JustPaste.it

System nagród i kar w postępowaniu wychowawczym z dzieckiem - kilka uwag

W ognisku domowym dziecko ze spokojnego i pociesznego brzdąca może stać się małym tyranem wokół którego zaczyna się wszystko kręcić. Dowiedz się jak temu zapobiec.

W ognisku domowym dziecko ze spokojnego i pociesznego brzdąca może stać się małym tyranem wokół którego zaczyna się wszystko kręcić. Dowiedz się jak temu zapobiec.

 

Jeśli rodzice pozwolą na to, by krzyki i głośne dopominanie się jakiejś rzeczy lub określonego zachowania od rodzica(na dodatek poparte płaczem), przynosiły rezultat – wówczas dziecko osiąga swój cel.

Kiedy wprowadzić system nagród i kar

Właśnie wtedy, taki wzorzec zachowania utrwala się w pamięci dziecka jako skuteczny. Z reguły rodzice ustępują dziecku, aby mieć tzw. „święty spokój” i aby krzyki dziecka nie wytrącały ich z równowagi.

Jest to typowe zachowanie wymagające stosowania nagród i kar, które trzeba wprowadzić możliwie jak najwcześniej. Im wcześniej ustali się zasady, według których przyznawane są nagrody oraz wymierzane kary, tym prędzej ten regulamin utrwali się dziecku i tym trudniej będzie go zmienić.

W jaki sposób stosować się do tych zasad?

Jak karać, kiedy karać i jakie stosować kary? Jakie dawać nagrody, w jakich wypadkach, w jakiej formie? Na wstępie trzeba podkreślić, że zwykle rodzice częściej karzą niż nagradzają swoje dzieci. Być może większość z nich nie zdaje sobie z tego sprawy, ale poniżej udowodnimy, że tak właśnie jest, a przecież powinno być odwrotnie.

Poprzez karę dorośli podkreślają jakieś niepożądane zachowanie dziecka, którego w chwili karania dziecko na ogół samo się wstydzi. Natomiast nagroda to docenienie dobrego, pożądanego zachowania. Żyjąc w coraz bardziej materialistycznym świecie często nagrodą są pieniądze - rodzice nie zważają na to, że tego rodzaju nagroda traci swoją wartość moralną. Z biegiem czasu może dojść do tego, że dziecko będzie posłuszne tylko wtedy, gdy rodzic będzie obiecywać mu gotówkę lub kupno nowej zabawki.

Znaczenie niespodzianek oraz udzielania pochwał

Najistotniejsza w nagradzaniu jest pochwała, którą, zwłaszcza w okresie wczesnego dzieciństwa, dziecko bardzo ceni i jest ona dla niego najlepszym motorem do działania, pobudzającym dalsze wysiłki by dobrze się zachowywać. Przedszkole to miejsce, w którym każdy nauczyciel rozumie doniosłe znaczenie udzielania pochwał i stara się właśnie w ten sposób motywować dzieci do zachowań pożądanych i poprawnych.

Inne rodzaje nagród zaleca się stosować w postaci niespodzianki. Taki rodzaj nagrody nie będzie rodzajem przekupstwa, a dla dziecka będzie dodatkową radością i źródłem samozadowolenia.

Uważaj, aby nie popsuć waszych relacji

Stosowanie zarówno nagród jak i kar jako metod wychowawczych musi być stosowane bardzo ostrożnie. Dorośli często karzą dzieci, nie zdając sobie sprawy z tego, że mogą dziecku wyrządzić krzywdę, mianowicie narażają swoją relację z dzieckiem na szwank.

Nieumiejętne stosowanie kary może powodować u dziecka obawę, a nawet strach przed własnymi rodzicami, a tam gdzie jest strach z czasem dochodzi do utraty szczerości i zaufania. Jakby tego było mało, lęk wywołany nieumiejętnie zastosowaną karą tłumi ciekawość dziecka i jego aktywność, a nie na tym rzecz polega, by zastraszać; przecież każdy chce, by ich dzieci były radosne.

