarstwo " dotarło do Szkocji. Wzmianki o "wodzie życia" z jęczmienia pojawiają się w połowie XVI wieku. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1494 r z zapisków ówczesnego ....... brytyjskiego urzędu skarbowego . Specjalne prawo stanowi, że szkocka whisky musi być destylowana w Szkocji, z wody i słodowego jęczmienia, do którego można dodać pełne ziarna. Nie może zawierać innych składników niż woda i karmel spirytusowy i musi leżakować minimum trzy lata w dębowych beczkach. Jedynym "obcym" składnikiem może być - choć nie musi - dodawany na krótko przed butelkowaniem karmel. Stosowany jest on w celu utrzymania stałej barwy poszczególnych partii whisky, lecz - przynajmniej teoretycznie - nie ma on wpływu ani na aromat, ani na smak whisky.
W rzeczywistości leżakuje znacznie dłużej, nawet do 50 lat w składach, czasem oznakowanych napisem :
" Pease silence, whiskey sleeps" ( Prosimy o ciszę, whisky śpi )
Na przełomie XVII i XVIII wieku parlament brytyjski opodatkował produkcję whisky, co spowodowało spadek legalnej produkcji. Oczywiście produkowano ją jak to zwykle bywa - nielegalnie. Kto jak kto, ale my Polacy coś na ten temat wiemy. Zwłaszcza ci, którzy przeżyli na własnej skórze kartki na wódkę i komunistyczną prohibicję do godziny 13.
Ze względu na konieczność wytwarzania napoju w niewielkich ilościach wzrosła różnorodność gatunków i receptur, przekazywanych z pokolenia na pokolenie w klanach rodzinnych. Receptury te po dzień dzisiejszy są ściśle strzeżoną tajemnicą.
Od roku 1823, w którym znacznie zmniejszono podatki nałożone na gorzelników i wynaleziono "patent still" do destylacji ciągłej, zaczęto produkcję whisky na skalę przemysłową, ale rygorystycznie przestrzegając receptur.
Whisky szkocka - to królowa wszelkich trunków - posiada największą ilością gatunków i podgatunków, dzieli się na kilka rodzajów, posiada największą sprzedaż na świecie i od lat wytwarzana jest według tych samych receptur i najczęściej na tych samych urządzeniach co kilka wieków temu.
Rozróżniamy dwa podstawowe rodzaje whisky szkockiej - whisky słodową i whisky zbożową - trzecia whisky mieszana (blended), to mieszanka tych dwóch.
W latach 70 i 80 XIX w epidemia filoksery spustoszyła francuskie winnice co spowodowało znaczny spadek produkcji win i koniaku. Życie nie znosi próżni, na jego miejsce weszła whisky i znaczną część rynku utrzymała do dzisiaj. Większość gatunków dziś sprzedawanych to mieszanki whiski słodowej i zbożowej, a o jej pozycji i cenie decyduje długość leżakowania, odpowiednia kompozycja smakowo-zapachowa i rocznik. Stare roczniki na aukcjach uzyskują cenę po kilka tysięcy funtów za butelkę.
W Browmore w magazynie dojrzewa prywatna beczka whisky królowej brytyjskiej. Zawartość jej była podobno ulubionym napojem Elżbiety Anieli Małgorzaty Bowes-Lyon, czyli brytyjskiej " królowej matki ". Może to dzięki whisky przeżyła prawie 102 lata? Moja butelka rzadko ma taką okazję do byczenia się w pozycji leżącej , ale nie jest ona przecież królewska.
Siedząc w wygodnym fotelu przy kominku i sącząc whisky życzę mułom końskiego zdrowia i niech w nim trwają z oślim uporem. Nacieranie ich whisky to była chyba największa pomyłka w dziejach światowej sztuki weterynaryjnej.
Licencja: Creative Commons - bez utworów zależnych