JustPaste.it

Japonia świętuje - często. Co dokładnie? Oto 5 najciekawszych propozycji!

Kraj Kwitnącej Wiśni, jak potocznie nazywa się Japonię, to państwo o bardzo różnorodnych i wyjątkowo dobrze zachowanych tradycjach. Skąd o tym wiadomo? Nasz azjatycki bliźniak (powierzchnia Polski i Japonii jest podobna, czego nie można już powiedzieć o liczbie mieszkańców – mieszka tam prawie 127 milionów ludzi) powód do świętowania widzi praktycznie wszędzie. Japończycy świętują zmiany pór roku, na przykład podczas Hanami, kiedy podziwia się kwitnące na wiosnę wiśnie. W kalendarz wpisane są także bardzo różnorodne festiwale, jak olbrzymie pokazy fajerwerków nad brzegami rzek i jezior, a także zwyczaje i festiwale ludowe, odmienne dla każdego regionu i pielęgnowane po dziś dzień.

 

 

Nowy Rok - Oshogatsu

Zapytany o najważniejsze święto Polak, w 90% przypadków, odpowie Boże Narodzenie. W Japonii natomiast będzie to okres poprzedzający i następujący po Nowym Roku. Skąd taka waga tego święta? Dla Japończyka koniec starego roku to czas wielkich porządków. Nie tylko tych domowych, ale przede wszystkim duchowych. Aby pomyślnie wejść w Nowy Rok, wszelkie żale i strapienia muszą zostać za nami. Z tej okazji organizowane są nawet specjalne przyjęcia zwane bonenkai. Domy i wnętrza japońskich rodzin zostają udekorowane kadomatsu – jest to noworoczny stroik zrobiony z sosny, bambusa i gałązek śliwki. Natomiast 31 grudnia przy każdym stole odbywa się rytuał praktycznie tożsamy z Wigilią. Różnicą tkwi oczywiście w potrawach, jak toshikoshi soba, czyli makaron gryczany, symbolizujący przejście od starego roku do nowego. Im dłuższy jest makaron, tym bardziej prawdziwe staną się życzenia długiego i pomyślnego życia.

https://jpcdn.it/img/915de3100afe8e1ca4b5c6af3c8215f1.jpg

Kadomatsu (fot. ze strony pinterest.com)

Po posiłku wielu Japończyków wsłuchuje się w 108 uderzeń świątynnego dzwonu, który, zgodnie z tradycją buddyjską, symbolizuje liczbę pokus, czyhających na człowieka. Dźwięk dzwonu ma je odegnać od nadchodzącego roku. Następnie część osób udaje się na modlitwę do jinja (świątyni szintoistycznej). Pozostali zostają przed telewizorami, by o godzinie 19:30 obejrzeć specjalny program kohaku uta-gasse, w którym najsławniejsi japońscy piosenkarze, podzieleni na drużynę „białych” i „czerwonych”, pojedynkują się w celu pożegnania starego roku.

https://jpcdn.it/img/a6c7a45b09660116363fc54a7cd0f19b.jpg

Japończycy przy wejściu do jinja (fot. ze strony dannychoo.com)

W pierwszym dniu Nowego Roku, a także w następnych, na stołach pojawiają się liczne potrawy, wspólnie nazywane oseti. W Nowy Rok dzieci robią zwyczajowe noworoczne kaligrafie, tzw. kakizome, często rozpoczynane zwrotem „początek wiosny”. Określenie to przypomina, że przed wiekami w Japonii Nowy Rok obchodzono na początku lutego, zgodnie z kalendarzem chińskim.

 

Dzień wejścia w dorosłość – Seijin no Hi

            Krótko po obchodach noworocznych rozpoczyna się Seijin no Hi - święto narodowe, przypadające na drugi poniedziałek stycznia. Jego tradycja jest bardzo długa - sięga aż 714 roku. Od połowy XX wieku było ono obchodzone 15 stycznia, co zmieniło się dopiero w roku 2000.

