W pierwszych dwóch częściach tryptyku nie napisałem o istotnym zwyczaju (tradycji) wychodzenia za mąż córek, według starszeństwa. W art.: http://www.eioba.pl/a/5mfr/dzieje-mojej-rodziny-cz-ii, - Pamiętniku Wiktorii, mama napisała: „Chcieli, bym wreszcie wyszła za mąż ......... ku niezadowoleniu mojej młodszej siostry Anny, która zamierzała, wyjść za mąż”. Anna nie mogła wyjść za mąż dopóki jej starsza siostra Wiktoria, nie znalazła męża. A więc jeszcze na początku XX wieku zwyczaj (tradycja) starszeństwa, była przestrzegana. Ale posłużmy się przykładami z dokumentów metrykalnych:
1891 |
36 |
Maryanna |
Budniak |
Stanisław |
Tekla |
Kostka |
Janowiec |
Ławecko |
1893 |
316 |
Katarzyna |
Budniak |
Stanisław |
Tekla |
Kostka |
Janowiec |
Mszadla |
1900 |
156 |
Józefa |
Budniak |
Stanisław |
Tekla |
Kostka |
Janowiec |
Mszadla |
1902 |
258 |
Tekla |
Budniak |
Stanisław |
Tekla |
Kostka |
Janowiec |
Mszadla |
1905 |
403 |
Wiktorya |
Budniak |
Stanisław |
Tekla |
Kostka |
Janowiec |
Mszadla |
1914 |
35 |
Jan |
Ciucias |
Andrzej, Małgorzata Tworzowska |
Maryanna |
Budniak |
Stanisław, Tekla Kostka |
Janowiec |
1924 |
46 |
Antoni |
Wojas |
Stanisław, Maryanna Stępień |
Katarzyna |
Budniak |
Stanisław, Tekla Kostka |
Janowiec |
1926 |
64 |
Jan |
Matyszkiewicz |
Jakób, Agnieszka Sochar |
Józefa |
Budniak |
Stanisław, Tekla Kostka |
Janowiec |
1933 |
26 |
Jan |
Kumorowski |
Tomasz, Stanisława Leleń |
Tekla |
Budniak |
Stanisław, Tekla Kostka |
Janowiec |
W rodzinie Kostków:
1866 |
325 |
Wiktorya |
Kostka |
Tomasz |
Maryanna |
Łuczyńska |
Janowiec |
Ławecko |
1869 |
237 |
Katarzyna |
Kostka |
Tomasz |
Maryanna |
Łuczyńska |
Janowiec |
Ławecko |
1873 |
264 |
Barbara |
Kostka |
Tomasz |
Maryanna |
Łuczyńska |
Janowiec |
Ławecko |
1884 |
69 |
Zuzanna |
Kostka |
Tomasz |
Marianna |
Łuczyńska |
Janowiec |
Ławecko |
1889 |
22 |
Józef |
Serewis |
Antoni, Marianna Rokita |
Wiktoria |
Kostka |
Tomasz, Marianna Łuczyńska |
Janowiec |
1889 |
23 |
Jan |
Rokita |
Szczepan, Apolonia Przewłoka |
Katarzyna |
Kostka |
Tomasz, Marianna Łuczyńska |
Janowiec |
1896 |
17 |
Jan |
Skalski |
Jan, Katarzyna Olender |
Barbara |
Kostka |
Tomasz, Marianna Łuczyńska |
Janowiec |
1906 |
77 |
Józef |
Korol |
Ignacy, Marianna Włudarczyk |
Zuzanna |
Kostka |
Tomasz, Marianna Łuczyńska |
Janowiec |
I w rodzinie Janaczków:
1891 |
291 |
Wiktorya |
Janaczek |
Karol |
Józefa |
Kostka |
Janowiec |
Księże Oblasy |
1894 |
107 |
Maryanna |
Janaczek |
Karol |
Józefa |
Kostka |
Janowiec |
Wojciechów |
1899 |
304 |
Katarzyna |
Janaczek |
Karol |
Józefa |
Kostka |
Janowiec |
Wojciechów |
1910 |
8 |
Filip |
Wrutniak |
Karol, Katarzyna Lis |
Wiktorya |
Janaczek |
Karol, Józefa Kostka |
Janowiec |
1913 |
3 |
Stanisław |
Sulima |
Wiktor, Katarzyna Dzik |
Maryanna |
Janaczek |
Karol, Józefa Kostka |
Janowiec |
1923 |
90 |
Andrzej |
Suchan |
Ignacy, Agnieszka Ciarach |
Katarzyna |
Janaczek |
Karol, Józefa Kostka |
Janowiec |
Dobrze, że w tym roku mija setna rocznica przyznania praw wyborczych (i nie tylko) kobietom. Dzisiejsze młode kobiety, nie mogłyby nawet sobie wyobrazić, że nie mogłyby wyjść za mąż przed starszą siostrą. Opowiadała mi mama, że młodsze siostry bawiły się potajemnie w swatki (przenosiły liściki między wybrankami), byle tylko ich starsze siostry wydać za mąż, co otworzyłoby by z kolei im drogę do ślubu. A ślub był w tamtych czasach, nobilitacją panny, potwierdzał jej wzięcie na rynku małżeńskim. A panny, które nie wyszły za mąż przed 25 rokiem życia, były uważane za „stare panny”.