Bydgoszcz może niejednego przyjezdnego zadziwić bogactwem secesyjnej, eklektycznej i neobarokowej zabudowy w śródmieściu.
Na prawym brzegu Brdy usytuowane jest stare miasto zabudowane niewielkimi kamieniczkami na średniowiecznych parcelach i ze średniowiecznym układem ulic wciśnięte między stromą skarpę Wzgórza Dąbrowskiego i koryto rzeki. Naprzeciw niego na lewym brzegu Brdy zaczęła się rozwijać się jakby druga Bydgoszcz, która przejęła funkcje śródmieścia. Most przez Brdę na przedłużeniu ulicy Gdańskiej stał się łącznikiem między starym miastem i nowym śródmieściem i był już XIX wieku bardzo ruchliwym miejscem.
Na lewym brzegu rzeki miasto rozwijało się nie skrępowane żadnymi przeszkodami terenowymi, powstawały przestronne place, parki i aleje, gmachy użyteczności publicznej, wielkie kamienice i piękne wille. Bardzo przyspieszyła rozwój tego nowego miasta budowa linii kolejowych w drugiej połowie XIX wieku i umieszczenie w Bydgoszczy Dyrekcji Pruskich Kolei Wschodnich.