Schodołaz dla niepełnosprawnych to jeden z transporterów schodowych, dzięki któremu osoby poruszające się wózku inwalidzkim mogą pokonać schody.
W naszym kraju jest ciągle zbyt mało urządzeń niwelujących bariery architektoniczne, więc kupno schodołazu – transportera bardzo mobilnego – jest dobrym wyjściem. Urządzenie tego typu dzielą się na dwie grupy, które różni od siebie sposób pokonywania schodów. Schodołaz kroczący za pomocą specjalnego mechanizmu wspina się stopień po stopniu. Z kolei schodołaz gąsienicowy, zgodnie z nazwą wyposażony w gąsienice, wjeżdża za ich pomocą schodach.
Urządzeniami tego typu niestety nie pokonamy wszystkich schodów. Istnieje bowiem kilka ograniczeń (należy ich zawsze przestrzegać!) podawanych przez producentów. Schodołaz kroczący ze względu na ograniczenia wynikające ze stosowanych w jego przypadku rozwiązań może pokonywać stopnie, których wysokość nie przekracza 20 centymetrów. Na szczęście większość schodów w klatkach schodowych spełnia ten warunek. Istnieje także ograniczenie związane z drugim typem schodołazów. Dotyczy ono nachylenia schodów. Zamontowane w schodołazie gąsienice umożliwiają bezpieczne pokonywanie schodów o nachylenie do 35 stopni. Z konstrukcji obu rodzajów transporterów wynika także ograniczenie, co do masy użytkownika schodołazu – nie może ona przekraczać 130 kilogramów. Osoby ważące więcej niż 130 kg muszą korzystać z innego typu transporterów, np. wind czy platform.
Schodołaz kroczący najczęściej sprzedawany jest wraz ze specjalnym wózkiem, który w bardzo prosty i intuicyjny sposób można szybko podpiąć. Jeśli posiadamy już wózek inwalidzki i chcemy podpiąć go do urządzenie tego typu musimy liczyć się z kupnem dodatkowych zaczepów. Problem ten nie pojawia się w przypadku urządzeń wyposażonych w gąsienice. Do transporterów gąsienicowych da się bowiem podpiąć prawie każdy model wózka inwalidzkiego. To z pewnością ogromna zaleta tej grupy urządzeń. Z różnego rodzaju transporterami schodowymi służącymi do likwidacji barier architektonicznych związanych jest wiele mitów. Jeden z popularniejszych jest teoria jakoby schodołaz dla niepełnosprawnych miał w jakiś sposób uszkadzać infrastrukturę. Teoria ta jest oczywiście bezpodstawna. Co więcej, schodołazy to urządzenia bardzo bezpieczne wyposażone w różnego rodzaju zabezpieczenia.
Obsługa schodołazu nie jest specjalnie skomplikowana. Dzięki temu operatorem transportera tego typu może być praktycznie każdy. Poznanie zasady działania schodołazu oraz nauka obsługi pilota zajmuje jedynie kilka chwil. Ponadto do operowania omawianymi transporterami schodowymi nie jest wymagana duża siła – w zależności od typu urządzenie zapewniają to gąsienice lub specjalny system wspinający. Schodołazy dla niepełnosprawnych napędzane są niewielkimi silnikami podłączonymi do akumulatorów. Wydajna bateria zapewnia zasięg aż do około 300 stopni. Wartość ta może się nieznacznie różnie w zależności od kilku czynników. Najważniejszym z nich jest waga osoby, która korzysta ze schodołaza.
Niska waga schodołazów oraz ich niewielkie rozmiary czynią z ich urządzenia bardzo funkcjonalne. Urządzenie łatwo można transportować – do tego celu wystarczy miejsce w bagażniku samochodu osobowego średniej wielkości. Uzyskana w ten sposób mobilność sprawia, że schodołazy dla niepełnosprawnych można przewieźć w zależności od potrzeb w dowolne miejsce.