Konsument i jego prawa...
Przepisy, które weszły w życie 25 grudnia 2014 r., nakładają na sprzedawcę szereg obowiązków. Ich zakres jest różny w zależności od tego, gdzie kupujesz.
Przy sprzedaży tradycyjnej sprzedawca powinien Ci przekazać w sposób jasny i zrozumiały, informacje o:
- głównych cechach świadczenia;
- danych, które identyfikują przedsiębiorcę (w szczególności NIP lub KRS firmy, jej adres, numer, numer telefonu);
- kosztach (obowiązkiem sprzedawcy jest podanie ceny oraz ceny jednostkowej towaru, jeśli sprzedawany jest na wagę, metry lub sztuki, a także musi wskazać wszystkie dodatkowe koszty związane z dostawa zakupu, a jeśli tego nie zrobi, nie będziesz musiał ich ponosić);
- sposobie i terminie wykonania świadczenia;
- prawie do reklamacji.
Uwaga! Sprzedawca nie ma obowiązku przekazania tych informacji w przypadku drobnych umów, które wykonano natychmiast po zawarciu (np. podczas kupna biletu do kina bezpośrednio przed seansem). Towar musi mieć czytelny opis w języku polskim, zwłaszcza zawierać nazwę, producenta i importera, oraz kraj pochodzenia. Jeśli jest to wymagane odrębnymi przepisami, artykuł musi posiadać również certyfikaty i oznaczenia (np. o dopuszczeniu do obrotu).
Przy sprzedaży na odległość, oprócz obowiązków wymienionych powyżej, sprzedawca musi:
- zadbać o to, aby w momencie składania zamówienia wyraźnie potwierdził to, że "wiesz, że zamówienie jest odpłatne", bo jeśli się tak nie stanie, umowa nie będzie zawarta;
- podać Ci m.in. numer telefonu lub faksu, pod którym będziesz mógł szybko i efektywnie kontaktować się z przedsiębiorcą;
- przekazać Ci potwierdzenie zawarcia umowy przez internet na trwałym nośniku w rozsądnym czasie po jej zawarciu (najpóźniej w chwili dostarczenia rzeczy lub przed rozpoczęciem świadczenia usługi);
- poinformować o sposobie i terminie realizacji prawa do odstąpienia od umowy).
Uwaga! Jeśli sprzedawca nie poinformuje Cię o opłatach dodatkowych, które wpływają na cenę, nie musisz ich ponosić. W przypadku umów, które zawierane są przez telefon, sprzedawcą musi uzyskać Twoją zgodę na przedstawienie oferty, a ponadto, jeśli proponuje Ci zawarcie umowy, musi potwierdzić jej treść na papierze lub innym trwałym nośniku (np. wiadomość e-mail). Dopiero, gdy oświadczysz, ze przyjmujesz proponowane warunki (koniecznie na piśmie lub innym nośniku), umowa będzie uważana za zawartą.
Wydanie towaru przez sprzedawcę
Niezależnie od tego, w jaki sposób zostanie zawarta umowa (w sklepie tradycyjnym, na odległość), obowiązkiem sprzedawcy jest niezwłoczne wydanie Ci towaru, nie później niż w ciągu 30 dni od zawarcia umowy (chyba że umówiliście się inaczej). Jeśli się spóźnia, możesz wyznaczyć mu dodatkowy termin, a gdy go nie dotrzyma, odstąpić od umowy.
Musi też dać Ci wszystkie dokumenty dotyczące towaru (np. instrukcje obsługi, zasady konserwacji).
Uwaga! Przy umowie zawieranej na odległość sprzedawca odpowiada za utratę lub uszkodzenie zakupu do momentu dostarczenia go do Ciebie, ale jeśli to Ty wybierzesz przewoźnika i zlecisz mu przywiezienie zakupu - Ty ponosisz odpowiedzialność.
Zwrot towaru
Gdy kupujesz w sklepie tradycyjnym, masz możliwość zwrotu tylko, kiedy zgodzi się na to sprzedawca. Wiele sklepów dopuszcza taką możliwość pod warunkiem, że towar nie będzie nosił śladów użycia i klient ma dowód jego zakupu.
Uwaga! Terminy zwrotu są różne - od trzech do trzydziestu dni. Zawsze lepiej upewnić się, czy sklep przyjmuje zwroty, bo nie jest to przepis, lecz dobra wola.
