Zapisał się w historii jako dobry strateg, polityk i reformator. Do czasów dzisiejszych wymawiamy jego słynne powiedzenia. Proszę Państwa przed Wami: Gajusz Juliusz Cezar.
12 lipca 102 lub 100 r. p.n.e. na świat przyszedł jeden z największych wodzów świata starożytnego. Wywodził się z rodu Juliuszów, którego założycielem miał być mityczny Eneasz i bogini Wenus. W wieku 16 lat zmarł ojciec Cezara i wychowaniem jego oraz jego sióstr zajęła się matka-Aurelia. Rok później młody Juliusz ożenił się z Kornelią, wnuczką przywódcy popularów-Korneliusza Cynny.
W roku 82 p.n.e. do władzy dochodzą optymaci. Od ówczesnego dyktatora Sulli Cezar dostaje rozkaz, aby rozwiódł się z Kornelią, gdyż małżeństwo jest niepoprawne politycznie i moze zatrzymać jego karierę. Cezar nie podporząkowuje się temu rozkazowi, w skutek czego zostaje wygnany, a majątek jego żony skonfiskowany. Zostaje mu też odebrany tytuł
"flamens Dialis-"kapłana Boga Jowisza" Jednak dzięki pomocy rodziny zostaje ułaskawiony.
Niedługo potem wyrusza na wschód gdzie zaciąga się do wojska. W tym czasie brał udział w wielu bitwach m.in. pod Mytelene, w której wsławił sie odwagą za co dostał "korona vita"-wieniec liści dębowych.
W roku 79 p.n.e. z władzy rezygnuje Sulla. W trakcie tych zmian Cezar postanawia wykorzystać szansę aby otrzymać stanowisko jakie mu się należy i oskarża Gnejusza Dolabelę i Gajusza Antoniusza. Oczekiwanego stanowiska nie otrzymuje więc w 78 r. p. n. e. wyrusza na Rodos. W czasie podróży zostaje napadnięty i uprowadzony do niewoli, a po 40 dniach wykupiony za kwotę 50 talentów. W Milecie organizuje flotę i wyrusza stoczyć wojnę z piratami odnosząc swoje pierwsze zwycięstwo.
W 68 r. p.n.e. umiera jego córka. Cezar powraca do Rzymu. W tym samym roku umiera też jego żona.
Po tych wydarzeniach Cezar udał sie do miasta Gades, a następnie w okolice doliny Padu, gdzie starał się zebrać oddziały i wywołać powstanie przeciwko Rzymowi. Jednak plan jego nie powiódł się. Po powrocie do Rzymu poślubił Pomponię wnuczkę Bulli. Małżeństwo to było czysto polityczne. Pozwoliło to Cezarowi zbliżyć się do Pompejusza. W tym czasie zawarł też porozumienie z Markiem Krassusem-politycznym wrogiem Pompejusza.
W roku 65 p.n.e. Cezara mianowano edylem kurulnym. Za pożyczone pieniądze urządził igrzyska, dzięki czemu zyskał przychylność ludu. Dwa lata później wybrano go najwyższym kapłanem. W tym czasie też brał udział w spisku Katyliny. Spisek jednak został udaremniony przez Cycerona. A od tego czasu na Cezarze ciążył zarzut spiskowca.
Kiedy Cyceron ustąpił z funkcji konsula Cezara mianowano pretorem. Jednak po atakach na jego osobę urząd ten utracił i został mianowany namiestnikiem Hiszpani. Kiedy chciał opuścić Rzym został zatrzymany przez swoich wierzycieli i dopiero za poręczeniem Marka Krassusa mógł udać się w dalszą drogę.
W Hiszpani pokonał ludy zamieszkujące tereny Luzytanii i Galicji. Po roku wrócił do Rzymu jako tryumfator. Przywiózł też ze sobą pokażny majątek, który chciał przenaczyć na zdobycie urzędu konsula. Jednak senat nie zezwolił mu na rozpoczęcie kampanii wyborczej. Wobec czego postanowił spłacić długi i zawarł układ z Markiem Krassusem i Pompejuszem.
W taki oto sposób w 60r p.n.e. zawiązano I Triumwirat w myśl zasady: "odtąd nie stanie się nic w Rzeczypospolitej, co nie spodobałoby się kturemu kolwiek z trzech". Dzięki temu posunięciu, już rok później, w 59 r. p.n.e, Cezar został konsulem. Ustawy jakie przeprowadził pozytywnie wpłynęły tez na pozostałych triumwirów.
