Czy słyszałeś określenie „domowe ognisko”? Tak mówią o tym domu, w którym panuje miłość. A o takim domu, w którym nie ma miłości - tak nie powiedzą!
W prowincjonalnym miasteczku znajdował się niewielki klasztor. Mieszkał w nim starzec o imieniu Zosima.
A wieści o tym starcu dotarły nawet do stolicy. Stał się on znaną postacią, ponieważ wielu jego czynom i słowom towarzyszyły Boskie cuda, a udzielone przez niego rady przynosiły ludziom wielką pomoc.
Pewnego dnia przeorowi klasztoru, archimandrycie Ignacemu dostarczono wiadomość, że do ich klasztoru do starca - jedzie minister. Przy tym, nie zwyczajny minister, ale człowiek bardzo bliski carowi!
Przeor wezwał Zosimę i oznajmia:
- Jutro przybędzie do ciebie minister, a więc… postaraj się, Zosimo! Byłoby wspaniale, gdyby ofiarował on klasztorowi pieniądze, abyśmy mogli zbudować nową świątynię, a nie jakąś drobnicą się wymanewrował!
Starzec Zosima spuścił głowę i cicho rzekł:
- Ignacy, dlaczego mówisz takie słowa, utrzymujesz takie myśli? Jeszcze nawet nie wiemy, czy będziemy w stanie pomóc temu człowiekowi - a ty już oczekujesz od niego wdzięczności…
Ignacy, nie przyzwyczajony do tego, że ktoś ośmiela się robić mu uwagi, odparł dość ostro:
- Cóż ty, Zosimo, zamierzasz mnie uczyć? To w ten sposób dbasz o dobro klasztoru? Czy chcesz zdobyć dla siebie sławę altruistycznego cudotwórcy? Czy zapomniałeś, jak przybyłeś do tego klasztoru, niczym żebrak? Czy pamiętasz, jak zostałeś tu życzliwie przyjęty i byłeś hołubiony - na pamiątkę naszej dawnej przyjaźni? A tego, że żyjesz obecnie nie według ścisłej reguły, za moim, nawiasem mówiąc, przyzwoleniem - nie rozumiesz?
- Nie zapomniałem, Ignacy! I o naszej przyjaźni nie zapomniałem! I o całej twojej dobroci pamiętam! Zawsze noszę w pamięci wszelkie dobro, a zapominam całe zło i niegodziwość - tak, jakby to się nie wydarzyło ...
- A jeśli pamiętasz, to mógłbyś i wynagrodzić! I mnie, i klasztorowi, który cię przyjął!
Wiem, jak postępujesz i myślisz! Porozdawałbyś cały majątek klasztorny, gdyby dano ci władzę! Oto - jaki z datków szpital został zbudowany! Ale do dziś nie mamy nowej świątyni!
A to, Zosimo, może jest marzeniem całego mojego życia: aby po moim administrowaniu klasztorem pozostała tu nowa świątynia, wzniesiona na chwałę Bożą! Oboje nie jesteśmy już młodzi, więc powinniśmy pomyśleć: co zostawimy po sobie na Ziemi?!
- Nie mogę o to poprosić ... Zatem powiesz to sam, jeśli wszystko się ułoży ... Zaprosisz na obiad - i oświadczysz, co jest twoim marzeniem. Pójdę już... - wymówił Zosima jeszcze ciszej, niemal szeptem.
Skłonił głowę, jakby ze wstydu, i już miał zamiar skierować się ku wyjściu.
- Przynajmniej obiecaj, że z ministrem się postarasz! - powiedział przeor już całkiem niegroźnie.
- Wybacz mi, Ignacy! Nie mogę ci niczego obiecać! Wszystko będzie zależeć od tego człowieka i od Boga... A ty i ja - jesteśmy tylko Jego sługami, tylko narzędziami Jego Łaski ...
* * *
Następnego dnia w klasztorze było gwarno, ponieważ nigdy wcześniej nie pojawiał się tu gość tej rangi.
I oto przyleciał do starca Zosimy mnich i zawiadomił, że minister przybył.
Ale Zosima mówi:
- Musi zaczekać. Niech usiądzie w pokoju, w którym oczekują wszyscy. Przed nim - Bóg przyprowadził innych ludzi, a zatem najpierw ich wysłucham.
- Co ty mówisz, Zosimo? Czyż straciłeś rozum? To jest minister! Jak można dopuścić, żeby on czekał? Przecież już wczoraj cię uprzedzano, że on przybędzie! ...