            Również w tym przypadku dostrzeżemy spore różnice w polskich i japońskich zwyczajach. Choć tak naprawdę nie chodzi tylko o nas Polaków. Czy spojrzymy na osiąganie pełnoletności w Polsce czy na przykład w Stanach Zjednoczonych, tak naprawdę poza „oblewaniem" naszej dorosłości i przysługujących praw, nic nie wynosimy z owego dnia. W Japonii jest inaczej.

 

Grupowe zdjęcie podczas Seijin no Hi (fot. ze strony japanesesearch.com)

Kiedy Japończyk ukończy 20 lat po upływie poprzedniego Seijin no Hi, stanie się on osobą dorosłą w trakcie tegorocznego święta. Podczas obchodów dnia, dziewczęta ubierają tradycyjne, kwieciste kimona, często z futrzaną etolą, natomiast mężczyźni, zgodnie z tradycją, kimona w ciemnych barwach wraz z hakamą (specjalne spodnie będące elementem tradycyjnego stroju japońskiego). Coraz częściej jednak płeć męska tradycyjny ubiór zastępuje garniturem. Tak wyprawiona z domu młodzież, udaje się do urzędów miast, gdzie odbywa się specjalna ceremonia, której częścią jest m. in. strzelanie z łuku, w celu przypomnienia młodym ludziom, jak ważna w życiu jest cierpliwość i spokój. Uroczystość zazwyczaj kończy się pójściem 20-latków do barów i restauracji, by w gronie znajomych świętować swoją dorosłość.

 

Walentynki i Biały Dzień

Prostując mylne wrażenie wywołane nazwą tego święta, Biały Dzień (White Day) nie jest odpowiednikiem zachodnich Walentynek. W Japonii istnieją dwa święta, związane z wręczaniem prezentów osobom płci przeciwnej. Różnią się tylko tym, kto zostaje obdarowany, a dokładniej, kto komu wręcza czekoladki. Bo właśnie na tym polegają te dwa święta.

W kalendarzu najpierw wypadają Walentynki, a dokładniejGiri Choko,które przetłumaczyć można jako „obowiązkowe czekoladki”. Nie brzmi to do końca jak wręczanie słodkości z miłości. I nie ma tak brzmieć. Na początek należy sprostować, kogo właściwie dotyczy do święto. 12 lutego w Japonii czekoladki dostają tylko mężczyźni! Dlaczego? Słowo giri oznacza także „zobowiązanie”. A czekoladki kupowane i robione przez kobiety, trafiają do mężczyzn, wobec których kobieta ma zobowiązanie czy „dług do spłacenia”, a więc kolegów ze szkoły, pracy, szefów, ale również i ukochanych.

https://jpcdn.it/img/f1f59cd23d91852662b7f6e0835928ce.jpg

Ozdobione czekoladki gotowe do wręczenia (fot. ze strony maneku.pl)

Ma to związek z samą naturą Japończyków, dla których wdzięczność jest bardzo istotna, a Giri Choko jest idealną okazją do jej okazania i choć częściowego „spłacenia długu” wobec drugiej osoby.

W przypadku Białego Dnia, który przypada na 14 marca, role się odwracają. Mężczyźni, którzy dostali czekoladki, muszą się wtedy obowiązkowo odwzajemnić każdej kobiecie, która obdarowała ich czekoladkami w Giri Choko.

 

O-bon – Święto Zmarłych

Dla Japończyków okres 13-16 sierpnia jest jednym z najważniejszych w kalendarzu. W Kraju Kwitnącej Wiśni przodkowie uchodzą za bardzo istotnych. Wiąże się to przede wszystkim z szintoizmem, który razem z buddyzmem, jest w Japonii najgłębiej zakorzenioną i najlepiej zachowaną religią. Pochodzenie O-bon przypisuje się właśnie buddyzmowi. Jednak część elementów tego święta zrodziło się z innej tradycji. Według starych japońskich wierzeń, podczas O-bon duchy zmarłych przodków przybywają na Ziemię.

