O przypadkach łamania praw człowieka, strzelania przez indonezyjskich żołnierzy do cywilów, zabiegach o niepodległość Papui Zachodniej, kwestie środowiskowe i prawa do ziemi...
INDONEZYJSCY ŻOŁNIERZY ZASTRZELILI PROTESTUJĄCYCH PAPUASÓW
Co najmniej pięcioro Papuasów zostało zastrzelonych, a dwanaścioro innych odniosło rany, kiedy 8 grudnia 2014 roku indonezyjskie siły bezpieczeństwa otworzyły ogień do tłumu cywilów w wysokogórskim regionie Paniai. Według lokalnych źródeł cytowanych przez gazetę Suara Papua demonstranci zebrali się aby zaprotestować przeciwko grupie indonezyjskich żołnierzy, którzy pobili poprzedniej nocy 12-letniego chłopca. Według Victora Mambora piszącego dla Tabloid Jubi, żołnierze znęcać się mieli nad nastolatkiem, po tym gdy grono chłopców w wieku 12-13 lat zatrzymało pojazd wojskowy skarżąc się, że poruszał się on nocą bez zapalonych świateł. Bezpośrednio po wydarzeniu żołnierze udali się do swej bazy w Madi, ale niebawem wrócili na miejsce zdarzenia w asyście ciężarówek wiozących ich kolegów-żołnierzy. Wtedy też dorwali ofiarę swoich nocnych nadużyć. Na drugi dzień rano oburzony tłum zebrał się i ruszył na pojazdy wojskowe. Gdy zbliżył się dostatecznie blisko żołnierze i policjanci użyli ostrej amunicji, celując prosto w ludzi. Wśród ofiar śmiertelnych zidentyfikowano Alpiusa Youwa, Alpiusa Gobaia, Sadaya Yeimo, Simona Degei i Juliana Yeimo – wszyscy byli młodymi ludźmi poniżej 20 roku życia. Według jednego ze świadectw złożonych na ręce Krajowej Komisji Praw Człowieka rany odnieść mieli także trzej policjanci, trafieni kamieniami, a jeden z nich strzałą.
Przebywający na uchodźctwie w Wielkiej Brytanii Benny Wenda z organizacji Free West Papua Campaign zapewnił o „żalu i smutku jakie wypełniły jego serce” na wieść o ostatnich wydarzeniach w Paniai. Stanowczo podkreślił, że „torturowanie i zabijanie dzieci jest zbrodnią przeciwko ludzkości’; osoby odpowiedzialne za nie powinny zostać pociągnięte do odpowiedzialności. „To przerażająca tragedia – dodał – gdy indonezyjskie wojsko i policja bezlitośnie otwierają ogień do tłumu, głównie młodych ludzi i dzieci, którzy demonstrują przeciwko torturowaniu przez indonezyjskich żołnierzy innego 12-letniego chłopca”. Masakrę potępiło również Ekumeniczne Forum Kościołów w Papui (FKGOP).
Prawnik i obrońca praw człowieka Yan Christian Warinussy zwrócił się bezpośrednio do nowego prezydenta Indonezji, Jokowo Widodo, aby jako głowa państwa powziął wszystkie środki służące zbadaniu wydarzeń w Paniai; Warinussy podkreślił, że z racji pełnionej funkcji jest on osobiście odpowiedzialny za śmierć pięciu cywilów. Mniej złudzeń wobec postawy Joko Widodo okazuje Benny Wenda: „Nie mam zaufania do nowego indonezyjskiego prezydenta Joko Widodo i nie wierzę, że przyniesie on pozytywne zmiany dla moich ludzi”. Słuszność tego stanowiska zdają się potwierdzać pierwsze reakcje na rozstrzelanie cywilów. Mimo usilnych oczekiwań lokalnej społeczności swoje wizyty w regionie w celu zbadania sprawy odwołali generalny inspektor policji Yotje Mende i generał Fransen Siahaan. Zwłokę tę potępił przewodniczący Tradycyjne Rady w Paniai (DAP), Jhon NR Goday, zwracając się bezpośrednio do sił bezpieczeństwa, aby te nie kontynuowały oszustwa publicznego w mediach, w których rozsiewają pogłoski, że sprawcami zbrodni byli członkowie TPN/OPM, rebelianci walczący o niepodległość Papui Zachodniej drogą działań zbrojnych.