W następnym roku Cezar rozpoczął podbój Galii. Zajęło mu to siedem lat, jednak zanim do tego doszło musiał odeprzeć Germanów, którzy także chcieli podbić te tereny. Przy okazji dwukrotnie zaatakował Brytów. W czasie podboju Galii Cezar zdobył nie tylko spory majątek. Ta wyprawa przyniosła mu też lojalność żołnierzy, którz wierzyli, że poprowadzi ich do dalszych sukcesów i zdobyczy.
W 53r. p.n.e. umiera Marek Krassus. Triumwirat przestaje oficjalnie istnieć. Od tej pory drogi Cezara i Pompejusza rozchodzą się.
Po podbiciu Galii Cezar nie wrócił do Rzymu. Pozostał z armią na czele, której zarządzał podbitą prowincją do czasu, aż otrzyma tytuł konsula. Natomiast jego przeciwnicy w Rzymie żądali jego powrotu i stanięciem przed sądem w związku z poprzednim konsulatem. W roku 49 p.n.e. razem ze swoimi wojskami, wypowiadając słynne słowa: „Alea iacta est”-kości zostały rzucone, przekroczył rzekę Rubikon i pomaszerował na Rzym. Te wydarzenie doprowadziło do wybuchu wojny domowej, którą Cezar usprawiedliwiał, że występuje w obronie wygnanych trybunów ludu. Wystraszony Pompejusz wraz z senatorami opuszcza Rzym. Cezar udaje się do Hiszpani walczyć z sojusznikami Pompejusza, ktorzy mogli zagrażać jego działaniom na wschodzie. Po pokonaniu ich wrócił do Rzymu gdzie został ogłoszony dyktatorem. Urząd ten sprawował jednak tylko przez jedenaście dni, podczas których zapewnił sobie stanowisko konsula w następnym roku.
Po krótkim pobycie w Rzymie Cezar udał się do Grecji, gdzie schronił się Pompejusz.
Od stycznia do lipca 48r p.n.e. Cezar prowokował i podchodził Pompejusza, jednak dopiero po przybyciu Marka Antoniusza Cezar postanowił go pobić. Do bitwy doszło pod Dyrrachium gdzie wojska Pompejusza zwyciężyły Cezara. Jednak do decydującej bitwy doszło pod Farsalos 9 sierpnia 48r. p.n.e. Przeciwko 45000 ludzi Pompejusza Cezar wystawił 22000. Dzięki swej taktyce oraz błędom Pompejusza żołnierze Cezara zdołali pokonać wojsko wroga. Jeśli chodzi o liczbę zabitych to historycy nie są tu jednomyślni. Według Plutarcha było ich 6000, a według Aleksandra Krawczuka-15200.
Po wygranej bitwie wszystkim jeńcom, którzy zobowiązali się juz nigdy nie dołączać do Pompejusza, Cezar darował wolność, a wyższym oficerom nie konfiskował majątków. W taki to sposób większość senatorów przeniosła się do obozu Cezara.
Pompejusz po przegranej walce zbiegł do Egiptu, gdzie został podstępnie zamordowany na rozkaz króla Ptolomeusza XIII. Po przybyciu do Aleksandrii, Cezar otrzymał głowę Pompejusza. Wedle legendy nie ucieszył się z tego widoku, lecz złożył pocałunek na czole swego wroga.
W tym czasie w Egipcie toczyła się wojna domowa pomiędzy Ptolemeuszem a Jego siostrą Kleopatrą o korone Egiptu. Cezar zawarł przymierze z Kleopatrą, która została jego kochanką rodząc mu jedynego, biologicznego, syna-Ptolemeusza Cezariona. Dzięki pomocy Cezara Kleopatra uzyskała koronę egipską i niepodzielnie rządziła krajem.
Latem 46r. p.n.e. w Rzymie Cezar urządził uroczystości opiewające jego zwycięsywo nad Pompejuszem oraz zwycięstwa w Galii, Egipcie, Poncie i Afryce.
Skutecznie przeprowadzał ustawy pozwalające podnieść państwo z anarchii i wojen. Rozpoczął też romanizację podbitych ziem, przesiedlając weteranów i proletariat rzymski.
Ustanowił nowa monetę złotą-aureus, a w 46r. p.n.e. jako pontifex Maximus przeprowadził reformę kalendarza, tworząc tzw. kalendarz juliański.
Cezar stał sie faktycznie jednowładcą państwa. Skład senatu wzrósł do 900 osób, stało sie to dzięki edyktowi Cezara, który podniósł do rangi nobilitas kilkaset rodów ekwickich. W ten sposób zyskał nowych popleczników.
