Źródło: bismikaallahuma
Mohd Elfie Nieshaem Juferi
Tłumaczył: Abu Hamza
Celem niniejszego artykułu będzie wyjaśnienie znaczenia miasta Jerozolimy, znanej jako Bajt al-Maqdis (lub po prostu Al-Quds) i Haram Asz-Szarif dla islamu i muzułmanów.
Jerozolima w Qur’anie
Bóg (subhanahu ła ta`ala) Mówi, co oznacza w języku polskim:
Chwała Temu,
który przeniósł Swojego poddanego nocą
z Meczetu Haram (Masdżidi Al-Harami) do meczetu Al-’Aqsaa,
którego otoczenie pobłogosławiliśmy,
aby mu pokazać niektóre Nasze znaki.
Zaprawdę! On jest Słyszący, Widzący!
[TZQ 17:1]
W islamie jest tylko jedno miejsce, gdzie położony jest meczet daleki (Al-Masdżidi Al-’Aqsaa) - jest nim miasto Jerozolima. Ziemia, która otacza ten meczet również jest opisana w Qur’anie:
[Mojżesz powiedział:] O ludu mój!
Wejdźcie do Ziemi (Al-’Arda Al-Muqaddasata),
którą Bóg przeznaczył dla was…
[TZQ 5:21]
Powyższy werset [17:1] w Qur’anie również opisuje ziemię, która otacza meczet, następującymi słowami:
...którego otoczenie pobłogosławiliśmy
Zwrot ten używany jest w Qur’anie na określenie Palestyny.[1]
Warto zauważyć, że Biblia w obecnej wersji również określa Palestynę jako ziemię pobłogosławioną przez Boga. Według niej - Mojżesz przemawiając do Izraelitów, powiedział:
Albowiem Pan, Bóg twój, wprowadzi cię do ziemi pięknej, ziemi obfitującej w potoki, źródła i strumienie, które tryskają w dolinie oraz na górze - do ziemi pszenicy, jęczmienia, winorośli, drzewa figowego i granatowego - do ziemi oliwek, oliwy i miodu - do ziemi, gdzie nie odczuwając niedostatku, nasycisz się chlebem, gdzie ci niczego nie zabraknie - do ziemi, której kamienie zawierają żelazo, a z jej gór wydobywa się miedź. Najesz się, nasycisz i będziesz błogosławił Pana, Boga twego, za piękną ziemię, którą ci dał.
[Pwt 8:7–10]
Zostało przekazane, że w czasie swojej Mi’radż Prorok (salla allahu `alejhi ła salam) otrzymał od Boga (subhanahu ła ta`ala) nakaz odprawiania pięciu modlitw (salah) w czasie dnia, który każdy muzułmanin musi przestrzegać. Zaraz po powrocie do Mekki, Prorok (salla allahu `alejhi ła salam) ustanowił te modlitwy. Na początku muzułmanie modlili się w stronę (Al-Qiblah) Jerozolimy [przekazał Al-Buhari, 41 i Muslim, 525] i właśnie dlatego Jerozolima nazywana jest Ula Al-Qiblatajn (pierwszą Qiblą). Prorok (salla allahu `alejhi ła salam) i pierwsza społeczność muzułmańska modlili się w stronę Jerozolimy, kiedy byli jeszcze w Mekce. Po odbyciu Hidżry muzułmanie w Medynie nadal modlili się w stronę Jerozolimy i trwało to przez prawie siedemnaście miesięcy, dopóki Bóg (subhanahu ła ta`ala) nie nakazał muzułmanom zmiany kierunku modlitwy (Al-Qiblah) – z Jerozolimy na Mekkę [Qur’an 2:142-150]. Na pamiątkę tego do dzisiejszego dnia istnieje meczet, który nazywa się Masdżid Al-Qiblatajn (ma on w środku dwie Qible – jedna w stronę Jerozolimy, druga w stronę Mekki). To tam w czasie modlitwy po raz pierwszy dokonano zmiany Qibli.
