Różnice między pokoleniami X, Y, Z zostały wyznaczone na podstawie przełomowych wydarzeń, odkryć i postępu.
Różnice między pokoleniami X, Y, Z zostały wyznaczone na podstawie przełomowych wydarzeń, odkryć i postępu. Są to zmiany nieodwracalne i głęboko zakorzenione w mentalności i podejściu do rzeczywistości. Każde z tych pokoleń cechują inne postawy, przyzwyczajenia i wartości. W środowisku pracy ich przedstawiciele stykają się na co dzień. Nawet jeśli wykonują tą samą pracę nie ma gwarancji, że jeden komunikat zostanie odebrany w ten sam sposób.
Stąd pojawia się potrzeba wypracowania odmiennych metod komunikacji z każdą z grup. Specjaliści i badacze społeczni dokonują kategoryzacji społeczeństwa na trzy grupy.
Pokolenie X
W zależności od kraju oraz środowisk badawczych do tej grupy zaliczane są osoby urodzone pomiędzy 1964 a 1985 rokiem. To pokolenie, które obserwowało wydarzenia przełomowe w historii, ale i rewolucję technologiczną końca XX wieku. Jako pracownicy są raczej przywiązani do posady, nie lubią drastycznych zmian. Zaadoptowali się do nowych metod pracy, technologii, jednak nie stanowi ona w ich życiu priorytetu. Przede wszystkim należy pamiętać, że to pokolenie najbardziej tradycyjne. W większości przypadków 40-50 letni pracownicy cenią stabilność i określony zakres obowiązków, ale też są bardziej posłuszni. Oznacza to, że ufają autorytetom i są stosunkowo mniej roszczeniowi.
Pokolenie Y
Do tej grupy zalicza się najczęściej osoby urodzone pomiędzy 1985 a 1995 rokiem. Dorastały one równocześnie z wielką rewolucją technologiczną, choć mogła się pojawić w ich życiu dopiero w wieku nastoletnim. To pokolenie nie pamiętające czasów komunizmu. Życie w dobie internetu, social mediów i powszechnego dostępu do wszystkich produktów wpłynęło na ich postrzeganie rzeczywistości. Ciekawym wyróżnikiem tej grupy jest fakt, że praca jest dla nich ważna, natomiast nie stanowi już tylko źródła dochodu. Ludzie dostrzegają wartość działania jako zbiorowość, na rzecz społeczeństwa, są skłonniejsi do zmian, bardziej elastyczni.
Pokolenie Z
Urodzeni po 1995 roku. Grupa, która od początku ma do czynienia z technologią, mediami. Ogromny wpływ na ich postawy i zachowania mają media społecznościowe, gdzie przenoszą większość swojego życia. Granice państwowe przestają odgrywać dla nich większą rolę. Podróże, praca z dala od miejsca rodzinnego stanowi dla nich naturalną część życia. To pokolenie przyzwyczajone do powszechnego dostępu do wszystkiego. Przez to są bardziej odważni, wymagający wobec miejsca i stanowiska pracy, zarobków itp.
Współczesny pracodawca musi sprostać wyzwaniu i nauczyć się komunikować z każdą z grup. W przypadku pokolenia X, choć jest ono zwykle przywiązane do autorytetów, wcale nie ułatwia to zadania. Obecnie, szczególnie w przypadku wielopoziomowych systemów zarządzania, pracownikom ciężko go odnaleźć. Mają problem z wyszukaniem wzorca, jednostki nadrzędnej, która jawnie prezentuje system wartości, wiedzę i wzbudza szacunek. Pokolenie 40- 50 latków najczęściej szuka też stabilizacji i uporządkowania.
Trudno jednak dopasować niektóre postawy do współczesnych realiów. Nie należy za wszelką cenę zwalczać pewnych przyzwyczajeń czy wartości tego pokolenia. Kluczem jest wzajemny szacunek i pokazanie zmian, nowych rozwiązań w przejrzysty sposób.
Z kolei pokolenie Y i Z można potraktować w zbliżony sposób. Pracodawca musi być nastawiony na wyższe oczekiwania pracowników, którzy niejednokrotnie nie spełniają wymaganych kryteriów. Wyzwanie tkwi w wypracowaniu kompromisu między aspiracjami a faktycznymi umiejętnościami pracownika. Z racji tego, że nie jest przywiązany do miejsca pracy wyjściem pozostaje system motywacyjny i indywidualna ścieżka rozwoju. Pokolenie Y i Z rozwiązań szuka głównie w internecie. Stąd często zadają mniej pytań niż pokolenie X. Nie oznacza to, że komunikacja staje się mniej potrzebna. Wręcz przeciwnie, pozostawiając wolną rękę pracownikowi zwiększamy szansę na złe wykonanie pracy, następnie frustrację i poczucie zaniedbania.
Rozmawiając z pokoleniem Y i Z trzeba pamiętać, że zarobki nie są dla nich priorytetem. Liczy się rozwój i satysfakcja. Często niuanse decydują o ich wyborze miejsca pracy lub zmianie dotychczasowej posady. Przykładowo: dla pokolenia X dojazd do pracy nie będzie stanowił tak dużej bariery jak dla pokoleń Y i Z.
W komunikacji międzypokoleniowej ważny jest przede wszystkim szacunek i jasne określenie priorytetów i wartości. Choć różnią się one w zależności od miejsca pracy, obie grupy cenią otwartość. W przypadku przewagi któregokolwiek pokolenia w organizacji, należy też zadbać o to, by komunikaty były jasne dla każdego. Każda forma wykluczenia będzie budziła negatywne emocje.
Należy mieć też na uwadze, że dużo łatwiej dowiemy się o oczekiwaniach, problemach czy niejasnościach od pokoleń Y i Z niż od pokolenia X. Warto więc, poświęcić chwilę na zapytanie, czy wszystkie kwestie są zrozumiałe.
Podsumowując, współczesne relacje w środowisku zawodowym przechodzą ku stronie partnerskiej. Zanikają autorytety, rośnie indywidualizacja pracowników. Wciąż jednak ceni się pracę i projekty grupowe, w których mix pokoleniowy często jest nieunikniony. Zmieniające się oczekiwania muszą generować zmianę podejścia, pamiętając o dysproporcjach w możliwościach adaptacji i elastyczności pokoleń.