W przeciwieństwie do Sulli, Cezar nie mordował swoich przeciwników. Nie skazywał na banicję, a nawet cofał konfiskatę majątków. Robił to w myśl zasady-łagodność rządów. niestety mimo takiego sprawowania władzy został znienawidzony przez starą arystokrację.
Dyktaturę, którą przyjął w 49r. p.n.e. złożył po wyborze na konsula. Rok później ponownie "dał sie wybrać" na dyktatora. A w 46 p.n.e. kazał się mianować jedynym konsulem i to od razu na pięć lat (do tej pory był to okres jednego roku). Rok później konsulat został przedłużony do lat 10.
W listopadzie 46 p.n.Ch. Cezar wybrał się do Hiszpanii aby ostatecznie rozprawić się z synami nieżyjącego Pompejusza. 17 marca następnego roku, pod Mundą, wojska Cezara pokonały przeważające siły pompejańczyków. Zabijając 30000 ludzi, a tracąc tylko 1000.
Po tej bitwie już nikt nie mógł zaszkodzić Cezarowi w jedynowładztwie.
14 lutego 44r. p.n.e. senat ogłosił Juliusza Cezara dyktatorem wieczystym, najwyższym kapłanem, imperatorem i ojcem ojczyzny. Chciano też go obwołać królem, jednak odmówił temu, gdyż funkcja ta była znienawidzona od czasów Tarkwiniuszy.
W tym czasie zaczęła się tworzyć opozycja wobec Cezara, na czele której stał Gajusz Kasjusz Longinus i Marek Juniusz Brutus. Obaj byli niegdyś poplecznikami Pompejusza.
Po bitwie pod Farsalos Longinus poddał się Cezarowi. Podobnie było z Brutusem- z którego matką Cezar miał romans. Noc przed zamachem na jego osobę żona Cezara miała koszmary. Wedle jej prośby Cezar miał zostać w pałacu jednak przebywający u niego wysłannicy zamachowców odwiedli go od tego postanowienia i Cezar udał się do senatu.
15 marca 44r. p.n.e. , w idy marcowe, do, siedzącego na złoconym krześle, Cezara podszedł Tiliusz Cymber, prosząc o łaskę dla swego brata. Rozwcieczony natarczywością Cezar chciał wstać, jednak w tym momencie Cymber ściągnął z niego togę. Był to znak dla pozostałych spiskowców. Jako pierwszy cios zadał Publiusz Serwiliusz, lecz jego uderzenie było zbyt słabe i Cezar ugodził go w ramię. Jednak po chwili posypały się inne ciosy, których wedle tradycji miało być 23. Ostatnim, który wbił w ciało Cezara sztylet, był Brutus. Kiedy to robił Cezar wypowiedział słynne słowa: I ty, Brutusie, przeciwko mnie? Ten cios okazał się śmiertelny. Wielki Cezar padł u stóp posągu Pompejusza. Swojego stronnika i późniejszego wroga.
Zamachowcy uciekli w panice. Lud whał się w ocenie śmierci Cezara, jednak mowa pogrzebowa Marka Antoniusza sprawiła, że za zamachowcami wysłano listy gończe. W kilka misięcy każdy z nich poniósł śmierć. Nikt z przyczyn naturalnych.
Oprócz dobrego taktyka wojennego Cezar był też autorem wielu mów, poezji i dramatów. Napisał też "O wojnie galijskiej" i "O wojnie domowej". Tę ostatnią nie dokończył, gdyż przerwał mu ją śmierć.
Moim zdaniem Juliusz Gajusz Cezar, obok Aleksandra Macedońskiego, był największym władca jaki stąpał po Ziemii. Za jego panowania w Rzymie powstały: światynia marmurowa, łuk triumfalny i budowle kopułowe. Był genialnym politykiem. Przeprowadził wiele ustaw pozwalających ustabilizować kraj. Wielu następnych władców Rzymu nosiło zaszczytny przydomek "Cezar" myśląc, że dzięki temu spłynie na nich choć część geniuszu tego wielkiego Męża Stanu. Powiększył paśtwo, aż po Morze Pólnocne, o Galię, podporządkował Egipt (dzięki związkowi z Kleopatrą). O jego osobie napisano wiele biografii. Nowożytni historycy podzielają te poglądy.
Jednak najtrafniej opisują Cezara słowa Cycerona, który mówi: "Te są przymioty Cezara: usposobienie łagodne i życzliwe; ogromnie się rozkoszuje wybitnymi umysłami; ustępuje prośbom słusznym i wypływającym z poczucia obowiązku, ale nie próżnym i karierowiczowskim; jest człowiekiem bardzo bystrym i wiele przewidującym... Podziwiam powagę, sprawiedliwość i mądrość Cezara". 