JustPaste.it

Brudna historia podatku dochodowego

 

 

„Najtrudniejszą rzeczą do zrozumienia na świecie jest podatek dochodowy” – powiedział Albert Einstein.

W Wielkiej Brytanii po raz pierwszy wprowadzono podatek dochodowy – w 1798 roku od dochodów przekraczających 60 funtów rocznie, a jego najwyższa stawka wynosiła 10%, przy czym dotyczyła dochodów powyżej 200 funtów rocznie. Większość obywateli W. Brytanii nie podlegała temu podatkowi, bo średni roczny dochód osobisty wynosił wtedy 20 funtów. Podatek dochodowy płacono, zatem, wyłącznie od dochodów przekraczających 10-krotność średniej krajowej. W 1802 roku (zawarto pokój w Amiens) podatek ten został zniesiony. Rok później był znów wprowadzony w celu uzyskania dochodów na prowadzenie popieranych przez społeczeństwo wojen z napoleońską Francją. Stawka najwyższa wynosiła tym razem 5%, ale dolny próg podatkowy obniżono do 50 funtów. W 1804 roku podniesiono tę najwyższą stawkę znów do 10%.

Podatek dochodowy miał bardzo złą opinią: podkreślano jego inkwizytorską naturę i ograniczanie naturalnych praw człowieka, gdyż odbierano go jako ciężar i inwigilację – ujawniał bowiem stan finansów obywatela urzędnikowi podatkowemu. To negatywne nastawienie społeczeństwa skutkowało w 1816 r. zniesieniem podatku przez parlament. Podatek był przywracany i znoszony, podnoszono i obniżano jego stawkę procentową, ale objawił się jego polityczny charakter. Wreszcie pod koniec XIX w. podatek dochodowy stał się trwałym elementem systemu podatkowego.

Podobnie wygląda historia podatku dochodowego w USA – wprowadzony pierwszy raz w 1861 roku z powodu wojny domowej, dla której należało znaleźć finansowanie, podatek był podnoszony, obniżany i w 1872 roku – zniesiony, a próby jego ponownego wprowadzenia spotykały się z poważnym oporem. Kiedy w 1894 r. uchwalono ustawę ustanawiającą podatek w wysokości 2% od dochodów powyżej 4 000 USD, Sąd Najwyższy uznał ją za sprzeczną z Konstytucją. Jednak w 1909 r. Kongres uchwalił XVI Poprawkę do Konstytucji, ratyfikowaną w 1913 r. (rok powstania FED-u !!!) i umożliwił banksterii wprowadzenie podatku dochodowego.

Wtedy obowiązek składania deklaracji podatkowych dotyczył mniej niż 2% (najbogatszych) rodzin amerykańskich, bo obejmował dochody przewyższające 3000 dolarów dla osób samotnych i 4000 dolarów dla małżeństw. Stawki podatku wynosiły 1% za pierwsze 20 000 dolarów dochodu podlegającego opodatkowaniu do 7% od dochodu powyżej 500 000 dolarów (dziś oznaczałoby to kwotę ok. 7,7 miliona dolarów). Wbrew zapowiedziom twórców podatku, wkrótce, w 1914, podniesiono stawki i obniżono progi – najwyższa stawka wyniosła 77% !!! Stawka ta wzrosła podczas II wojny światowej do 94%, pozostając na tym zabójczo wysokim poziomie w latach 50. Do czasu II wojny światowej średnia stawka podatkowa (całkowicie zapłacony podatek podzielony przez dochód) na rodzinę z dochodem 50 000 dolarów nigdy nie wzrosła powyżej 4%. A po II wojnie światowej nigdy nie spadła poniżej 14% !!!

Szesnasta Poprawka do Konstytucji USA, umożliwiająca Kongresowi nakładanie na obywateli amerykańskich podatków od dochodów, została, według niektórych badaczy, wprowadzona nielegalnie. Została ‘po cichu podpisana” i uznana za legalną (mimo nie zakończonego procesu ratyfikacji przez kolejne stany) przez Sekretarza Stanu P. Knoxa. Od 1913 roku IRS (amerykański urząd skarbowy) rozrastał się do ogromnych rozmiarów, stale poszerzając zakres możliwej ingerencji w życie obywateli amerykańskich.

Podatek dochodowy nie jest rzeczą oczywistą, zwłaszcza w postaci dziś obowiązującej. Podatek ten to łatwo dostępne źródło dochodów państwa, umożliwiające zwiększanie wydatków publicznych i rozdymanie administracji rządowej. Kolejne partie polityczne przekonywały wyborców, że progresywne opodatkowanie najbogatszych jest powodem, aby na nie właśnie ci biedniejsi oddawali swój głos.

Adam Smith, autor wydanego w 1776 roku Bogactwa narodów i opublikowanej w 1759 roku Teorii uczuć moralnych, dawał w jednym z wykładów receptę na harmonijny rozwój społeczeństw: „Bardzo mało jest wymagane by doprowadzić państwo do dobrobytu nawet z najniższego poziomu barbarzyństwa, mianowicie pokój, niskie podatki i tolerancyjne kierowanie sferą sprawiedliwości.”

W większości państw, także w Polsce, toczy się od lat dyskusja nad reformami systemów podatkowych, zarówno wokół wysokości podatków jak i ich struktury. Czy podatki bezpośrednie (dochodowy) czy pośrednie (od konsumpcji)? W tym kontekście warto zauważyć, że podatek dochodowy jest bardzo młodym, że argumentowano jego wprowadzanie chwilowymi potrzebami, że ma charakter inwigilacyjny, że jego pobór bardzo dużo kosztuje, a do tego jego udział w ogólnych dochodach państwa nie jest wysoki.

Interesujące jest to, że z formalnego punktu widzenia, Brytyjczycy nadal traktują podatek dochodowy jako podatek czasowy. Co roku prawa do poboru tego podatku wygasają 5 kwietnia, w związku z tym Parlament musi corocznie wpisywać je do prawa finansowego (Financial Act). Przez cztery miesiące, kiedy to Financial Act uprawomocnia się, pobór podatku dokonywany jest na podstawie tymczasowej ustawy o poborze podatku  z 1913 roku.

Niektórzy doszukują się przyczyny upadku cywilizacji amerykańskiej i stopniowej utraty dominacji USA na arenie międzynarodowej we wprowadzeniu w 1913 roku podatku od dochodu.

 

Autor: Aleksander Kisil