Takie pytanie zadaję sobie dość często widząc nowe domy, mieszkania wyposażone w kuchenki gazowe.
Dostrzegam brak świadomości zagrożeń dla zdrowia, wśród użytkowników kuchenek gazowych pomimo faktów przedstawianych niejednokrotnie w mediach. Spotykam też dyskusje na forach grupowych – najczęściej jedynym kryterium za i przeciw jest cena.
Fakty zdrowotne:
-podczas spalania gazu ziemnego CH4 – tworzy się dwutlenek węgla CO2 (trochę szkodliwy) i woda (uciążliwa jedynie dla ścian domu), jednakże:
- każdemu spalaniu gazu towarzyszy emisja między innymi tlenku węgla i tlenków azotu. Azot którego w powietrzu jest 78 % stykając się z płomieniem palnika tworzy tlenki azotu. Pół biedy gdy dzieje się to w komorze silnika czy piecyku gazowym do CO – tlenki zostają usunięte na zewnątrz. Dostrzec to można przez stacje monitorujące powietrze np. w centrach miast monitorują podwyższoną zawartość NOX (ogólnie tlenki azotu) przekraczającą lub nie przyjęte normy. Problem pojawia się gdy tlenki te powstają w mieszkaniach, domach gdzie przebywamy długimi godzinami.
Otwarty płomień palnika gazowego tworzy tlenki azotu ! Tlenek azotu jest gazem i dyfunduje swobodnie w każdą stronę. Jeśli nawet włączamy wentylację nad kuchenką gazową na pełną wartość to i tak w przeciwległym końcu kuchni ilość tych związków będzie znacznie przekraczała obowiązującą normę. Dwutlenek azotu NO2 (masa atomowa 46) jest cięższy od powietrza i ma raczej tendencję do opadania w przeciwieństwie do tlenku węgla (CO – masa 28 – ciut lżejszy od powietrza)
Dodatkowo podczas spalania gazu powstają drobne cząstki, węglowodory wielopierścieniowe, lotne węglowodory, formaldehyd i inne związki (6)
Gaz przyczynia się do większego rozwoju pleśni ze względu na powstawanie wody jako produktu spalania.
W pracy nr1 znalazło się takie zdanie:
‘’Kuchenka gazowa z aktualnymi atestami emitowała tak znaczne ilości tlenków węgla i azotu, że najwyższe dopuszczalne stężenia dla pomieszczeń mieszkalnych były wielokrotnie przekroczone w pomieszczeniu o normatywnej wentylacji’’
Inne zdanie:
‘’szokująca jest wysoka emisyjność palników nawierzchniowych i piekarnika kuchenki gazowej’’
W innych artykułach związanych z tym zagadnieniem – większość opiera się na brytyjskich badaniach – są stwierdzenia, że wyciąg nad kuchnią faktycznie jest niewystarczający, zalecane jest otwieranie okna, zamykanie drzwi i nie wpuszczanie dzieci poniżej 5 roku życia do kuchni. Ogólnie ilość tlenków azotu w mieszkaniach wyższa od tej w centrach miast.
W przypisie nr 6 można znaleźć następujące stwierdzenia:
- badania przeprowadzone na 47000 pacjentach wykazały negatywną korelację dotyczącą zdrowia - dwukrotnie większe problemy związane z drogami oddechowymi u kobiet i dzieci, również alergie
-
Fakty ekonomiczne:
Cena 1 kWh gazu to ok. 0,25 PLN sprawność kuchenki 30 – 35 %
Cena 1kWh energii elektrycznej 0,61 PLN sprawność kuchenki 55 %(żeliwna) 70% ceramiczna 90 % indukcyjna. Innymi słowy dostarczenie 1 kWh energii do podgrzewanego posiłku wynosi:
Dla gazu: 0,83 – 0,625 PLN
Dla energii elektrycznej: 1,1 PLN żeliwna
0,87 PLN ceramiczna
0,6777 PLN indukcyjna
Jak widać gotowanie na kuchence indukcyjnej (nie jestem do niej przekonany) może być tańsze niż gazem.
Innym aspektem dotyczącym ekonomiczności kuchenki gazowej jest zwiększone zapotrzebowanie domu na energię do wentylacji. Polska norma mówi o zapotrzebowaniu w kuchniach opalanych gazem na 70m3/h (wentylacja normatywna niewystarczająca), natomiast w kuchniach elektrycznych wystarczy wg niej 30m3/h. Praktycznie ten aspekt przesądza o ekonomice użytkowania gazu do gotowania– obliczyłem, że generuje to dodatkowe zapotrzebowanie na energię cieplną do ogrzania domu na poziomie 1300 kWh rocznie dla naszego klimatu – dla porównania miesięcznie zużywam znacznie mniej niż 100 kWh energii do gotowania na zwykłej kuchence elektrycznej.
O gazie z butli propan – butan nie wspominam jest droższy w użytkowaniu niż energia elektryczna, bardziej kłopotliwy – trzeba butlę wymieniać. Ponadto zagrożenia wynikające z odkręcania i zakręcania, olbrzymiej energii skumulowanej w butli pozostawionej w pomieszczeniu.
Fakty dotyczące bezpieczeństwa.
Chyba tu nikogo nie trzeba przekonywać, że zagrożenia wynikające z użytkowania gazu są większe.
Historia:
Gotowanie na gazie rozpowszechniło się w naszych domach po II wojnie światowej. Nie chcę łączyć tego faktu ze wzrostem niektórych chorób ale kto wie…
Nasze babki i prababki używały kuchni daleko bardziej doskonałych pod względem stwarzania zagrożeń emisją np. tlenków azotu niż obecne kuchnie gazowe – powietrze które kontaktowało się z ogniem najczęściej też szybko uchodziło do komina – piece z fajerami.
1
http://www.os.not.pl/docs/czasopismo/1997/Miller_1-1997.pdf
2
http://www.przypadkimedyczne.pl/recenzje/102-inne/3820-powietrze-w-kuchni-szkodliwe-dla-zdrowia.html
3
http://www.newscientist.com/article/dn1699-kitchen-air-pollution-risk-revealed.html
4
5.
http://www.shef.ac.uk/news/nr/kitchen-pollution-air-university-sheffield-city-1.183749
6.
http://www.environmentalhealth.ca/summer01gas.html
