W dniach 6.02-5.04 1989 odbyły się obrady Okrągłego Stołu, rozmowy prowadzone przez władze PRL, opozycję i Kościół, w wyniku których rozpoczęła się transformacja ustrojowa PRL.
Od obrad Okrągłego Stołu mija już 20 lat.
20 lat od początku demokratycznych przemian i pierwszego kroku do wolności obywateli i państwa.
Lub 20 lat od zdrady ideałów Solidarności, haniebnego porozumienia się z komunistami i początku postkomunistycznego państwa.
Legenda Okrągłego Stołu jest wciąż żywa i wzbudza wiele emocji. Odpowiedź na pytanie, czy porozumienia Okrągłego Stołu były sukcesem Polaków i ich wkładem w dzieje powszechne XX w., czy wręcz odwrotnie – porażką, zdradą i zmarnowaną szansą – określa stosunek do III RP i całego naszego dorobku w 20 letnim państwie.
Z jednej strony mamy „białą” legendę Okrągłego Stołu. Tutaj Okrągły Stół jest traktowany jako początek przemian. Kontynuacja dzieła Solidarności. Wprowadzenie zasad demokratycznego, praworządnego państwa. Wbrew temu co myśli się o kłótliwych Polakach, wydarzenie, które zapoczątkowało proces pokojowych, demokratycznych przemian. Zgodne porozumienie obu stron, gdzie nie doszło do żadnego rozlewu krwi, czy rozstrzelania przywódców komunistycznych. Łagodne przejście do transformacji ustrojowej. Porozumienie, zgoda i mądrość. Niektórzy mówią, że Polak był raz mądry przed szkodą. Daliśmy przykład innym państwom i wtedy zaczęła się tak naprawdę jesień narodów. Umożliwiło to rozwój gospodarczy i polityczny państwa w kierunku demokracji liberalnej. Społeczeństwo uzyskało możliwość działania i wpływu na życie swoje i państwa. Bez porozumień Okrągłego Stołu nie bylibyśmy tu gdzie jesteśmy.
Ale mamy też „czarną” legendę. Gdzie Okrągły Stół to zdrada i hańba. Zdrada Solidarności i układ z komunistami. Układ przygotowany dużo wcześniej przez komunistów, którzy nie chcieli oddać władzy. Zgodzili się na rozmowy z Solidarnością, bo chcieli utrzymać władzę, a przy okazji utrzymać pozory demokratyzacji i reform realnego socjalizmu. Komunizm i tak by upadł, a porozumienia Okrągłego Stołu pomogły tylko komunistom utrzymać się przy władzy i majątku. Wszystko ustalono w Magdalence w prywatnych rozmowach, a celem strategicznym władz była obrona "zdobyczy socjalizmu".A wszystko odbywało się nieoficjalnie i przy wódce. Uczestnicy Okrągłego Stołu to masońsko- żydowska mafia, która się dogadała- jak mówią najbardziej zagorzali przeciwnicy porozumienia. A wszystko zapoczątkowało układ, który do dziś oplata państwo polskie.
Spory o sens i znaczenie Okrągłego Stołu wydają się być, niestety, taką rozmową jak o kwadraturze koła, czy tez- jak kto woli- błędnym kołem ( żeby trzymać się "okrągłej" retoryki). Jedno jest pewne- Okrągły Stół zmienił wiele, żeby nie powiedzieć że wszystko. Bo co by było gdyby wtedy tych porozumień nie było?
Zgadzają się z tym chyba wszyscy - i zwolennicy, i przeciwnicy Okrągłego Stołu. Bo Okrągły Stół- niezależnie od tego czy był początkiem wolności czy dalszego zniewolenia- określa nie tylko to co było w przeszłości. Wyznacza to co jest teraz- podziały w polityce, w społeczeństwie, bieżące dyskusje, szczególnie że mamy okrągłą- 20 rocznicę. I pewnie jeszcze długo będzie wzbudzał emocje. Chociaż dokumenty historyczne są znane wystarczająca, by wiedzieć o Okrągłym Stole niemal wszystko. Jednak, jak mówił profesor Garlicki,"Okrągły Stół Był sprzeczny z naszą tradycją historyczną. Mógł się zdarzyć w Czechach, Niemczech, nawet w krajach bałkańskich, ale nie w Polsce". Ale nam się zdarzyło.