- A czy minister - nie jest człowiekiem? A czym jest człowiek? Duszą, która żyje przed obliczem Boga, w ciało przyodziana ... A to, jakie tytuły są nadane temu ciału - Boga to nie interesuje! On ma dla ludzi inne cechy różnicujące! Zatem niech poczeka na swoją kolej.
- Ale jak mu coś takiego powiedzieć?! No to idź tam, Zosimo, i powiedz mu to sam!
- Już mu powiedziałem, - uśmiechnął się Zosima …
I rzeczywiście w tym momencie sam minister stał przed otwartymi drzwiami w towarzystwie innego mnicha. Minister słyszał słowa starca, który celowo mówił dość głośno …
I niespodziewanie dla wszystkich minister ukłonił się starcowi Zosimie i spokojnie się zgodził:
- Dobrze, poczekam… Na tamtym świecie Bóg będzie oceniał ludzi według Swoich, a nie ludzkich mierników…
Starzec Zosima spokojnie przygotował się do wysłuchiwania swoich gości. A ministra eskortowano do pokoju, w którym przybywające do klasztoru ludzie czekali na przyjęcie.
* * *
Minister był wysokiego wzrostu, dobrze zbudowany, miał pięćdziesiąt lat lub nieco więcej. Jego włosy były już dotknięte siwizną. Miał na sobie czarny surdut, a nie mundur. Było oczywiste, że przygotowywał się na tę wizytę odpowiednio wcześniej, wiele spraw przemyślał…
Kiedy towarzyszący mu mnich, zaczął mówić, że przeor zaraz zostanie powiadomiony i będzie zrobione tak, że starzec natychmiast go przyjmie, minister spokojnie zaoponował:
- Nie ma potrzeby! Niechaj wykonuje swoją pracę! Nie przeszkadzajcie mu, zaczekam. Ilu ludzi każdego dnia w oczekiwaniu na wizytę u mnie męczy się w kolejce! ... Więc teraz sam znalazłem się w kolejce, oczekując na łaskę Bożą!
Opuścił swoje duże ciało na ławkę obok małej, suchej mniej więcej osiemdziesięcioletniej starowinki…
Ona bardzo szybko robiła na drutach skarpetę i przy tym nawet nie patrzyła na swoją robótkę, a życzliwie wypowiadała pocieszające słowa do swojej sąsiadki, która ocierała łzy chusteczką:
- A nie mówiłam, że nas nie odeślą! Wszak Bóg istnieje! A starzec przyjmie wszystkich, którzy przyszli!
Minister nie był głupcem i domyślił się, że chciano odprawić wszystkich gości, aby starzec tylko jego wysłuchiwał.
On z ciekawością spojrzał na starowinkę.
Ona, odwzajemniając mu, również zwróciła na niego uwagę:
- Nie martw się, mój drogi człowieku, to nie potrwa długo, migiem obrócę! Starzec już mi wcześniej pomógł, a teraz chcę mu tylko zanieść skarpetki i rękawiczki, niechaj obdarzy nimi dobrych ludzi!
Wskazała na płócienną torbę, w której znajdowały się jej wyroby, równiutko ułożone: małe dla dzieci i duże - dla dorosłych.
- Czy chcesz, mój drogi człowieku, tobie też podaruję skarpetki? Ciepłe! Założysz je na noc - i będziesz spał jak u Pana Boga za piecem!
Z tymi słowy staruszka wyjęła z torby parę wełnianych skarpet i wręczyła je ministrowi.
Wziął te skarpetki lekko drżącą ręką ...
- Pozwól mi je od ciebie kupić, ponieważ tobie pieniądze się przydadzą - powiedział, podając staruszce dużą asygnatę.
- O czym ty mówisz? To klasztor, a nie targowisko! A więc - i przyjmij je na zdrowie!
Oni przez chwilę milczeli, a następnie minister zapytał:
- A powiedz mi, w czym ci starzec pomógł, jeśli to nie jest tajemnica? - zapytał minister starszą kobietę.
- Otóż wiele nieszczęść spadło na mnie... Pan Bóg wziął całą moją rodzinę, ale zostawił mnie, starą, samą. Siedziałam więc przy grobach moich krewnych, ale łez już zabrakło, cała poczerniałam z żalu ... Nie wiedziałam, jak poprosić Pana, aby mnie zabrał również do Siebie... I żyć możliwości nie ma: ani za co, ani po co! Ale śmierć nie nadchodzi!
I tu jedna kobieta pielgrzym zlitowała się - i przyprowadziła mnie do starca.