13 sierpnia Japończycy, podobnie jak Polacy we Wszystkich Świętych, odwiedzają rodzinne groby i składają na nich ofiary, jak na przykład potrawę z kulek ryżowych - dango. Innym znanym w niektórych regionach zwyczajem jest robienie shōryōuma, czyli zwierząt z ogórka, bakłażana i zapałek. Ogórek ma symbolizować szybkiego konia, na którym przodkowie mogą jak najprędzej przybyć w rodzinne strony. Bakłażan to powolna i juczna krowa, dzięki której duchy zostaną jak najdłużej i zabiorą ze sobą liczne podarunki.

https://jpcdn.it/img/20d8cfb2e2d1a1f8c5c51ca8fe1de6bd.jpg

Typowe shōryōuma (fot. ze strony sumikai.com)

Wieczorem na wzgórzach zapalane są mukaebi - ognie, które mają wskazać zmarłym drogę powrotną do wieczności. Innym bardzo istotnym elementem tego święta są bon odori, czyli tańce o-bon. Taniec wykonują przedstawiciele obu płci, w różnym wieku, najczęściej może być podziwiany przed świątyniami. Jednak coraz popularniejsze staje się przemierzanie przez kolorowy korowód ulic miast. Muzyka towarzysząca tańcom jest wykonywana na tradycyjnych japońskich instrumentach strunowych i bębnach. Zaś sam taniec ma wyrażać radość duchów zmarłych, którzy uniknęli piekła.

https://jpcdn.it/img/b2584d3f50d886a9a668ee63601aa284.jpg

Uliczny taniec odori (fot. ze strony en.wikipedia.org)

W ostatni dzień obchodów również zapala się ognie, tym razem okuribi, które ostatecznie mają odprowadzić dusze zmarłych. W Kioto odbywa się w tym dniu Gozan no Okuribi, gdzie na pięciu wzgórzach, dookoła miasta, zapalane są wielkie ogniska, tworzące ideogramy „wielki”, „prawo buddyjskie”, „statek” oraz „brama”. Innym sposobem zakończenie O-bon jest także, coraz bardziej popularne puszczanie po wodzie lampionów. Widok setek świateł w otchłani tworzy bardzo symboliczne, nostalgicznie i pięknie wspomnienie o czasie, gdy każdy z Japończyków ponownie mógł spotkać swoich przodków.

https://jpcdn.it/img/102df378155075aab8d4c566fba3a921.jpg

Ideogram ułożony z wielkich ognisk (fot. ze strony insidejapantours.com)

           

Japonia to kraj, w którym każda zmiana w ludzkim życiu, a także otaczającym go środowisku, jest czymś wartym uwagi i odpowiedniego uczczenia. Jest to częściowa zasługa religii, ale także osobliwej natury Japończyków, przykładających dużą wagę do swojej tradycji i przekazywanych z pokolenia na pokolenie zwyczajów. Najbardziej godny podziwu jest jednak fakt, że jest to kraj, który w rozwoju technologicznym, dokonał w ostatnim stuleciu największego przełomu, jeśli chodzi o możliwości i czas asymilacji. Ten czynnik nie zachwiał jednak ich mentalności, a jedynie wzmocnił przekonanie, że tradycję i nowoczesność można zamknąć w jednym pojęciu – różnorodność.

 

 

 

 

 

 

Bibliografia:

  • „Japonia. Kultura. Manga.”. Pod. Red. M. Taniguchi, A. Watanuki. „Waneko”. sierpień 2011. Tom 1.
  • http://japonia-info.pl/hina-matsuri/
  • http://cp.nintendo.co.jp/
  • http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,13320726,Japonia__Seijin_no_hi___swieto_wejscia_w_doroslosc.html?disableRedirects=true
  • http://www.trzecinajemny.pl/artykuy/wita-i-festiwale-w-japonii
  • http://blog.nagomi.pl/walentynki-w-japonii-czekoladowe-obowiazki