BYŁY PREMIER VANUATU PRZEKONANY O PRZYSZŁEJ NIEPODLEGŁOŚCI PAPUI ZACHODNIEJ
Były premier Vanuatu, Barak Sope, twierdzi, że on sam jak i mieszkańcy jego kraju są przekonani o tym, że pewnego dnia Papua Zachodnia uwolni się spod indonezyjskiego zwierzchnictwa i uzyska niepodległość. Kiedy pełnił swój urząd Sope zwrócił się w 2000 roku bezpośrednio do ONZ o dodanie Papui Zachodniej do listy Komietu Dekolonizacyjnego. W obecnych czasach ważnym krokiem na tej drodze będzie, zdaniem Sope, uzyskanie członkostwa w międzyrządowej Melanesian Spearhead Group. Papua Zachodnia spełnia wszystkie warunki, aby postępowanie w jej sprawie potoczyło się tak samo, jak to było w przypadku Nowej Kaledonii i Tahiti. Barak Sope podkreślił, że wsparcie jakie udziela administracja Vanuatu Papui Zachodniej jest bardzo silne. Ponieważ w innych krajach brakuje równie mocnego głosu usamodzielnienie się Papui Zachodniej będzie wymagało czasu.
ZACHODNIOPAPUASKIE RUCHY JEDNOCZĄ SIĘ POD PARASOLEM JEDNEJ GRUPY
W historycznym spotkaniu zachodniopapuaskich przywódców i działaczy w Port Vila (Vanuatu), różne odłamy ruchu niepodległościowego połączyły swoje siły tworząc nowe ciało polityczne o nazwie Zjednoczony Ruch Wyzwolenia Papui Zachodniej (ULMWP). Nowa organizacja zrzesza trzy główne organizacje, które od dawna walczyły o niepodległość Papui Zachodniej na swój sposób. Utworzenie wspólnego frontu pozwoli im na ponowne złożenie wniosku o członkostwo w Melanesian Spearhead Group (MSG) i przeciwdziałanie roszczeniom indonezyjskiej administracji. Negocjacje i zawarcie aktu zjednoczeniowego obserwowane były przez wszystkich głównych wodzów, przywódców kościołów i administrację w Vanuatu.
Trzy główne grupy, które utworzyły szkielet ULMWP to Republika Federalna Papui Zachodniej (NRFPB), Narodowa Koalicja na Rzecz Wyzwolenia Papui Zachodniej (WPNCL) oraz Narodowy Parlament Papui Zachodniej (NPWP). Deklarację powstania wspólnej unii podpisali m.in. Rex Rumakiek z WPNCL, Edison Waromi z NRFPB oraz Buchtar Tabuni z Narodowego Komitetu Papui Zachodniej (KNPB).
Sekretariat zewnętrzny składający się z pięciu członków wybranych z poszczególnych grup, będzie koordynował działania ULMWP. Sekretarzem Generalnym nowej parasolowej organizacji został Octavianus Mote, na rzecznika mianowano Benny’ego Wendę. Pozostali trzej członkowie rady to: Rex Rumakiek, Leone Tangahma i Jakub Rumbiak. Octavianus Mote po zakończeniu spotkania powiedział: „Jestem zaszczycony moim wyborem i bardzo szczęśliwy, że teraz wszyscy jesteśmy zjednoczeni. Zjednoczony Ruch Wyzwolenia Papui Zachodniej (ULMWP) jest obecnie jedynym organem koordynującym, który prowadzi kampanię na rzecz członkowstwa w MSG i kontynuuje kampanię na rzecz niezależności od Indonezji.
GUBERNATOR PAPUI: NIE WYSYŁAJCIE LUDNOŚCI Z JAWY
Gubernator prowincji Papua, Lukas Enembe zwrócił się do centralnego rządu w Indonezji, aby powstrzymał się od dalszego przenoszenia ubogiej ludności z Jawy na Papuę Zachodnią. Papua jest jego zdaniem wciąż zapóźniona względem innych regionów kraju i nie zmieni się to poprzez przesiedlanie jawajskiej ludności na Papuę. Według Enembe kontynuowanie programu transmigracyjnego może spowodować nowe problemy, dlatego jak podkreślił, wyraźnie odrzuca on nowe propozycje w tym względzie forsowane przez ministra Marwana Jafara. Z jednej strony duży napływ ludności zwiększy obciążenie dla samorządów, z drugiej będzie wzmagał dalszą marginalizację Papuasów, którzy będą coraz bardziej obcy na własnej ziemi; tam gdzie powstaje nowe jawajsko-papuaskie społeczeństwo Papuasi pełnią nader często funkcje podrzędne i usługowe. Program transmigracyjny zagraża także własności gruntów komunalnych w Papui zarządzanych przez tradycyjne społeczności klanowe i plemienne. Biorąc pod uwagę te trudności Lukas Enembe zaleca zastopowanie programu transmigracyjnego na następne cztery lata.