I nauczył on mnie tego, jak żyć w radości z Bogiem! I - aby moi krewni na tamtym świecie nie smucili się, patrząc na moje łzy! I poradził mi też, abym sprawiła kozę, moją Marusieńkę! Tak więc i żyjemy na razie. Jest dla mnie - i żywicielką: da jeść i pić! Chodzimy razem na grzyby i jagody, a ja zbieram zioła lecznicze. A zimą - przędę jej wełnę. I potem właśnie robię na drutach skarpetki i rękawiczki - zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Dla wszystkich - jak gdyby dla swoich krewnych! …
A ostatnim razem starzec dał mi do zrozumienia, że chyba nie będę musiała już długo czekać: odejdę wkrótce, chwała Tobie, Panie! Dlatego spieszy mi się, by przekazać to, co zrobiłam na drutach: bo zima już niedługo! A moją kózkę sąsiedzi obiecali zabrać, a zatem Marusieńka nie przepadnie! …
O-jejku! To już moja kolej, zagadałam ciebie, drogi człowieku, wybacz mi! …
Starsza kobieta szybko schwyciła swoją robótkę i torbę - i pospieszyła do starca.
* * *
W końcu przyszła kolej na ministra.
Starzec Zosima serdecznie go przywitał:
- No, zapraszam, Aleksy! To bardzo dobrze, że spokojnie czekałeś na swój czas! To już ci pomogło!
Teraz opowiedz mi, co wywołuje twój strach?
- Toż jakaś głupota! Wstyd powiedzieć! Ale w żaden sposób nie potrafię pozbyć się tego strachu …
Przepowiedziała mi jedna wróżka, że czeka mnie śmierć z rąk zamachowca - rewolucjonisty-terrorysty …
A więc teraz podejrzewam każdego nieznanego mi człowieka, że to właśnie on jest moim zabójcą, że - zaraz - wyciągnie pistolet i strzeli we mnie! Albo zobaczę w czyichś rękach podejrzaną paczkę - i od razu myślę: bomba! Podwoiłem straże! Zacząłem bać się wychodzić z domu! Nie mogę spać: mam koszmary! …
Spowiadałem się już, przyjmowałem komunię i poprosiłem o poświęcenie domu ... I do lekarzy chodziłem, biorę pigułki nasenne ... Ale nadal jest tak samo!
Rozumiem głową, że to nonsens, że nie można uciec od własnego przeznaczenia! I wiem, że śmierć może przydarzyć się każdemu w każdej chwili, że we wszystkim jest Wola Boża!
Ale jestem już tak udręczony tym strachem! Żyję jak w piekle!... Pomóż mi! Nie wiem, co robić! …
W tym momencie starzec nagle gwałtownie się podniósł - i rzucił w ministra czymś okrągłym... Trafił dokładnie w klatkę piersiową ...
Minister, mdlejąc ze strachu, ciężko runął na ławkę…
... Ujrzał swoje ciało z góry ... A jakiś przedmiot, rzucony w niego przez starca, powoli toczył się po podłodze…
A wokół było Żywe Światło - pieszczące, delikatne! I dozwolono Aleksiejowi wejść do tego Światła ... I zrobiło się mu - tak dobrze, że nie da się nawet tego opisać! Ale potem odczuł, że jak gdyby ciągnie go z powrotem z tego Światła coś szarego, jakby duży ciężar. I zobaczył, co było tym ciężarem, który nie pozwalał mu pozostać w Świetle ... I - ujrzał całe swoje życie: swoje znaczące przed Obliczem Boga przewiny, oraz to dobro, które już udało mu się uczynić i które jeszcze uczynić zdoła…
... Kiedy minister znów poczuł siebie w ciele, starzec Zosima stał przy nim i podawał mu kubek wody:
- Napij się, Aleksy!
Minister pił wodę małymi łykami, powoli uświadamiając sobie, co się z nim działo.
Starzec usiadł w pobliżu niego.
Słowa nie były potrzebne. Zrozumienie - jakby kiełkowało w duszy.
Siedzieli tak długo, pogrążeni w ciszy, w której Boża Obecność jest dostrzegalna. W ciszy tej zrozumienie przychodzi bez pomocy słów.
Od teraz nie będziesz już miał strachu, próżnego, głupiego - ponieważ już poznałeś swoją śmierć. I tego, co ci Bóg ukazał - nie zapominaj w zgiełku doczesnego życia! Jeśli potrafisz naprawić w sobie to, co złe i uczynić to dobro, którego na razie jeszcze nie dokonałeś, to wtedy nie na próżno przeżyjesz czas, który został dla ciebie odmierzony na Ziemi! - po długim milczeniu przemówił niespiesznie Zosima.
