Sztuka kreatywności

Kreatywności można się nauczyć. Poznaj 5 kluczowych umiejętności składających się na Sztukę Kreatywności.

autor: Wojciech Dudziak

Wstęp – kim jest człowiek kreatywny?

Czy od Ciebie również wymaga się myślenia pozbawionego schematów, tworzenia nowych i niebanalnych pomysłów, znajdywania zaskakujących rozwiązań? Dziś kreatywni powinni być nie tylko pisarze, graficy czy muzycy, ale też menedżerowie, programiści, a nawet sprzedawcy. Trudniej jest znaleźć zawód, od którego kreatywności się nie wymaga...

Na szczęście, można się jej nauczyć. Podzielę się z Tobą moimi doświadczeniami odnośnie rozwijania tej właśnie kompetencji. Wgłębię się w 5 kluczowych dla kreatywności umiejętności, które nazwałem "sztukami". Razem w dużym stopniu składają się one na "sztukę kreatywności".

Już za chwilę okaże się, jak prostymi metodami można roziwnąć te zdolności. Na nic jednak umiejętności i narzędzia, bez podstaw – a więc odpowiedniego nastawienia i przekonań. To nastawienie odzwierciedla się w cechach charakteru. Oto najważniejsze z nich:

Ciekawość – motywacja do ciągłego poznawania świata i zasad którymi się rządzi; zadawanie nowych pytań i poszukiwanie nowych odpowiedzi

Myślenie – nastawienie na prace koncepcyjne; myślenie sprawiające przyjemność

Nastawienie na rozwój – ciągła motywacja do ulepszania siebie i świata, wyszukiwanie nowych i lepszych rozwiązań

Niezależność i odwaga myślenia – gotowość do "postawienia na swoim" pomimo sprzeciwu ze strony ogółu i/lub autorytetów

Otwartość – gotowość do zaakceptowania nowych rozwiązań i ścieżek rozwiązywania problemów, otwartość na zmiany

Ruchliwość – poznawanie nowych ludzi, zbieranie nowych dświadczeń, odkrywanie nowych miejsc i idei. zdobywanie nowych punktów odniesienia

Podobnie jak w przypadku umiejętności – nad postawami również można (i trzeba!) pracować.

Sztuka pisania

Pierwszym elementem składającym się na sztukę kreatywności jest PISANIE. - umiejętność "przelewania myśli na papier".

Koncepcje składają się z myśli uporządkowanych w szczególny sposób. Na ich kreację składają się pytania, które należy sobie zadać aby myśli odnaleźć i określić realcje między nimi. Do tego konieczne jest ich zapisywanie - zabezpiecza, a jednocześnie daje swobodę do operowania nimi oraz kreaowania kolejnych.

Ja nie wyobrażam sobie życia bez długopisu i kartki papieru. Bez tych dwóch przyrządów kreatywność w moim wydaniu byłaby niemożliwa. Wiele wpisów na bloga, artykułów, ebooka oraz dosłownie każdą biznesową koncepcję narysowałem najpierw na papierze w postaci schematów, map myśli lub choćby słów-kluczy.
Tego rodzaju sposoby sporządzania notatek są lepsze niż notatki tradycyjne. Jesli chcesz dowodu spójrz na obrazki na następnej stronie i zadaj sobie dwa pytania:

1. Który obraz zachęca mnie do tego, żebym został przy nim na dłużej?
2. Mój mózg wygląda bardziej jak wpis z wikipedii, czy kolorowa mapa myśli?

Sposób w jaki zapisujesz myśli ma bezpośredni wpływ na to, jak bardzo jesteś kreatywny/a. Zapisując myśli w sposób linearny sam siebie ograniczasz. Kreacja ze swojej natury mniej przypomina linijki w tekście, a dużo bardziej sieć - stale rosnącą, pełną rozmaitych zależności i skojarzeń.

Wariant A)

Wariant B)

Sztuka stawiania pytań

Kolejnym elementem składającym się na sztukę kreatywności jest umiejętność STAWIANIA PYTAŃ.

Stawiając pytanie pobudzasz swój umysł. Prowokujesz go. Nakłaniasz (a nawet rozkazujesz), żeby znalazł dla Ciebie najlepszą odpowiedź. Ludzie zadajacy nowe, odważne, niebanalne pytania, przyczyniają się do odkryć, tworzenia nowych produktów i usług, a czasem nawet całych nowych branż.

Ludzie zarządzający firmą Netflix zadali sobie inne pytanie niż cała reszta branży. Zamiast odpowiadać na pytanie o to, jak najlepiej wypożyczać filmy, zadali pytanie o to, jak sprzedawać możliwość oglądania filmów. Okazało się, że tak drobna zmiana jednego pytania doprowadziła do stworzenia nowego modelu biznesu.

Oprócz nowych, podważających status quo pytań, proces kreacji wspierają również pytania-narzędzia. Wykorzystaj podczas burzy mózgów te, które sprawdzają się najlepiej w moim przypadku:

• Jak mogę to osiągnąć?