Prorok (salla allahu `alejhi ła salam) powiedział:
Podróże mogą się odbywać tylko do trzech meczetów: Mojego Meczetu (w Medynie), Meczetu Haram (w Mekce) i Meczetu Al - Aqsa.
[Ibn Maadżah]
To wszystko ukazuje tylko, jakie znaczenie w islamie ma Jerozolima.
Jerozolima w muzułmańskiej historii
Widzieliśmy w historii, jak bardzo oddani byli muzułmanie Jerozolimie i Haram Asz-Szarif.
Jerozolima została zdobyta przez muzułmanów w pierwszej połowie siódmego wieku (ery chrześcijańskiej). Muzułmanie wkroczyli do miasta w czternastym roku Hidżry (638 ery chrześcijańskiej) za panowania kalifa `Umara ibn al-Chattaba. Według historycznych źródeł Kalif ‘Umar osobiście odebrał miasto od patriarchy Sofroniusza, który odmówił poddania miasta komuś innemu, niż samemu kalifowi. Źródła wskazują również, że kalif ogłosił zawarcie umowy (’Ahd) z chrześcijanami, żyjącymi w mieście - określa się to mianem Paktu Umara. W tej umowie Kalif zagwarantował chrześcijanom swobodę wyznawania swojej religii, bezpieczeństwo kościołów i nietykalność życia i mienia mieszkańców miasta. [Mudżir Al-Din Tom. 1, 1973: 254].[2]
Muzułmanie byli wstrząśnięci, kiedy odkryli w jakim stanie znajdował się obszar Haram Asz-Szarif. Miejsce to było opuszczone i znajdowało się tam wysypisko śmieci.
To muzułmanie je oczyścili.
Czytamy, że:
Kiedy Arabowie (!) zdobyli Jerozolimę, odkryli, że Wzgórze Świątynne było opuszczone i pełno było w nim śmieci. Stało się to (opuszczenie tego miejsca) zgodnie z proroctwem (przynajmniej tak wierzyli chrześcijanie) Jezusa, które mówiło, że:
...nie zostanie tu kamień na kamieniu, który by nie był zwalony.
[Mt 24:1-2].
‘Umar nakazał, by uprzątnięto (to miejsce) i odprawiono tam modlitwę.[3]
Wynika z tego opisu, że to miejsce było opuszczone na sześćset lat przed tym, zanim wkroczyli tam muzułmanie.
Nasuwa się zatem pytanie – kto zatem zamienił Wzgórze Świątynne w wysypisko śmieci?
Od czasu perskiej okupacji, kiedy żydzi znów zaczęli się modlić na platformie, chrześcijanie używali tego miejsca jako wysypiska śmieci. Kiedy ‘Umar dotarł do dawno popadłych (już) w ruinę bram Świątyni - mówi muzułmański historyk Mudżir Al-Din – był przerażony widokiem nieczystości, „które pokrywały wówczas całe święte (!) sanktuarium, zalegały (one) na stopniach (prowadzących do) bram, tak, że kiedy je otwierano, wydostawały się na ulicę (z tej strony, z której była otwarta brama) i było ich (gromadziło się ich) tam tak dużo, że sięgały prawie stropu przejścia.” Jedynym sposobem na to, by dostać się na platformę, było wczołganie się na rękach i kolanach. Sofroniusz wszedł pierwszy, muzułmanie musieli mieć przerażenie w oczach, kiedy patrzyli na tą rozległą i opustoszałą (przestrzeń) platformy Heroda, wciąż pokrytą stosami zalegających kamieni i śmieci.[4]
Taki był stosunek chrześcijan do tego miejsca. Warto jeszcze przeczytać Nowy Testament, a zwłaszcza listy Pawła i Apokalipsę św. Jana, by zrozumieć teologiczne ramy stosunku chrześcijan do Jerozolimy. Chociaż dwie ewangelie – Łukasza (19:42-44) i Mateusza pozwalają to jeszcze lepiej zrozumieć. Dostarczają one również informacji na temat politycznych i quasi politycznych działań, podejmowanych po tym, jak chrześcijaństwo zostało już uznane oficjalną religią Imperium Rzymskiego.