W przypadku zakupów na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, masz szczególne uprawnienia. Od umowy możesz odstąpić natychmiast bez podania przyczyny. Składasz wtedy oświadczenie - pisemnie (list, poczta elektroniczna) lub osobiście (za potwierdzeniem dostarczenia).
Odstąpienie od umowy zawartej ze sprzedawcą
Masz na to 14 dni kalendarzowych od otrzymania towaru lub zawarcia umowy. Obowiązkiem sprzedawcy jest poinformowanie Cię o tym prawie, a gdy tego nie zrobi, prawo do odstąpienia od umowy przysługuje aż przez 12 miesięcy.
Uwaga! Zakup powinieneś odesłać w ciągu 14 dni od odstąpienia od umowy i to na własny koszt, chyba że sprzedawca zgodził się go ponieść albo nie uprzedził Cię wcześniej o tym, że to Ty za to płacisz.
Kiedy odstępujesz od umowy sprzedawca ma obowiązek zwrócić Ci wszystkie koszty (w tym związane z dostarczeniem towaru) nie później niż w terminie 14 dni od otrzymania Twojego oświadczenia. Powinien to zrobić w taki sam sposób, w jaki zapłaciłeś za towar (gotówka, przelew, karta).
Uwaga! Zwrot kosztów wysyłki następuje według najniższej możliwej opcji proponowanej przez sklep. Towar będzie odebrany przez przedsiębiorcę na jego koszt tylko wówczas, gdy umowa została zawarta poza jego lokalem, a charakter rzeczy uniemożliwia odesłanie jej w tradycyjny sposób (np. jest dużych rozmiarów).
Jeśli przedmiot nosi ślady użycia, sprzedawca ma prawo obciążyć Cię kosztami pogorszenia stanu zwracanej rzeczy.
Uwaga! Jeśli została zawarta umowa o świadczenie jakieś usługi (np. o dostęp do internetu) albo o dostarczenie wody, gazu lub energii, masz prawo żądać jej dostarczenia przed upływem terminu na odstąpienie od umowy. Musisz wtedy złożyć wyraźne oświadczenie (na trwałym nośniku). Jeśli odstąpisz od umowy, będziesz musiał zapłacić za świadczenie od dnia umowy do dnia odstąpienia od niej. Nie musisz tego robić, gdy sprzedawca nie poinformuje Cię o możliwości odstąpienia od umowy albo nie wyraziłeś zgody na rozpoczęcie świadczenia.
Reklamacja towaru u sprzedawcy
Jeśli kupiłeś artykuł, który jest niezgodny z umową lub uszkodzony, masz prawo do złożenia reklamacji. Musisz tylko zdecydować, czy robisz to w oparciu o rękojmię czy gwarancję, jeśli otrzymałeś ją przy zakupie (jest zwykle udzielana na sprzęt RTV lub AGD i inny sprzęt elektroniczny).
Uwaga! Gwarancja jest dodatkowym dobrowolnym oświadczeniem gwaranta i tylko od Ciebie zależy, czy z niej skorzystasz. Przed podjęciem decyzji zastanów się, który z tych sposobów będzie dla Ciebie korzystniejszy. Pamiętaj, że sprzedawca nie może narzucić Ci podstawy reklamacji. To Ty o tym decydujesz.
Na złożenie reklamacji masz dwa lata od dnia wydania Ci towaru (ten termin obowiązuje w całej UE). Jeśli kupiłeś rzecz używaną, termin na reklamację wynosi rok.
Uwaga! Obowiązkiem sprzedawcy jest poinformowanie Cię o skróceniu okresu odpowiedzialności przed dokonaniem zakupu, a gdy tego nie zrobi, przyjmuje się, że okres odpowiedzialności z tytułu rękojmi trwa dwa lata. Jeśli stwierdzisz istnienie wady fizycznej przed upływem roku, to przyjmuje się, że była już w chwili wydania produktu. Jeśli stwierdzisz to w okresie 12-24 miesięcy, Ty będziesz musiał udowodnić, ze istniała w momencie wydania.
Sprzedawca musi rozpatrzyć reklamację w ciągu 14 dni od daty jej złożenia.
Licencja: Creative Commons