Dlaczego płacimy więcej

Polacy, według większości polityków i zaprzyjaźnionych z nimi ekonomistów, mogą cieszyć się „stosunkowo niskimi” stawkami podatku dochodowego. Jak to możliwe, że w rzeczywistości fiskusowi płacimy jednak więcej niż mieszkańcy bogatej Europy Zachodniej?

Wystarczy policzyć

Dla naszych rodaków wyjeżdżających za chlebem na Zachód podatki nie stanowią większego problemu. Kto potrafi liczyć, ten wie, że choć jego zarobki za granicą będą wyższe, to obciążenia podatkowe będą tam mniej dokuczliwe niż w Polsce! Natomiast politycy administrujący naszym krajem uparcie udają, że wiedzy tej wciąż nie posiedli. Co więcej, wydają się zniesmaczeni faktem, że Polacy „płacą mało”, a na dodatek bez widocznego entuzjazmu.

– Problem stanowi fakt, że państwo było dla Polaków przez całe dekady tworem obcym. […] Mamy przed sobą bardzo długą drogę, aby odwrócić ten proces, aby naprawdę zachowany był wewnętrzny przymus, chęć płacenia podatków i nieuczestniczenia w szarej strefie – oceniał przed kilkoma miesiącami podczas zorganizowanej przez BCC konferencji poświęconej walce z szarą strefą minister finansów Mateusz Szczurek.

Kreatywni finansiści

W jaki sposób naszym kreatywnym finansistom udało się doprowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której – przy przeciętnych zarobkach – mimo „niskich stawek” podatku dochodowego płacimy proporcjonalnie najwięcej? Rozwiązanie zagadki jest bardzo proste: o większej skali obciążeń decyduje niska kwota wolna od podatku, czyli wartość dochodu, która nie podlega opodatkowaniu. Jeśli nasz dochód jej nie przekracza, wtedy nie płacimy podatku. Gdy dochód przekracza wartość kwoty wolnej od podatku, wtedy płacimy podatek od nadwyżki ponad tę kwotę.

W Polsce obowiązuje najniższa w Unii Europejskiej kwota wolna od podatku spośród wszystkich krajów, które stosują takie rozwiązanie!

Na tle Europy

Różnice pomiędzy krajami UE są w tym przypadku dość duże. Irlandczycy płacą podatek, jeśli tylko ich dochód przekroczy kwotę 6930 zł (przy kursie euro równym 4,2 zł), Niemcy po przekroczeniu ok. 34 tys. zł, Brytyjczycy po przekroczeniu ok. 50 tys. zł, a Cypryjczycy dopiero przy dochodach przekraczających 81 tysięcy złotych! Tymczasem w Polsce kwota wolna od podatku to jedynie 3091 złotych.

Obietnice i rzeczywistość

Administratorzy naszego kraju od wielu lat składali polskim emigrantom obietnice zmian gospodarczych. „Sprawimy, że Polacy z emigracji będą chcieli wracać do domu i inwestować w Polsce” – zapowiadali, apelując jednocześnie do Polaków w Wielkiej Brytanii o szybki powrót do Ojczyzny. Ci, którzy spodziewali się spełnienia obietnic i wprowadzenia przyjaznych Polakom zmian w gospodarce, np. na wzór brytyjski (50 tys. kwota wolna od podatku!?), musieli się srodze zawieść. Jednym z najlepszych przykładów może być tu fakt, że w Polsce od 2009 roku kwota wolna od podatku się nie zmienia. Przez ten czas nie była ani razu waloryzowana.

Podatkowa logika

Niski poziom kwoty wolnej od podatku wstrzymuje rozwój małych firm i najsilniej „bije po kieszeni” najgorzej zarabiających. W przypadku naszego kraju powoduje, że nawet osoby z dochodami poniżej progu ubóstwa muszą płacić podatek dochodowy. Za to dla naszych polityczno-gospodarczych elit niski poziom kwoty wolnej od podatku ma wielką zaletę propagandową. Pozwala im zabierać więcej pieniędzy z naszych kieszeni, a jednocześnie mówić o „stosunkowo niskich” stawkach podatku dochodowego w Polsce.

Kwoty wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych

Kraj / Kwota wolna od podatku (w zł)

Polska 3091

Irlandia 6930

Holandia 8833

Grecja 21 000

Francja 25 045

Włochy 33 600

Niemcy 34 146

Belgia 36 456

Austria 46 200

Luksemburg 47 313

Wielka Brytania 50 000

Finlandia 67 620

Hiszpania 74 369

Cypr 81 900