• Dlaczego jest to ważne?

• Jak mogę to wykorzystać?

• Jak inaczej mogę to osiągnąć?

• Co, jeśli zrobię to odwrotnie?

• Jaki to ma wpływ?

• Jak mogę to wykorzystać?

• Co jeszcze?

Sztuka czerpania

Trzecim elementem sztuki kreatywności jest umiejętność czerpania - idei, pomysłów, natchnienia...

Proces kreacji jest procesem wewnętrzym, stąd tworzenie pomysłów zawsze odbywa się wewnątrz umysłu. A jednak natchnienie dla ich powstania i ukształtowania, a nawet niektóre rozwiązania, biorą się z wiedzy, doświadczeń i obserwacji pochodzących ze świata zewnętrznego.

Dlatego przyglądaj się, wzoruj, porównuj, szukaj odniesień. Łatwiej będzie Ci wpaść na genialny pomysł, pozostając otwartym i wciąż poszukującym bodźców oraz inspiracji.

Najważniejszymi zewnętrznymi źródłami pomysłów i inspiracji są:

• Ludzie – dyskutuj o swoim pomyśle, wysłuchując uwag (szczególnie polecam wszystkim przekonanym o genialności i wyjątkowości swoich pomysłów). Przyglądaj się zachowaniu ludzi. Rozmawiaj, autentycznie słuchając.

• Otoczenie – czyli przyziemne rzeczy takie jak regał w pokoju, ulica którą się przechadzasz, drzewa, trawa, podmuch wiatru. Obserwuj działanie i charakter tych miejsc i rzeczy, a następnie odnoś to do Twoich koncepcyjnych problemów.

• Myśli - czytaj, poznawaj, zdobywaj nową wiedzę i poszerzaj horyzonty. Zgłębiaj się w dziedziny, spoza Twojej branży. Staraj się zrozumieć zmiany i trendy. Odkrywaj prawa i całościowy obraz dziedziny, zamiast zaprzestać na przyswajaniu informacji.

Sztuka wyobraźni

Kolejnym elementem składającym się na sztukę kreatywności jest wyobraźnia.

Dzięki kreatywności stajemy się twórcami. Każdy twórca przed stworzeniem swojego dzieła, najpierw zastanawia się, tworzy i doskonali jego obraz w umyśle, posługując się wyobraźnią. Tym bardziej w przypadku kreatywności, bo sama ona jest działaniem koncepcyjnym, odbywającym się wewnątrz umysłu. Używanie wyobraźni jest podstawową pracą, jaką wykonuje czlowiek kreatywny:)

W procesie kreacji szczególnie ważne jest wyobrażenie sobie (zwizualizowanie) przyszłego, docelowego stanu do jakiego dążysz szukając rozwiązania – opracowanie wizji. Tworząc ją, zadawaj sobie pytania:

• Jak będzie wyglądał świat, gdy osiągniesz docelową przyszłość w stu procentach?

• Jak zmieni się życie ludzi?

• Jakie będą najważniejsze zmiany?

Dopiero po zarysowaniu wizji przyszłości, będziesz w stanie do niej dotrzeć...

Sztuka realizacji

Kreatywność pozostaje stratą czasu, jeśli nie kończy się realizacją, wdrożeniem. Działanie jest ostatnim elementem sztuki kreatywności.

Bez działania nie ma innowacji – a to ona jest celem kreatywności. Wielu autorów znanych innowacji, jak Bill Gates, Steve Jobs czy Marck Zuckernberg – miało dobre pomysły. Ale czy to własnie dzięki nim osiągnęli sukces?

Jeśli ich koncepcje byłyby nierealne lub oderwane od potrzeb ludzi, nigdy nie usłyszelibyśmy o nich. A jednak pewne jest też, że podobne do nich pomysły miało przed nimi więcej osób. Dlaczego więc wygrali, skoro nie byli pierwsi? Ponieważ lepsi byli w ich realizacji!

Pomysł to dopiero początek. Kreatywny człowiek dający światu realną wartość znajduje sposób ich realizacji lub wdraża je samodzielnie. Dlatego działaj odważnie i wykorzystaj kreatywność w realnym świecie.

O Autorze

Jestem człowiekiem idei i prac koncepcyjnych, nastawionym na ciągłe ulepszanie i poszukiwanie nowych rozwiązań. Katalizuję pozytywne zmiany – w sobie i innych. Rozumiem i tworzę złożone koncepcje. Jestem indywidualistą chodzącym własnymi ścieżkami. Nie przekonuje mnie opinia autorytetów, ale racjonalne rozumowanie. Obserwuję, słucham i wyciągam wnioski.

Chcesz zadać mi pytanie? Podzielić się uwagami? Masz propozycję współpracy?

Napisz do mnie: wwwojciechd(at)gmail.com

Licencja: Creative Commons