Chiny są krajem znanym ze swojej ceremonialnej tradycji i ścisłej etykiety w interpersonalnych reakcjach.
Osoby pochodzące z zachodniej cywilizacji, które udadzą się do Chin mogą przyprawić się o „szok kulturowy”, jeżeli nie zapoznają się zawczasu z podstawami etykiety. Różnice pomiędzy kulturą zachodu, a kulturą wschodu są duże, a temat kultury Chin bardzo obszerny i skomplikowany. Dlatego wprawny tłumacz polsko chiński powinien być obeznany zarówno w języku jak i kulturze by móc sprawnie się poruszać w formalnej i nieformalnej rozmowie. Jeżeli planujesz wizytę do Chin ten poradnik może pomóc ci zapoznać się z tematem rozpoczynania rozmowy po chińsku.
Przywitanie
W zachodniej cywilizacji poza słownym przywitaniem, objęcie kogoś, przytulenie, czy pocałunek policzek są często są dozwoloną formą na powitanie na publicznym forum. W chinach, uścisk dłoni oraz prosty ukłon są znacznie bardziej pospolite i dopuszczalne, dopóki nie będziesz w pełni obeznany z tradycjami i zwyczajami Chin, lepiej będzie jak pozostaniesz przy tych prostych formach.
Dyrektor Jan Kowalski...
Pełnym imieniem i nazwiskiem możesz posłużyć się do wspólników, przyjaciół i kolegów z pracy lub szkoły. W inny wypadku sposób zwracania się może być uzależniony od profesji, wykształcenia lub statusu osoby z którą prowadzimy formalną dyskusję. W ten sposób powstają zwroty takie jak Prezydent Hu, Profesor Li, Mistrz Gao, Oficer Liu i tak dalej. W języku Polskim takie tytuły są często wykorzystywane zamiennie - to znaczy powiemy: „Doktorze, co mi dolega?” albo „Panie Marcinie co mi dolega?” jeżeli znamy lekarza bliżej. Nie powiemy natomiast: „Doktorze Marcinie, co mi dolega?”. A taka właśnie forma poprawna będzie w języku chińskim.
Podstawowe zwroty
Tak jak w każdy języku w zależności od formalności sytuacji, różne zwroty będą pasować bardziej, a inne mniej.
Ni Hao - Cześć / hej
Hen Gao Xing Ren Shi Ni - Miło cię poznać
Xing Hui (bardziej formalne ) - Jak się masz?
Hao Jiu Bu Jian - Kopę lat!
Ni Qi Se Bu Cuo - Dobrze dziś wyglądasz
Chi Le Ma - Czy jadłeś już?
Mang Shen Me Ne - Czym jesteś ostatnio zajęty?
Zui Jin Ru He - Jak ci „idzie” ostatnio?
Shen Ti Zen Me Yang - Jak się czujesz ? / Jak się masz?
Jia Ren Dou Hao Ba - Jak się ma twoja rodzina?
Qu Na'er - Gdzie idziesz?
Shang Ban Qu - Ma Idziesz do pracy?
Jin Tian Feng Hen Da - Silny dziś jest wiatr.
Z powyższych zwrotów wszystkie z nich mogłyby łatwo znaleźć zastosowanie w pierwszej części rozmowy również w Polsce. Niewielkim wyjątkiem jest zwrot Chi Le Ma / Czy jadłeś już ? Zwrot ten występuje również w innych krajach azjatyckich. Jest on ściśle powiązany z kulturą i wynika z tego, w nie tak dawnej historii tamtego regionu głód był czymś bardzo powszechnym. Można ten zwrot przyrównać do polskiego „na zdrowie!” podczas picia lub jedzenia. Nie jest ono przecież kierowane tylko do chorych osób i nie jest używane dosłownie w odniesieniu do zdrowia.
W konwersacji w języku chińskim (jak i przy użyciu np. języka angielskiego w komunikacji z osobą z Chin) często używa się zwrotów neutralnych, pytań retorycznych i przyjaznych. Nie zadaje się pytań szczegółowych dotyczących czyjejś pracy i sfery prywatnej – zwłaszcza blisko rozpoczęcia rozmowy. Uznaje się to za brak manier.
Przedstawienie czas zacząć
Przedstawianie się jest zdecydowanie inne od tego w Polsce i innych rejonach świata. Szczególnie w formanych sytuacjach wypada byś przedstawił się z imienia i nazwiska, tytułu pracy i miejsca pracy czy pracodawcy dla którego pracujesz. W przypadku nieformalnego spotkania pełne imięi nazwisko wystarczy.
Gdy ktoś przyprowadza cię do grupy czy pojedynczej osoby w jego rękach leży przedstawienie cię. Bardzo ważne jest by pozwolić w pełni tej osobie cię przedstawić, a nie wyrywać się by zrobić to samemu. Takie zachowanie odebrane zostanie negatywnie i świadczyć będzie o braku szacunku do osoby która miała cię przedstawić jak i nacechuje cię jako egocentryka. Rękę na przywitanie bądź ukłon powinno się rozpocząć PO skończeniu przedstawiania cię, a nie od razu.
Panie i panowie...
W Chinach istotna jest równie kolejność przedstawiania kogoś i bycia przedstawianym
- Młodsza osoba powinna być przedstawiona osobie starszej jako pierwsza
- Mężczyzna powinien być przedstawiony kobiecie jako pierwszy
- Podwładny powinien być przedstawiony zwierzchnikowi jako pierwszy
- Gospodarz powinien być przedstawiony gościom jako pierwszy
Świat zwyczajów i zasad kultury Chin jest skomplikowany. Trudno spamiętać wiele zasad sczytanych z internetu lub poradników. Jeżeli interesuje cię kultura Chin i chciałbyś nauczyć się więcej, skorzystaj ze szkolenia oferowanego przez tłumacza polsko – chińskiego. Takie usługi poza tłumaczeniem tekstów oferuje Katarzyna Pawlak, która jest ekspertem zarówno językowym jak i kulturowym.