Badanie prowadzone przez osiem lat wykazało, że stosowana przeciwko gruźlicy szczepionka BCG może cofnąć cukrzycę typu 1 do poziomu niemal niewykrywalnego. Wystarczyły tylko dwie dawki szczepienia wykonane w odstępach 4 tygodniowych, aby obniżyć średni poziom cukru we krwi do prawie normalnego w ciągu 3 lat i utrzymać go przez następne 5 lat.
Cukrzyca typu 1 jest chorobą autoimmunologiczną, w której organizm atakuje komórki trzustki, które produkują insulinę. Insulina jest potrzebna do przeniesienia cukru z krwi do komórek, gdzie jest używana dalej jako energia. Bez regularnych zastrzyków uzupełniających insulinę, pacjenci mogą doświadczyć wiele bardzo ciężkich skutków ubocznych.
Video do artykułu
Badanie objęło 52 osoby z cukrzycą typu 1. Po trzech latach leczenia średni poziom cukru we krwi spadł o 10 procent i o 18 procent po czterech latach. Poddawani uczestnicy mieli średni wynik pomiaru glikemii na poziomie 6,65, zbliżony do 6,5 uważanego za próg diagnozy cukrzycy. Dla porównania poziom cukru we krwi u osób z grupy placebo cały czas wzrastał. Wszyscy pacjenci pozostali na insulinie, ale podawali ją rzadziej, podobnie jak rzadziej sprawdzali poziomu glukozy we krwi.
Brytyjscy naukowcy uznali wyniki za „ekscytujące” i powiedzieli, że takie leczenie byłoby przełomowe w leczeniu cukrzycy typu 1. Dr Denise Faustman, która prowadziła badanie w Massachusetts General Hospital powiedziała, że szczepionka działała nawet na pacjentów z długotrwałą chorobą.
„Oprócz wyników klinicznych, mamy też jasne zrozumienie mechanizmów, dzięki którym ograniczone dawki szczepionki BCG mogą spowodować trwałe, korzystne zmiany w układzie odpornościowym i obniżenie poziomu cukru we krwi w cukrzycy typu 1.”
Teoretycznie uważa się, że działanie szczepionki polegała na ponownym wykształceniu pewnych białych krwinek, które powstrzymują atakowanie komórek beta produkujących insulinę w trzustce. Okazuje się, że może robić znacznie więcej. Zespół odkrył również, że stosowana od prawie wieku do zapobiegania gruźlicy szczepionka BCG przyspiesza tempo, w którym komórki zamieniają glukozę w energię. Testy na myszach pokazały, że może to dawać korzyść również w przypadku leczenia cukrzycy typu 2.
Wypowiadając się na temat badań, prof. Helen McShane na Uniwersytecie Oksfordzkim, powiedziała: „Potwierdzenie tego, że dwie dawki bezpiecznej szczepionki BCG, która ma prawie 100 lat, może znacznie poprawić kontrolę poziomu glukozy we krwi, u pacjentów z wykrytą cukrzycą typu 1 jest bardzo ekscytujące.”
Lekarze nie są jeszcze gotowi nazwać szczepionkę „lekiem na cukrzyce”, ale wiążą z nią dużo nadziei dlatego, że efekt terapeutyczny utrzymywał się przez wiele lat, a także dlatego, że szczepionka może zatrzymać lub spowolnić inne choroby autoimmunologiczne od reumatoidalnego zapalenia stawów aż po toczeń.
Zobacz także: Leczenie cukrzycy przeszczepem wysp trzustkowych coraz bardziej realne