JustPaste.it

Z cyklu PeKaeS - Dowcip po polsku -kontynuacja tematu

"Zazdrosnego człowieka tylko płacz bliźniego do śmiechu pobudzić może" - Owidiusz

Od dawna, zastanawiając się nad wspólnym mianownikiem większości, jeśli nie wszystkich, znanych mi dowcipów ze świata i okolic, stwierdzam jednoznacznie i w miarę autorytatywnie, że takowy JEST.

Zanim podam jego definicję, chciałbym coś optymistycznego.

Niewątpliwie jesteśmy narodem ludzi dowcipnych. W najbardziej mrocznych okresach naszej historii broniliśmy się niesamowitym poczuciem humoru i to było piękne. Pamiętam, że moja babcia Kasia, opowiadała nam, że w czasie okupacji w Warszawie, nad drzwiami wejściowymi do słynnej galerii Zachęta  (obecnie Galeria Narodowa), skupiającej przedwojenną cyganerię, któregoś dnia pojawił się nad głównym wejściem duży napis

To żeś Zachęty wymalował mury, to tylko dowód niemieckiej kultury.
Wolno Ci malować całą Warszawę w łatki, lecz w końcu twoją dupę pomalują w kratki”

(Zachętę okupant świadomie sprofanował czasie wojny tworząc tam ośrodek propagandowych imprez niemieckich pod nadzorem Gestapo, a budynek dla wyszydzenia polskiego poczucia estetyki złośliwie pomazał w ciapki)

Ot, jeden z takich zapomnianych incydentów. Zanim napis zdjęto warszawiacy mieli ubaw po pachy,

Oczywiście, pewnie właśnie humor pomógł nam też z pewną godnością przetrwać, gdy nas szprycowała  propaganda peerelowska. Z humorem też przyjmowaliśmy kolejne ciosy, jakie zgotował nam los. Paradoksem tamtych czasów było i to, że najbardziej zagorzali ideowcy uprawiali po cichu  (pewnie w ramach odwetu) defetystyczną satyrę.  I jeżeli ktoś wieszał hasło „Socjalizm to pokój”  to natychmiast lojalni ideowcy dopisywali a kapitalizm to dwa pokoje z kuchnią !

Sam pamiętam w latach 60. na nieistniejącym już, cudownym zabytkowym Dworcu Fabrycznym w Łodzi niedawno wyburzonym (bo nie ma większej przyjemności dla władzy jak wyburzyć zabytek i  to miejsce sprzedać pod następny market) wisiał onegdaj taki plakat cudo: w żółtej gnojówce ozdobionej nielicznymi źdźbłami trawy stał kondor o głowie bazyliszka a pod spodem widniało hasło Bażant w polu stonki
mniej !”
   Oczywiście stonki zrzucanej cyklicznie i świadomie na nasze pola przez imperialistów amerykańskich. Czyż takie plakaty to nie arcydzieła plastycznej myśli twórczej? Czy udało by się nam przetrwać gdybyśmy nie dostrzegali paradoksalnej siły naszych słabości, choćby poprzez trwałą głupotę wydziałów propagandy KW, które nam takie perełki fundowały?

Ba, powiedziałbym więcej. W klęsce naszej estetyki politycznej i obyczajowej, nieudacznictwa narzucanych norm, tkwił pewien geniusz, rodziły się genialne autorytety świetnej satyry,  niepowtarzalnej publicystyki, przy których poszczególni politycy i lektorzy tamtego okresu zapisali się w historii jako stado baranów.

Do dziś pamiętamy że nasze satyryczne teksty, choćby piosenek studenckich, stawały się niemal hymnem narodowym, i ku uciesze narodu i przerażeniu władzy.

Cała Europa może nam pozazdrościć takich talentów.

Bo nie ma  bardziej uniwersalnej i okrutnej broni jak szyderstwo.

Ten artykuł nie jest żadną wnikliwą analizą. ani żadną kroniką. Jest po prostu refleksją, bez ambicji do oceny, dlaczego  każde społeczeństwo zbyt długo kopane w tyłek może się odwinąć i słusznie.

Skoro już zaznaczyłem, że jesteśmy narodem, który dowcipem stoi, to wróćmy do mojej tezy głównej.

Bo problem nie polega na tym, czy  tylko na tym – jak?