Częsty błąd

Ludzie często mówią: „Wychowuję moje dziecko w ten sposób, gdyż sam tak zostałem wychowany.” Jednakże metody wychowawcze są dobre tylko wtedy, jeśli kara jest przemyślana i adekwatna do popełnionego uczynku. Karanie dziecka pod wpływem impulsu, a także stosowanie na dzieciach kar cielesnych nie prowadzi do uzyskania właściwego zachowania – przemyślenia przez dziecko swojego czynu.

Kary naturalne

Poza niezbędnymi naganami i upomnieniami zaleca się stosować kary naturalne:

- „Nie posprzątałeś zabawek, więc nie zaprosisz kolegów do domu.”

- „Nie słuchałeś taty, więc nie będzie czytania ulubionych bajek na dobranoc.”

Stosowana w powyższych przykładach kara z jednej strony podkreśla dziecku jego niestosowne zachowanie, a z drugiej podkreśla konsekwencję, którą musi ponieść. W tego rodzaju karach dziecko dostrzega logikę, co z kolei nie pozwala mu na bunt, gdyż rozumie słuszność kary.

Tylko taki rodzaj naturalnych kar, pozwalających dziecku zrozumieć swój błąd, stosuje się w przedszkolach.

Nie rób tego pod żadnym pozorem

Jednym z niewłaściwych posunięć w wychowaniu dzieci jest stosowanie kary cielesnej, którą rodzice często traktują jako jedyny środek rozwiązywania wszystkich konfliktów z dzieckiem. Tego rodzaju zachowanie prowadzi do wytworzenia się w myślach dziecka obrazu „rodzica-tyrana”, który potrafi użyć tylko i wyłącznie siły, aby przedstawić swoje racje. Ponadto, kary cielesne nie tłumaczą dziecku w żaden sposób na czym polegała niestosowność jego zachowania.

Częste uciekanie się do tego rodzaju środków wychowawczych przeszkadza rodzicom w nawiązaniu bliższych więzi z dzieckiem. Takie dzieci mają trudność z nawiązaniem relacji z rówieśnikami, unikają wspólnych zabaw i są bardzo nieufne. Dziecko karane fizycznie, gdy osiągnie pełnoletność, zataja przed rodzicami swoje problemy, gdyż nie spodziewa się od nich zrozumienia. W jego oczach rodzice nie są żadnym autorytetem.

Zalety stosowania nagród

O wiele skuteczniejsze w wychowaniu dziecka jest nagradzanie go, nie zapominając o tym, że pozbawienie dziecka nagrody może być także karą dla dziecka. W tym wypadku nie towarzyszy dziecku przekonanie, że zostało niesłusznie potraktowanie.

Nieumiejętne stosowanie nagród i kar skutkuje poważnymi błędami wychowawczymi ze strony rodziców, natomiast często zdarza się, że rodzice przypisują je wychowawcom przedszkolnym lub rówieśników. Stąd zasadność niniejszego artykułu. Rodzic musi być świadomy tego, w jaki sposób postępuje z dzieckiem i czy przypadkiem nie wyrządza mu w ten sposób krzywdy.

System nagród i kar, a wiek dziecka

Ważne jest dostosowanie tych dwóch środków wychowawczych do wieku dziecka. W dzisiejszych czasach czynnikiem zmuszającym do posłuszeństwa jest strach. Wielu uważa to za rodzaj kary, do której uciekają się rodzice, przekonani że jest łagodniejszy od kar cielesnych.

Tłumaczenie dziecku, że np. „jeśli nie przestaniesz płakać to przyjdzie po Ciebie policjant”, jest odbierane przez dziecko bardzo poważnie. Pod wpływem takich gróźb wytwarza się u dziecka postawa lękowa, która przejawia się w okazywaniu przez dziecko strachu przed snem oraz ciemnością, a także stanów nerwicowych. Trzeba liczyć się z tym, że tylko odpowiednie stosowanie kar, tzn. proporcjonalnie do zachowania, przyniesie odpowiedni skutek.

Apel o rozwagę

Drodzy Rodzice, apelujemy zatem o rozważne nagradzanie i tym bardziej przemyślane stosowanie kar względem swoich dzieci.

 

Tekst przygotowany przez:

Przedszkole Prywatne Safari
ul. Łowienicka 14, 30-611 Kraków
safari-krakow.pl