Kawiarki, ekspresy itp. - wiele urządzeń parzy kawę lepszą lub gorszą, niewiele z nich wygląda tak dobrze jak Chemex. Interesujący przedmiot miał równie interesującego wynalazcę.
Europejczycy i Amerykanie, byli wyjątkowo pomysłowi w tworzeniu coraz to nowych metod parzenia kawy - perkolatory, kawiarka moka, ekspres ciśnieniowy to tylko niektróre z nich. Wiele z tych urządzeń parzy kawę lepszą lub gorszą, ale niewiele z nich wygląda tak dobrze jak Chemex. Jego prostota, racjonalność i bezdyskusyjne piękno oraz fakt, że parzy wyśmienitą kawę, czynią zeń urządzenie ponadczasowe. Jak podobno zwykł mawiać jego wynalazca
„w Chemex nawet idiota jest w stanie zaparzyć wyśmienitą kawę”.
W Polsce Chemex dopiero zdobywa popularność, chociaż w Stanach Zjednoczonych znany jest już od 1941 roku. W 1956 roku został nawet uznany przez Illinois Institute of Technology za jedno z najlepiej zaprojektowanych urządzeń wszechczasów.
Peter Schlumbohm – chemik i filozof
Peter Schlumbohm urodził się w Niemczech w 1896 roku w Kilonii w rodzinie przemysłowca produkującego farby i chemikalia. W dzieciństwie był podobno „wesołym i bardzo religijnym dzieckiem”. W okresie I Wojny Światowej został powołany do wojska, służył jako kapitan w artylerii, walczył między innymi w bitwie pod Ypres. Po wojnie wrócił do rodzinnego domu i zawarł z rodziną układ, na mocy którego zrzekł się wszelkich roszczeń do rodzinnego majątku, jeżeli rodzina sfinansuje jego edukację.
Przez osiem lat studiował chemię na Uniwersytecie Berlińskim, uzyskując tytuł doktora. W tym czasie studiował również psychologię percepcji (niem. gestalt) u jednego z twórców tej szkoły prof. Wolfganga Köhlera. Po ukończeniu studiów Schlumbohm przez kolejne pięć lat utrzymywał się ze sprzedaży swoich wynalazków producentom z Niemiec, Francji i Anglii.
W 1931 roku Schlumbohm wyjechał do Stanów Zjednoczonych, początkowo aby sprzedać patent związany z produkcją suchego lodu. Pobyt w USA spodobał mu się na tyle, że w roku 1936 na stałe przeniósł się do Nowego Jorku. Niektórzy twierdzą, że główne powody tej decyzji to amerykańskie prawo patentowe oraz nocne życie Nowego Jorku. Nasz bohater znany był bowiem z zamiłowania do wyśmienitego jedzenia oraz dobrego wina.
Laboratoryjna sztuka parzenia dobrej kawy
Opatentowane przez Schlumbohma urządzenie do parzenia kawy wyróżnia się niezwykle prostym, a jednocześnie atrakcyjnym wzornictwem. Będąc chemikiem Schlumbohm znał się na filtracji i ekstrakcji. Wykorzystał tą wiedzę projektując urządzenie do parzenia kawy. Sam Chemex to w zasadzie kolba laboratoryjna z dodanym dziubkiem oraz kanalikiem odpowietrzającym. Wynalazca często żartował, że inni chemicy mogą się czuć odrobinę urażeni po tym, co zrobił z ich sprzętem laboratoryjnym. Kanalik odpowietrzający został dodany, aby powietrze wypychane z kolby przez skapującą kawę mogło łatwo ulotnić się obok filtra z laboratoryjnego papieru do filtracji. Na szklanej ściance urządzenia znajduje się powietrzny bąbel, który wygląda jak skaza w produkcji, nic bardziej mylnego – jest to miarka wskazująca połowę objętości dzbanka. Autor tego wynalazku nie pozostawiał spraw przypadkowi, wszystko jest zaprojektowane i przemyślane, jak choćby wymyślona przez Schlumbohma nazwa „Chemex” – która jest zastrzeżonym w Stanach Zjednoczonych znakiem handlowym.
Ikona świata kawy gourmet
Chemex już w chwili wypuszczenia na rynek stał się ikoną. W 1942 roku został wpisany na listę „Przedmiotów Użytecznych w czasie wojny” za prostotę wykonania oraz użycie materiałów nie priorytetowych w czasie wojny. W parę lat później znalazł się między innymi w kolekcji Nowojorskiego Muzeum Sztuki Nowoczesnej.
Dziś Chemex jest nadal równie funkcjonalny i piękny jak 70 lat temu. Wygląd jest niewątpliwie urzekający: szkło połączone z drewnem i obiązane rzemykiem. Tajemnicą wyśmienitej kawy parzonej w tym urządzeniu jest specjalny, opatentowany filtr papierowy, który pozwala kawie zachować czystość smaku – przepuszczając wszystkie pożądane związki aromatyczne, a wyłapując te psujące smak.
Wydaje mi się, że Chemex zyska na popularności również w Polsce. Coraz większa liczba osób, dla których ważna jest dobra kawa gourmet, nie będzie mogła przejść obojętnie obok tego urządzenia. Parząc w nim kawę masz kontrolę nad wszystkimi elementami procesu: ilością kawy, temperaturą wody i czas parzenia. Chemex pozwala wydobyć to, co najlepsze w kawie specjalistycznej – jej charakter, zdefiniowaną kwasowość, skomplikowany smak i aromat oraz elegancki posmak. Ciało może być odrobinę lżejsze niż w przypadku kawy parzonej na przykład w kawiarce francuskiej, jednak z całą pewnością całkowita czystość (brak fusów) naparu zadowoli wiele osób.
Kawowe źródła
- wikipedia.org
- tmagazine.blogs.nytimes.com/2010/04/22/ristretto-chemex/
- coffeesupreme.com/blog/3117/form-is-function-the-chemex-story
- chemexcoffeemaker.com
- fot. materiały promocyjne Chemex Coffeemake
Źródło: http://blog.pocztakawowa.com/kawa/szczegoly/degustacja/