JustPaste.it

Polski Charakter Narodowy

Dawno, dawno temu, wielu ludzi zajmowało się dyskusjami na temat Polskiego Charakteru Narodowego.

Dawno, dawno temu, wielu ludzi zajmowało się dyskusjami na temat Polskiego Charakteru Narodowego. Było to w latach 60-tych XX wieku.

Dyskutowano na kongresach naukowych, w prasie, w telewizji, a w szkole musieliśmy obowiązkowo dyskutować i pisać wypracowania na ten temat. Dyskutowali pisarze, dziennikarze, prof. filozofii, politycy z PZPR. Temat był na czasie. Po przystąpieniu do UE dyskusja wróciła na chwilę, pod hasłem „Co Polska wnosi do Unii Europejskiej?”

Zgasła, gdy okazało się, że Polska wniosła folklor polityczny, Bliźniaków, kłótnie o krzesła i samoloty, ekscesy niektórych europosłów.

W latach 60-tych zastanawiałem się: Charakter Narodowy? Ale, co to jest naród? Nie ma zespołu cech, które mogłyby określać naród. Wspólny język? A Szwajcarzy? A Niemcy i Austriacy z tym samym językiem? Posiadanie swojego terytorium? A Żydzi, przed powstaniem Państwa Izrael? A Amerykanie, których wielka liczba należy równocześnie do dwóch narodów? Amerykańskiego i jeszcze jednego, związanego z pochodzeniem etnicznym?

Słyszałem wtedy, między innymi: narodem jest grupa ludzi uważająca się za naród. Ta definicja również nie wytrzymuje zdroworozsądkowej krytyki.

W końcu uznałem za najlepszą następującą definicję: Naród jest to pojęcie o genezie historycznej. Tej definicji będę się tutaj trzymał.

Pisząc o Charakterze Narodowym Polaków stawiam, przewrotną wobec tej definicji tezę, że wynika on z tradycji Rzeczpospolitej Obojga Narodów i jest poniekąd wspólny dla czterech (pięciu?) głównych narodów zamieszkujących terytorium tego Państwa: Polaków, Rusinów (Ukraińców i Białorusinów), Litwinów i Żydów.

Różnice między tymi narodami wywołują bardzo silne emocje. Jest to zgodne z zasadą, że małe różnice wywołują większe konflikty od wielkich różnic. Niezależnie od tego, wspólne cechy odróżniają nas od niemal wszystkich pozostałych ludzi na świecie. 

Te cechy nazywamy Wadami Narodowymi albo, jeżeli inaczej na to spojrzeć, jest to Oryginalny Wkład w Dziedzictwo Kulturowe Ludzkości. Demokracja Szlachecka przetrwała kilkaset lat. Dziwiłbym się gdyby np. ustrój USA przetrwał równie długo.

Różnice ustrojowe, w porównaniu z innymi państwami Europy były ogromne. Tylko Konfederacja Szwajcarska była nieco podobna do Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Na zachodzie Europy  szlachta i arystokracja to około 2% do 4% populacji razem.

U nas kilkanaście procent ludności stanowiła szlachta. Ludności posiadającej pełne prawa polityczne! Mieszczanie, Chłopi i Żydzi także mieli szereg przywilejów. Przywilejów, których nikt nie miał prawa ich pozbawiać. Przywilejów, to znaczy, że mieli prawo do czegoś, podczas gdy szlachta tego prawa nie miała. Sama odebrała sobie np. prawo do zajmowania się handlem i rzemiosłem, a także kupowania nieruchomości w miastach.

Był to system stabilny.

Do erozji, a później upadku państwa, doprowadziło nadużywanie wolności oraz to, że wokół pojawiły się wielkie państwa rządzone w sposób absolutystyczny (dzisiaj powiedzielibyśmy totalitarny).

Zaraz po upadku Rzeczypospolitej, państwa te również przeżyły wielką katastrofę, jaką była dla nich Wielka Rewolucja Francuska i Wojny Napoleońskie.

Upadek  mocarstw europejskich wywołany był przez zjawisko dla polityki międzypaństwowej zewnętrzne, którym było Oświecenie i spowodowana przez Oświecenie lawina odkryć naukowych oraz gwałtowny skok cywilizacyjny.

Główna cecha, która odróżnia nas od innych narodów nazwana została już w XVIII wieku, przez zachodnich historyków i filozofów, Polską Anarchią. Jest to specyficzny rodzaj kłótliwości, zapamiętania w sporach, wypracowany na Szlacheckich Zjazdach i Sejmikach, na których wszyscy byli „równi” i każdy, kto chciał, mógł wykrzyczeć swoją „rację”. A potem ta „racja”  miała takie samo znaczenie jak każda inna „racja”. Jeśli konieczna była jednomyślność dla podjęcia jakiejś decyzji. Równość była najważniejsza.

Inne cechy Polskiej Anarchii, zwanej też Polskim Piekłem, wynikały i wynikają z tej głównej przyczyny.

Pozostałe narody, mające swoje korzenie w Rzeczypospolitej Szlacheckiej, mają dokładnie te same wady. Z wyjątkiem Białorusinów, którzy są narodem o chłopskich korzeniach. Żydzi są jeszcze bardziej kłótliwi, choć z drugiej strony bardziej solidarni w nieszczęściach, które spotykały ich częściej niż Polaków.

Kiedyś uważano, że Polacy et consortes dają zły przykład innym narodom. Dlatego upadek Polskiej Anarchii wywołał radość wśród elit intelektualnych XVIII-wiecznej Europy.

A gdzie tu jest pozytywny wkład do dorobku Ludzkości?

Dokładnie w tym samym.

Jesteśmy niezwykle odporni na wszelkie próby wprowadzania w Polsce jakichkolwiek form dyktatury !!!

- „Musi, to na Rusi, a w Polsce to jak kto chce”.- Mówi stare polskie porzekadło.

A historia XX wieku jest na to doskonałym dowodem.

 

Przeczytaj: >>>Polityka jest sztuką

 

Adam Jezierski