- Powiedz mi, starcze, czym to we mnie rzuciłeś zamiast bomby?
- Toż staruszka Matriona, zapomniała tutaj swój kłębuszek wełnianych nici, ano właśnie się przydał! - uśmiechnął się łagodnie Zosima.
... Ministra eskortowano na obiad do archimandryty Ignacego. A do starca znowu zaczęli wchodzić kolejni goście.
* * *
I faktycznie minister zaczął starać się czynić wiele dobrego.
Spełnił też prośbę archimandryty Ignacego: wysłał dużo pieniędzy na budowę nowej świątyni w klasztorze.
... Pewnego dnia nowicjusz Mikołaj, uczeń starca Zosimy, obserwując proces budowy, zapytał go:
- A ty sam - na co byś wydał te pieniądze, gdybyś je dali tobie?
- To nie moja sprawa - o tym decydować! Oto dla naszego przeora ta świątynia jest wielką radością! Dla wielu mnichów - także radość! Dla parafian - jest to również ważne…
Starzec uśmiechnął się i dodał:
- Ignacy miał rację: nigdy nie byłoby ze mnie dobrego przeora klasztoru! Prawdopodobnie oddałbym te pieniądze Aksynii, która kiedyś cię przyjęła i skierowała do mnie. Otworzyłaby ona sierociniec oraz tymczasowe schronienie dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji. Ona potrafi rozróżniać ludzi. I dzięki uważnemu odnoszeniu się do człowieka - umie udzielić mu niezbędnej pomocy.
Otóż człowiek powinien zbliżać się do Boga nie tylko poprzez ziemskie świątynie! Bożą Obecność - można odczuć gdziekolwiek! Dobrze byłoby, gdyby człowiek właśnie wszędzie wypełniał Wolę Bożą!
Zadaniem żyjącej na Ziemi duszy jest zbudowanie w sobie Świątyni! Sanktuarium - dla Boga Żywego!
Ta Świątynia tworzy się z duchowego serca wypełnionego miłością! A wtedy Bóg - może zamieszkać w tym Sanktuarium! I Bóg żyje wówczas - w duszy tego człowieka! A wtedy staje się on - nieodłączny od Boga! Taka dusza zostaje - duszą Bożą! Takie dusze są właśnie powołane do Życia Wiecznego!
Natomiast ci, którzy podczas ziemskiego życia nie szukają Boga, - nie znajdą Go nawet po śmierci! ... Okazuje się, że żyli na próżno: nie o to dbali, nie to robili …
- I co - całkiem nadaremna zatem była ich egzystencja na Ziemi?
- Bóg nie stwarza nic bezużytecznego. Wszystko jest z pożytkiem i ma swoje przeznaczenie. Dotyczy to życia każdego stworzenia: zarówno wśród zwierząt i drzew oraz traw i kłosów. Aczkolwiek - przeznaczenie każdej istoty jest odmienne. I pożytek dla Boga z ich ziemskiego życia jest też różny.
Dla ludzi zaś jest istotne, aby mieli przemyślane zrozumienie sensu swojego życia!
Wszak ludzie to nie są nieme istoty, które, chociaż i mają swoje przeznaczenie, ale same nie są w stanie go zrozumieć: czyli tego, jaki pożytek powinny przynieść swoim życiem …
Ludzie przecież - mogliby pojąć cel swojego życia! ...
Oto przykład dla ciebie:
Czy widzisz tych ludzi, którzy budują nową świątynię w naszym klasztorze?
Pośród nich są tacy, którzy myślą o swojej pracy to tylko, - że noszą oni kamienie.
Są też tacy, którzy myślą, że wykonują tę pracę, za którą dostają wynagrodzenie. I - że za te pieniądze będą sobie dobrze żyli.
Poza tym są wśród nich tacy, którzy wkładają w tę sprawę swoje siły dlatego, ponieważ budują ziemską świątynię dla Boga i właśnie to uznają za ważne. Z tego powodu ich praca niesie im radość!
Otóż tak samo - człowiek przez całe swoje życie może iść z mozołem, jakby dźwigał ciężkie kamienie, nie widząc przy tym sensu swojego życia. I nie przynosi mu taka egzystencja - ani światła, ani radości, ani prawie żadnej korzyści!
