16 listopada 2011r. Ministerstwo Zdrowia wpisało na listę leków refundowanych preparat zawierający dienogest, stosowany w leczeniu endometriozy.
Endometrioza to przewlekła choroba, w której tkanka przypominająca błonę śluzową macicy zagnieżdża się poza nią i reaguje na cykliczne zmiany stężenia hormonów płciowych, podobnie jak właściwa błona śluzowa. Prowadzi to do przewlekłego stanu zapalnego z powstawaniem zrostów, a w konsekwencji do bólu o różnym stopniu natężenia. Endometrioza jest chorobą niezwykle uciążliwą, znacząco obniżającą komfort życia. Przewlekły ból, zaburzenia współżycia, huśtawki nastroju, obniżenie samoakceptacji, wyłączenie z życia towarzyskiego i zawodowego, to tylko niektóre z możliwych następstw tej choroby.
„- Bardzo cieszymy się, że na listę leków refundowanych trafił lek stosowany w przebiegu endometriozy. Mamy nadzieję, że pozostałe leki przepisywane w celu łagodzenia objawów endometriozy, również będą refundowane. Niestety wysokie koszty kuracji hormonalnych są często barierą dla chorujących kobiet” - mówi Katarzyna Zielińska, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Endometrioza.
Objawy
Endometrioza, pomimo iż może dotyczyć nawet co dziesiątej kobiety w wieku rozrodczym - w Polsce to nawet milion kobiet, jest wciąż mało znanym społecznie problemem. Ból, jaki towarzyszy chorobie, jest często błędnie diagnozowany i przez to źle leczony. Rozpoznanie komplikuje fakt, że dolegliwości endometriozy mogą pokrywać się z objawami wielu innych chorób, w tym np. zapalenia przydatków, czy zespołu jelita drażliwego. Najczęstsze objawy endometriozy to przewlekły ból w obrębie miednicy mniejszej, bolesne miesiączkowanie (dysmenorrhea) i ból podczas stosunku płciowego (dyspareunia) lub po jego odbyciu. Ponadto - uczucie zmęczenia, bolesne oddawanie stolca i ból w okolicy lędźwiowo -krzyżowej. Endometriozie często towarzyszy niepłodność – szacuje się, iż u 30–50% kobiet z endometriozą występują większe lub mniejsze problemy z płodnością.
„Nadrzędnym celem diagnostyki i leczenia endometriozy powinno być łagodzenie objawów występujących u pacjentki – mówi prof. dr hab. n. med. Tomasz Paszkowski, prezes Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy. Każdy ból w obrębie miednicy mniejszej, który nie jest pierwotnym bolesnym miesiączkowaniem, powinien być traktowany jako objaw endometriozy, o ile nie zostało potwierdzone inne rozpoznanie. Endometrioza to przewlekła choroba wymagająca stałego leczenia, które powinno maksymalnie wykorzystywać farmakoterapię i unikać powtarzających się zabiegów operacyjnych. Według zaleceń kanadyjskich[i], opracowanych przez światowej sławy ekspertów w dziedzinie leczenia endometriozy, przed wdrożeniem farmakoterapii, przy podejrzeniu endometriozy, nie jest konieczna laparoskopia”.
Leczenie endometriozy
Endometrioza jest chorobą nieuleczalną. Celem leczenia jest łagodzenie dolegliwości bólowych, spowalnianie wzrostu zmian endometrioidalnych, poprawa płodności (w przypadkach, w których jest to pożądane) i/lub zapobieganie nawrotom choroby w przypadku zaleczenia zmian.
W celu usunięcia zmian endometrioidalnych i złagodzenia dolegliwości bólowych związanych z endometriozą można stosować leczenie chirurgiczne, najczęściej w postaci laparoskopii. Nie każda kobieta może jednak zostać poddana temu leczeniu, a skumulowany odsetek nawrotów po leczeniu w okresie pięciu lat sięga 40–50%.
Opcje leczenia farmakologicznego obejmują stosowanie leków przeciwbólowych, takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) oraz leków hormonalnych, takich jak doustne środki antykoncepcyjne, progestageny, czy analogi hormonu uwalniającego gonadotropinę (analogi GnRH).
- Leki przeciwbólowe (NLPZ – niesterydowe leki przeciwzapalne) mogą znacznie zmniejszyć nasilenie dolegliwości, pozostają jednak bez wpływu na samą przyczynę choroby, a przy dłuższym stosowaniu należy zwrócić uwagę na niekorzystny profil działań ubocznych (zwłaszcza wpływ na przewód pokarmowy).
- Analogi GnRH powodują działania uboczne prowadzące do tzw. „sztucznej menopauzy”, czyli objawów takich jak uderzenia gorąca, wahania nastroju, suchość pochwy i obniżenie gęstości kości (osteoporoza). Leki te dopuszczone są do stosowania nie dłużej niż przez 6 miesięcy (lub nie dłużej niż przez 12 miesięcy, jeśli stosowane są łącznie z odpowiednimi innymi lekami wspomagającymi).
Lekiem z grupy progestagenów, który został zarejestrowany do leczenia endometriozy na podstawie dedykowanych badań klinicznych jest dienogest. Łagodzi on dolegliwości bólowe związane z endometriozą, oraz hamuje wzrost nieprawidłowej tkanki. Preparat ten cechuje także możliwość wielomiesięcznego stosowania. Preparat został przebadany w okresie do 15 miesięcy nieprzerwanego stosowania. Od 16 listopada br. preparat jest refundowany.
Dostępne obecnie metody leczenia umożliwiają wielu dotkniętym chorobą pacjentkom funkcjonowanie bez dolegliwości przez długi czas i znaczną poprawę jakości życia. Skuteczne leczenie wymaga konsekwentnego stosowania zaleconych środków. Wskazane są także regularne konsultacje z lekarzem. To on decyduje o metodzie leczenia.