Niedobór kwasu linolowego (omega-3) prowadzi do Atopowego Zapalenia Skóry
Niedobór omega-3 powoduje rozwój:
- chorób nowotworowych,
- alergii,
- stanów zapalnych,
- osteoporozy,
- nadciśnienia,
- chorób prostaty,
- wpływa na zmniejszenie odporności organizmu na infekcje;
- u dzieci powoduje zahamowanie wzrostu i wzmaga objawy ADHD.
Podwyższony poziom omega-6 wpływa na pogorszenie stanu pacjentów cierpiących na alergie i choroby autoimmunozacyjne.
Organizm ludzki nie jest w stanie sam wytworzyć kwasów tłuszczowych – Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe (NNKT). Są one niezbędne do jego funkcjonowania, będąc budulcem błon biologicznych każdej komórki i regulując zachodzące w organizmie reakcje, dlatego też muszą być dostarczone ze źródeł zewnętrznych.
Odkryto je po raz pierwszy w latach 20. XX wieku i nazwano wówczas witaminą F. Dwoma kwasami najbardziej niezbędnymi dla zachodzenia procesów biologicznych w organizmie człowieka, są:
- kwas alfa-linolenowy (ALA), kwas eikozapentaenowy (EPA) oraz kwas dokozaheksaenowy (DHA) -z grupy omega-3; oraz
- kwas linolowy (LA) (niedobór tego kwasu w organizmie ludzkim prowadzi min. do atopowego zapalenia skóry) , kwas gammalinolenowy (GLA), kwas arachidowy (AA) -z grupy omega-6.
Do NNKT nie zaliczamy natomiast kwasów z grupy omega-9, gdyż w odróżnieniu od przedstawicieli dwóch powyższych grup, te kwasy są tworzone przez ludzki organizm z innych kwasów nienasyconych i ich obecność w diecie nie jest niezbędna.
Kwasy NNKT stanowią z jednej strony budulec organizmu, z drugiej zaś pełnią funkcje regulacyjne. Odgrywają szczególną rolę w takich procesach fizjologicznych jak transport innych tłuszczy, krzepliwość krwi i odpowiedź immunologiczna organizmu. Biorą udział w regulacji reakcji zapalnej (dlatego tak ważne są przy leczeniu atopowego zapalenia skóry) oraz wpływają na nastrój i zachowanie człowieka.
Prawidłowa proporcja kwasów omega-3 do omega-6
Prawidłowa proporcja kwasów omega-3 do kwasów omega-6 w organizmie człowieka wynosi pomiędzy 1:1 a 4:1 i jej zachowanie ma istotne znaczenie dla utrzymania równowagi organizmu. Kwasy omega-6 są prekursorami hormonów prozapalnych, tak zwanych prostaglandyn, podczas gdy kwasy omega-3 konkurując z odpowiednimi enzymami wykazują działanie antagonistyczne do kwasów omega-6. Dlatego nie dziwi fakt iż podwyższony poziom omega-6 wpływa na pogorszenie stanu pacjentów cierpiących na alergiei choroby autoimmunozacyjne. Z kolei niedobór omega-3 powoduje rozwój chorób nowotworowych, alergii, stanów zapalnych, osteoporozy, nadciśnienia, chorób prostaty, wpływa na zmniejszenie odporności organizmu na infekcje; u dzieci powoduje zahamowanie wzrostu i wzmaga objawy ADHD.
Źródła kwasów omega-3 i omega-6
Głównymi źródłami kwasów z rodziny omega-3 i omega-6 są skorupiaki, tłuste ryby (łosoś, makrela, śledź, sardynka), oleje roślinne (olej lniany, konopny, sojowy, rzepakowy, winogronowy, olej z wiesiołka, z dzikiej róży), siemię lniane, pestki dyni, nasiona słonecznika, orzechy włoskie. Warto jednak podkreślić, że łatwiej przyswajalne są kwasy pochodzące od produktów zwierzęcych. Roślinne źródła kwasów omega-3 nie zawierają ani kwasu eikozapentaenowego (EPA) ani kwasu dokozaheksaenowego (DHA) i organizm ludzki musi doprowadzić do konwersji kwasu alfa-linolenowego, w wyniku którego to procesu powstanie dopiero DHA i EPA. Co więcej proporcja kwasów omega-6 do kwasów omega-3 w produktach pochodzenia roślinnego jest zdecydowanie mniej korzystna dla czlowieka niż w przypadku produktów zwierzęcych i ostatecznie mniej kwasów z grupy omega-3, szczególnie kwasu alfa-linolenowego, jest przyswajanych z takich pokarmów. Produkty pochodzenia roślinnego bogate w NNKT muszą być także poddawane odpowiedniej obróbce, gdyż kwasy z grupy omega-3 podlegają zniszczeniu pod wpływem zarówno wysokiej temperatury jak i wilgotności oraz powietrza. W trakcie wytwarzania olejów należy stosować metodę tłoczenia na zimno a następnie przechowywać produkty w chłodnych i zaciemnionych pomieszczeniach. Oleje tłoczone na gorąco i rafinowane, nawet jeśli pochodzą z roślin bogatych w NNKT, ostatecznie pozbawiane są nie tylko kwasów z grupy omega-3, ale także lecytyny, fosfolipidów, steroli oraz innych substancji.