Ewangelie informują nas o tym, że Jezus upomniał swoich uczniów, kiedy zachwycali się pięknem Świątyni ze Wzgórza Oliwnego:
Gdy Jezus szedł po wyjściu ze świątyni, podeszli do Niego uczniowie, aby Mu pokazać budowle świątyni. Lecz On rzekł do nich: Widzicie to wszystko? Zaprawdę, powiadam wam, nie zostanie tu kamień na kamieniu, który by nie był zwalony.
[Mt 24:1-2]
Historycy sztuki, tacy jak: Nuseibah i Grabar doszli do tego samego wniosku, kiedy omawiali stosunek chrześcijan do Wzgórza Świątynnego:
Co ważniejsze, nie tylko Haram pozostał opuszczony, ale chrześcijanie przywiązywali bardzo małe znaczenie (do niego), co było (według nich) wypełnieniem proroctwa (samego) Jezusa:
...nie zostanie tu kamień na kamieniu, który by nie był zwalony.
Ruiny żydowskiej świątyni i cała reszta tam pozostawiona miały być oznaką triumfu chrześcijaństwa.[5]
Sytuacja zmieniła się dopiero wtedy, kiedy przybyli muzułmanie i oczyścili to miejsce.
15 lipca 1088 roku (ery chrześcijańskiej) Jerozolima została zdobyta z rąk muzułmanów przez krzyżowców z Europy. Philip K. Hitti opisuje rzeź, jakiej dokonali oni na mieszkańcach miasta:
Bardziej skuteczne okazało się jednak miesięczne oblężenie, 15 lipca oblegający zdobyli szturmem miasto i dokonali krwawej masakry, nie zważając na wiek ani płeć mieszkańców. „Stosy głów, rąk i nóg widziano na ulicach i placach miejskich.”[6]
Kopuła na Skale została zmieniona w chrześcijański kościół (zwany templum domini – Świątynia naszego Pana). Masdżid Al-Aqsa była używana jako kwatera główna krzyżowców (templariuszy).
Po dziewięćdziesięciu latach (1099-1187) Sułtan Salahuddin Al-Ajubbi wyzwolił miasto 2 października 1187 roku (ery chrześcijańskiej). W przeciwieństwie do krzyżowców, potraktował on pokonanych w sposób łagodny i uprzejmy. Okazał on miłosierdzie ludności zamieszkującej miasto.
Jerozolima ma zatem wielką wagę dla muzułmanów i muzułmanie mogą to łatwo udowodnić.
...ale Bóg Wie lepiej
Przypisy:
[1] zobacz Al-Aa`raaf [7: 137], Al-Anbiyaa [21: 71] i Al-Anbiyaa [21: 81]. Qur’an kilka razy odnosi się do Palestyny jako Al-Ard Al-Muqaddasah [5:21] i nazywa otaczający ją obszar barakna hałlaha (Bóg Pobłogosławił okolice miasta 17:1)
[2] Dr. Marwan Abu Khalaf, The Religious Factors in Settlement Patterns in Jerusalem in the Early Islamic Period [Online Document]
[3] C. Glasse, Dome Of The Rock, The Concise Encyclopaedia Of Islam (1989), Stacey International: London, str. 102
[4] Karen Armstrong, Jerusalem: One City, Three Faiths, 1997, Ballantine Books: New York, str. 229
[5] Said Nuseibah & Oleg Grabar, The Dome Of The Rock, 1996, Thames and Hudson: London (UK), str. 35
[6] Philip K. Hitti, History of the Arabs (10th Ed.), The Macmillan Press Ltd (1970), str. 537 (w polskim tłumaczeniu)
Źródło: Mohd Elfie Nieshaem Juferi