Inny może żyć tak, jak gdyby wykonywał on z obowiązku swoją pracę - i otrzymywał za to wynagrodzenie: dobrze popracuje - otrzymuje dużo, źle popracuje - dostaje mało.
A może człowiek stać się świadomy przeznaczenia swojego życia - przed Ojcem Niebieskim! A wówczas - ulega przeobrażeniu i całe jego życie!
Wszelkie dzieło takiej osoby - jest tworzone z miłością do Boga, czy małe, czy duże! Każdy dzień życia staje się wtedy ważny! Ponieważ układa ona coraz to nowe cegiełki, budując siebie-duszę. Jakikolwiek dobry uczynek - staje się taką cegiełką!
A więc wzrasta serdeczna miłość takiego człowieka! I uświadamianie siebie-duszy przed Obliczem Boga wzmacnia się! Toteż Bóg jest dla niego wtedy - w każdej sprawie - Pomocnikiem, Doradcą i Przyjacielem!
Wówczas zaczyna on budować Świątynię dla Boga - w swoim duchowym sercu!
... Świątynie ziemskie - są potrzebne. Jednak są to tylko symbole tego, że Bóg mieszka też tu na Ziemi, zawsze na nas patrzy! Jakby przypominały one człowiekowi o Niebiosach, o innym życiu, o Ojcu Niebieskim!
Jednak w ziemskiej świątyni człowiek może stać, jako bezuczuciowy bałwan, nie być świadomym Bożej Obecności.
Jest inna możliwość: w każdym miejscu, bez względu na to, gdziekolwiek człowiek by nie był, on odczuwa Boga w Świątyni zbudowanej przez niego w swoim duchowym sercu. A wówczas ów człowiek jest nieodłączny od Boga i drabina do Niebios stoi dla niego otworem!
Przeobrazić siebie, jako duszę, stając się duszą - na podobieństwo wielkiej płonącej świecy, która świeci i rozprasza ciemność - to przecież także jest praca wykonywana dla Boga!
Oznacza to przeobrażenie siebie-duszy w Ogień Miłości Bożej, oświetlający zarówno Świątynię Serca, jak i całą przestrzeń wokół!
Jednakże nie wszyscy uznają to za pracę ...
Aczkolwiek jest to właśnie najistotniejsza praca w życiu ludzkim! Ponieważ jest ona wykonywana dla Boga!
... Świeca - tworzy ona swój mały płomyk i światło płynące z niej - jest niewielkie. Tymczasem, gdy patrzysz na taki ogienek, rodzi się nadzieja, ze tam, gdzie jest zapalona świeca, ciemność nie ma już władzy.
A Ogień Miłości rozniecony w duchowym sercu - może być ogromny!
... Przecież każdy może prowadzić jasne i radosne życie, oświetlone serdeczną miłością!…
Dlaczego światło w duchowym sercu się zapala? I czemu bywa tak, że brak w duszy miłości?
Boża obecność w duchowym sercu - to Światło rozpala! Miłość Boża wylewa się na innych z serca takiego człowieka - i dzięki temu zapala się to Światło także w innych sercach!
A potem - Ogień Miłości w duszach może stawać się coraz to mocniejszy!
Czy słyszałeś określenie „domowe ognisko”? Tak mówią o tym domu, w którym panuje miłość. A o takim domu, w którym nie ma miłości - tak nie powiedzą!
Ogniem, wszystkich wokół ogrzewającym, odżywiającym, chroniącym - może stać się człowiek, w którym utrwaliła się Miłość Boża!
I wcale nie jest koniecznością dla takich ludzi, aby żyć jedynie swoją rodziną. Można przecież właśnie w ten sposób - budować relację z każdą osobą, jeśli pamiętać, że wszyscy ludzie są dziećmi Bożymi: braćmi i siostrami dla siebie!
I może taki człowiek nieść w sobie Światło Boże!
Coraz to mocniej rozpala się Ogień Miłości w duszy! A wtedy - poznaje człowiek, co oznacza Serce Chrystusowe! Czyli poznaje on Miłość Bożą Wszechobejmującą!
I - odtąd jaśnieje w duszy Źródło Miłości Bożej Niegasnącej! To - niczym Słońce! Słońce - jednakowo oświetla i ogrzewa wszystkie istoty!
Oto w ten właśnie sposób należy Bożą Świątynię budować, oświetlać i świecić z Niej, służąc tym - Bogu i ludziom!
--------------------------------
Tłumaczenie: Irina Lewandowska
Autor: Anna Zubkowa