To właśnie dzięki niej uświadomiono sobie ogromne znaczenie witamin dla zdrowia, a niekiedy nawet życia człowieka.
Przed laty marynarze wypływający w dalekie rejsy łatwo zapadali na różne choroby. Wypadały im zęby, krwawiły dziąsła, rany źle się goiły, dokuczało im chroniczne osłabienie. Nierzadko w trakcie rejsu umierała połowa załogi! Gdy dietę marynarzy zaczęto uzupełniać kwaszoną kapustą i owocami cytrusowymi, śmiertelność i liczba zachorowań nagle spadły.
Życiodajna witamina
Witamina C to inaczej kwas askorbinowy lub dehydroaskorbinowy. Nazwa ta pochodzi od łacińskich słów, które można przetłumaczyć jako „bez szkorbutu”. Szkorbut (inaczej: gnilec), to właśnie wspomniana choroba marynarzy, na którą zapada się z braku witaminy C.
Vasco da Gama podczas swojej podróży do Indii (1497-1498) stracił 2/3 załogi z powodu gnilca, a w miarę rozwoju żeglugi dalekomorskiej masowe zachorowania na statkach zdarzały się coraz częściej. W 1928 roku Szent-György uzyskał z wyciągów
z nadnerczy, kapusty i pomarańczy związek chemiczny. Nie zdawał sobie sprawy, że związek ten to właśnie witamina C.
Z biegiem czasu okazało się, jak wielkie znaczenie ma ona dla organizmu ludzkiego. Wpływa na wytwarzanie i zachowywanie kolagenu, z którego jest produkowana tkanka łączna. Tkanka ta łączy różne komórki, wpływa na ich sprawne funkcjonowanie.
Kolagen znajduje się w kościach (także w kręgach kręgosłupa), rogówce oka, zębach, ścięgnach, mięśniach, stawach, skórze i naczyniach krwionośnych. Obecność kolagenu, a więc pośrednio witaminy C, ułatwia gojenie się ran, złamań, hamuje tworzenie
się sińców, powstawanie krwotoków i krwawień dziąseł. Dzięki niej zdrowe komórki stają się odporne na zakażenia i uszkodzenia.
Wzmaga odporność
Zauważono także dobroczynny wpływ witaminy C na podnoszenie odporności organizmu na choroby - skraca ona czas trwania zaziębienia czy zakażenia, gdyż aktywizuje ludzki system immunologiczny. Spożywanie witaminy C ma także wpływ na sprawne
funkcjonowanie układu krwionośnego i serca, reguluje produkcję cholesterolu w wątrobie i przetwarzanie go w kwasy żółciowe, które organizm wydala z organizmu, obniża ogólny poziom cholesterolu we krwi - chroni przed miażdżycą i chorobą wieńcową. Witamina ta obniża również ciśnienie krwi. A to tylko niektóre z jej zalet. Witamina C znajduje się w świeżych owocach i warzywach.
Doskonałym jej źródłem są zarówno owoce cytrusowe (cytryny, pomarańcze, grejpfruty), kiwi, melony, ananasy, jak i rodzime czarne oraz czerwone porzeczki, truskawki, jagody czarnego bzu, maliny, jeżyny. Jest jej dużo w brukselce, kapuście, kalafiorze,
rzepie, cebuli, szpinaku, brokułach, groszku zielonym, kalarepie, szparagach. Znajduje się też w jabłkach, ziarnach soi, ziemniakach, pomidorach, karczochach.
Nadmiar witaminy C nie jest toksyczny - zbyt duże jej ilości są wydalane z moczem. Bardzo duże dawki mogą wywoływać dolegliwości żołądkowe, nudności, biegunkę, wymioty, wysypkę skórną, a czasem przyspieszać tworzenie się kamieni nerkowych.
I jedno jest tylko niesprawiedliwe - prawie wszystkie zwierzęta są w stanie wytwarzać witaminę C same. Wśród ssaków wyjątkiem są małpy, świnki morskie i... człowiek.