Od momentu, kiedy prawo do radości stało się nam „konstytucyjnie” zagwarantowane, znikają w zastraszającym tempie możliwe normy. Krótko mówiąc uwolniliśmy demony. A przegięcia są jak religia Nachalna otumania. Autorytet pieniądza pewnie sprawił że staje się wszechobecna apoteoza chamstwa i prymitywizmu i to w wydaniu dla dorosłych i dla dzieci. Jeśli ktoś mi zarzuci że jestem bełkoczącym moralistą, pewnie też będzie miał rację.

Bo ni cholery nie mogę zrozumieć, jak na ujawnianych czasem taśmach – tzw.  taśmach prawdy, czołowi politycy przyłapani na luźnej towarzyskiej pogawędce potrafią zamieścić w jednym zdaniu, składającym się z jednego podmiotu i dwóch orzeczeń - sześć razy kurwa.Bo wiesz k…a jak mu k…a nie przyp…limy  k…a,  to k…a  nic z tego k…a, nie będziemy  mieli k…a..

Nie ma się więc co dziwić, że nasi milusińscy, zanim nauczą się alfabetu, klną jak kibice na haju..

Nie chcę tu wyjść jedynie na obrońcę dobrego obyczaju, zostawiam to do dalszej pogłębionej refleksji.

I wrócę do analizy dowcipu czyli jednego wspólnego mianownika,co już sygnalizowałem w arcie Tajemnica Kamienia filozoficznego.

Otóż nic nas, społeczeństwo, tak nie cieszy (pewnie to naleciałość jeszcze  porozbiorowa) jak fakt, że komuś stała się krzywda. Zanim to wymyśliłem przeanalizowałem kilka setek znanych mi dowcipów i stwierdzam, że istnieje ten jeden wspólny mianownik. Oczywiście, pisząc o krzywdzie, mam tu na myśli tę krzywdę, która dotyczy bliźniego mego a nie mnie samego..

Krótko mówiąc: ludzka krzywda -  to ubaw po pachy.

To, że staruszek się wykopyrtnął, nawet jeśli się przy tym poturbował, babcia wdepnęła w psie gówno, żona przyprawiła rogi mężowi , mąż wrócił do domu nad ranem i przepił alimenty, Kowalski zamiast w łożnicy wylądował w burdelu, Jasio nabił dziadkowi fajkę dynamitem,  albo dziadek który nie może już siusiać a jeszcze chciałby, .już nie mówiąc zajączku który zajrzał do nie swojej norki i zapytał  cudze dzieci - jest mamusia nie? -szkoda bo bym sobie pop… ił, nie mówiąc już o przysłowiowym lekarzu, który jedyne co umie mądrego powiedzieć to następny….a kończąc na  polityku, który wymyślił polityczne credo na dziesięciolecia mówiąc:  „Niczego nie obiecywaliśmy …i słowa dotrzymaliśmy…”

Więc nie dziwmy się, że stajemy się narodem barbarzyńców, którym jedyne co mu w sercu gra, to tylko tęsknota, jak komu dołożyć…

A na koniec wracając do mojej teorii wspólnego mianownika wszystkich dowcipów świata (zgoda, prawie wszystkich) i faktu, że nie ma nic śmieszniejszego nad cudzą krzywdę, chciałbym przypomnieć drobny incydent, który stał się moim udziałem gdy na drzwiach toalety  urzędu miejskiego  gdzie okresowo bawiłem przeczytałem dwuwiersz:

„W tym przyjemność cała s….a,
że do kontemplacji skłania”

Nie tyle mnie wzruszyła treść, bo gdzie tu krzywda - ile podpis - Goethe …Co za finezja?

Moje przemyślenia zakończę drobną rymowanką:

ccf262b3237207e89281590247d16d6c.jpgwww.shutterstock.com

Nie jestem złośliwy wręcz przyłóż do rany,
za oka przymknięcie rodzina mnie chwali.

Pomogę - jak mogę, zrozumiem kierowcę
co mknie na czerwonym i znika w oddali.

Nie jestem szydercą - szyderstwo to zmora
niegodna kultury co z mlekiem wyssałem.

I nawet kobiety, co wpadły mi w ręce,
nie bacząc na wady zbyt ufnie kochałem.

Nie jestem prześmiewcą, sumieniem głupoty,
choć paru przyjaciół musiałem wykluczyć.

Bo kiedy im władza już pluła na głowę
mówili - deszcz pada. Nie chcieli się uczyć.

Nie jestem kłótliwy - ot przyłóż do rany,
rozumiem jak sroka za oknem zaskrzeczy

Lecz jak słyszę parę co wciąż idzie w gwizdek
to mej  "satysfakcji"  już nic nie uleczy…

Siwy