Zabiegi obróbki cieplno chemicznej stali polegają na zmianie składu chemicznego zewnętrznej powierzchni przedmiotów stalowych,
poprzez wzbogacanie takich wyrobów w jeden lub więcej pierwiastków chemicznych. Głównym zadaniem obróbki cieplno-chemicznej jest uzyskanie lub umożliwienie uzyskania drogą dodatkowych zabiegów cieplnych pożądanych własności warstwy powierzchniowej, a przede wszystkim znacznej twardości i odporności na ścieranie przy dużej wytrzymałości na zmęczenie.
Nawęglanie jest to zabieg cieplno-chemiczny polegający na wzbogacaniu warstw zewnętrznych przedmiotu wykonanego ze stali w węgiel. W czasie długotrwałego wygrzewania przy temperaturach powyżej A5, w odpowiednio dobranych ośrodkach zwanych karburyzatorami zachodzi wydzielanie Się atomów węgla na powierzchni stali, jego adsorpcja przez tę powierzchnię i dyfuzja w głąb przedmiotu. Zależnie od rodzaju ośrodka nawęglającego rozróżnia się nawęglanie skrzynkowe i nawęglanie gazowe. Przedmioty nawęglone obrabia się cieplnie, nadając ostateczne własności warstwie nawęglonej i rdzeniowi. Obróbka ta może polegać na prostym hartowaniu „bezpośrednim” z wykorzystaniem temperatury nawęglania, może także składać się z kilku zabiegów cieplnych.
Azotowanie jest to zabieg cieplno-chemiczny polegający na wzbogacaniu warstwy zewnętrznej przedmiotu stalowego w azot. W czasie długotrwałego wygrzewania przy temperaturze położonej poniżej Ac1 w atmosferze amoniaku zachodzi dysocjacja tego ostatniego, adsorpcja azotu przez powierzchnię stali i przenikanie jego w głąb azotowanego wyrobu. Raz azotowanych wyrobów ze stali już nie poddaje się kolejnej obróbce cieplnej. Obróbkę tę przeprowadza się przed procesem azotowania; przedmioty ze stali podlegających przemianie alotropowej azotuje się po ulepszaniu.
Cyjanowanie jest to g cieplno-chemiczny polegający na wzbogacaniu warstwy zewnętrznej przedmiotu stalowego równocześnie w węgiel i azot. Cyjanowanie można podzielić na: cyjanowanie kąpielowe wykonywane przy temperaturach wyższych od Ac3 bądź niższych od Ac1 (tzw. azotowanie kąpielowe) oraz cyjanowanie gazowe, wykonywane przy temperaturach wyższych od Ac3, w ośrodku złożonym z mieszanki gazowej nawęglającej i amoniaku. Jeśli cyjanowanie przeprowadza się powyżej Ac3, wyroby cyjanowane obrabia się cieplnie podobnie jak wyroby nawęglone.
Poniżej Ac1 cyjanuje się przedmioty uprzednio obrobione cieplnie; po cyjanowaniu nie podlegają one już obróbce cieplnej.
Artykuł pochodzi z http://stalblog.wordpress.com/2012/06/06/obrobka-cieplno-chemiczna/