Wszystkim nam jest to znane i mniej lub bardziej akceptowalne. Posługując się sławnym już zestawem słów, jest to „oczywista oczywistość”.
Współczesny świat jest teraz tak urządzony, że wśród grona tzn. zdrowych ludzi współistnieją też i Niepełnosprawni. Stają się oni dzięki temu bardziej aktywni społecznie, a tym samym zawodowo. Nazywają swoje problemy po imieniu i chcą normalnie funkcjonować w „pełnosprawnym” społeczeństwie.
Co rozumie się przez zwrot osoba niepełnosprawna i co za tym idzie, z jakimi typami niepełnosprawności mamy do czynienia? W Polsce nie ustalono dotychczas jednoznacznej definicji niepełnosprawności. Zamiennie używa się, co najmniej kilku terminów, z których żaden nie jest precyzyjny. Termin „niepełnosprawność" może być wielorako rozumiany, a grupa osób niepełnosprawnych obejmuje osoby o różnych zaburzeniach i stopniu upośledzenia. Natomiast poniższe zestawienie klasyfikacji poszczególnych typów i rodzajów Niepełnosprawności pozwoli nam wszystkim stać się bardziej empatyczni w stosunku do niepełnosprawnych osób.
W odniesieniu do omawianego zagadnienia można przyjąć trzy typy definicji niepełnosprawności:
- ogólne - należy tutaj umieścić definicję stosowaną w krajach Unii Europejskiej, która określa osobę niepełnosprawną jako osobę, „która z powodu urazu, choroby lub wady wrodzonej ma poważne trudności albo nie jest w stanie wykonywać czynności, które osoba w tym wieku zazwyczaj jest zdolna wykonywać”.
- sporządzane dla określonych celów – np. rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia. Według tej definicji za osobę niepełnosprawną uznaje się osobę, „która z powodu urazu, choroby lub wad wrodzonych ma istotne trudności w uzyskaniu i utrzymaniu lub podjęciu pracy na własny rachunek, która niezależnie od urazu, choroby czy wady wrodzonej, odpowiadałaby jej wiekowi, doświadczeniu i kwalifikacjom”.
3) szczegółowe - odnoszące się do różnych typów niepełnosprawności.
Przyjmując jako kryterium rodzaj niepełnosprawności, wyróżnia się: osoby z uszkodzeniami sensorycznymi, do których należą osoby niewidome i słabo widzące oraz głuche i słabo słyszące, osoby z niesprawnością motoryczną, czyli osoby z uszkodzeniem narządu ruchu oraz osoby z przewlekłymi chorobami narządów, osoby z niepełnosprawnością psychiczną, w tej grupie znajdują się osoby umysłowo upośledzone z niepełnosprawnością intelektualną, osoby psychicznie chore z zaburzeniami osobowości i zachowania oraz osoby cierpiące na epilepsję, osoby z niepełnosprawnością złożoną (sprzężoną) - dotknięte więcej niż jedną niepełnosprawnością, osoby z zaburzeniami komunikacji językowej, osoby z zaburzeniami emocjonalnymi, osoby z autyzmem dziecięcym i pokrewnymi schorzeniami - np. schizofrenią dziecięcą, zespołami: hospitalizacyjnym, osoby ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się - w tej grupie znajdują się osoby, które nie potrafią - w czasie przewidzianym przez program nauczania przyswoić sobie określonej wiedzy i umiejętności lub postępy w nauce dokonują się kosztem wysiłku i nakładu pracy niewspółmiernych do uzyskiwanych efektów, osoby z niepełnosprawnością społeczną - np. zagrożone patologią rodzinną, osoby z przewlekłymi schorzeniami somatycznymi - to te osoby, które cierpią na chorobę nieuleczalną albo nawracającą lub postępującą, trwającą jeden rok lub więcej.
Niezależnie od typów definicji czy klasyfikacji niepełnosprawności należy pamiętać przede wszystkim o jednym, że sama wada nie tworzy osobowości człowieka, a głębokość wady nie określa jego możliwości. Dzieci niepełnosprawne różnią się między sobą tak bardzo, jak wszystkie inne dzieci. Są wśród nich pedanci i bałaganiarze, są dzieci powolne i bardzo szybkie, jedne lubią rywalizację, inne unikają porównań, są dzieci wesołe, gadatliwe, ale są też "urodzone milczki", są dzieci pracowite i leniwe, są pogodne i złośliwe. Łączy je jedno - potrzeba zrozumienia i akceptacji, wspólna wszystkim ludziom.
Obcowanie z ludźmi niepełnosprawnymi nie ujmuje osobom zdrowym godności bycia człowiekiem. Błędnym jest myślenie, że niepełnosprawnością można się zarazić, przyjaźniąc się z osobą niepełnosprawną. To stereotyp, który szkodzi i jednym i drugim. Na szczęście zmiany idą ku wyraźnemu polepszeniu. Obie te grupy coraz bardziej otwierają się na siebie i potrafią współpracować, żyjąc obok siebie.
Za obie grupy trzymamy mocno kciuki. Niech nie patrzą na to, co ich dzieli, ale niech dostrzegają, co ich łączy. W myśl zasady, by wszystkim żyło się lepiej!