ZATRZYMANIA PAPUASÓW ŚWIĘTUJĄCYCH SZÓSTĄ ROCZNICĘ POWSTANIA KNPB
Ponad 30 Papuasów zostało zatrzymanych przez indonezyjskie siły bezpieczeństwa 19 listopada 2014 roku podczas przebiegających w pokojowej atmosferze obchodów szóstej rocznicy powstania Narodowego Komitetu Papui Zachodniej (KNPB), a także inauguracji inicjatywy Międzynarodowi Prawnicy dla Papui Zachodniej (ILWP). Demonstracje KNPB odbyły się w Port Numbay / Jayapura, Biak, Timice, Manokwari, Lapago / Wamena, Pakpak, Sorong, Dogiyai, Merauke, Kaimana i w Nabire. Łącznie aresztowano ok. 31 osób a trzy zostały postrzelone przez indonezyjską policję. W Dogiyai indonezyjscy policjanci postrzelili jedną osobę, a czternaście innych aresztowali. W Kajmana służby bezpieczeństwa starały się zastraszyć spotkanie. W Merauke policjanci wspierani przez indonezyjskich pracowników wywiadu także próbowali wzbudzić strach i niepewność wśród zebranych. Największe zgromadzenie odbyło się w Timice, gdzie w demonstracji wzięło udział tysiące Papuasów. Narodowy Komitet Papui Zachodniej wzywa do przeprowadzenia referendum w sprawie przyszłości politycznej Papui Zachodniej, odrzucając proponowany podział regionu na jeszcze mniejsze jednostki administracyjne.
AMBASADOR USA POTWIERDZA AMERYKAŃSKIE ZOBOWIĄZANIA WOBEC WZMOCNIENIA I MODERNIZACJI INDONEZYJSKIEJ ARMII
Ambasador USA w Indonezji, Robert Blake, ponownie potwierdził gotowość rządu USA do dalszego wspierania indonezyjskiej armii w celu „poprawy bezpieczeństwa na morzach oraz wzmocnienia jej międzynarodowych zdolności obronnych”, a także by skutecznie rozwiązywać problemy ponad lokalne takie jak „terroryzm i rozprzestrzenianie broni masowego rażenia”. Blake przemawiając 26 listopada 2014 roku na terenie zachodniojawajskiego kampusu Dopok Uniwersytetu Indonezji dodał, że dla amerykańskiej administracji jest przyjemnością „odgrywanie ważnej roli we wspieraniu modernizacji wojskowej Indonezji, w tym m.in. poprzez dostarczanie amerykańskich systemów wojskowych i technologii światowej klasy”. Rozpływając się w pochwałach dla indonezyjskiego wojska i jego reformą, ambasador Robert Blake nie pochylił się nad problemem trwających już kilkadziesiąt lat licznych przypadków naruszenia praw człowieka, zaangażowania indonezyjskich żołnierzy i dowództwa w operacje nielegalnych przedsiębiorstw i uniezależniania się wobec rządów cywilnych, zwłaszcza w odległych prowincjach. Przeprowadzenie reform w tym zakresie jest niezbędne jeżeli prawdziwa modernizacja sił bezpieczeństwa ma być przeprowadzona, a demokratyczna transformacja Indonezji dokończona.
PAPUA NOWA GWINEA: ZAPOWIEDŹ NADANIA PRAW OBYWATELSKICH UCHODŹCOM Z PAPUI ZACHODNIEJ
Po raz pierwszy w historii rząd Papui Nowej Gwinei (PNG) zobowiązał się do nadania pełnego obywatelstwa ponad 10 tysiącom uchodźców z Papui Zachodniej przebywających we wschodniej części Nowej Gwinei. Minister spraw zagranicznych Papui Nowej Gwinei, Rimbink Pato odnosząc się do uchodźców zastrzegł, że ich równouprawnienie może ograniczyć się do wydania paszportów lub zaświadczeń tożsamości, lecz jak zauważa Free West Papua Campaign jest to deklaracja znaczna zważywszy na dotychczasowe podejście do tego problemu. Jeśli tylko zapowiedź doczeka się finalizacji Zachodni Papuasi, którzy zbiegli na wschodnią część wyspy przed prześladowaniami indonezyjskich sił bezpieczeństwa będą mogli o wiele prościej podejmować naukę, pracować i podróżować za granicę, co ułatwi im dotychczasową, niezmiernie problematyczną egzystencję.
WEZWALI DO WPROWADZENIA 10-LETNIEGO MORATORIUM
W dniach 4-7 listopada 2014 roku przedstawiciele społeczności autochtonicznych, enwironmentalistów i obrońców praw człowieka z 12 regencji i miast Papui Zachodniej spotkali się w Jayapurze, by omówić problemy związane z leśnictwem i przemysłowymi plantacjami na dużą skalę, które w ostatnich latach rozwijają się w zdumiewającym tempie na całej wyspie. Warto podkreślić wagę tego spotkania; trudności i koszty podróży po Papui Zachodniej sprawiają, że poszczególne wspólnoty nie mają ze sobą na co dzień kontaktu. Żyjąc w pewnej separacji wchodzą w interakcje z przedsiębiorstwami usiłującymi działać na ich terenach niejako w osamotnieniu, chociaż stojące przed nimi problemy są podobne.
W trakcie prezentacji i dialogów opisano firmy zamierzające utworzyć plantacje przemysłowe w Papui Zachodniej na przestrzeni najbliższych kilku lat, a także profile kompanii zainteresowanych pozyskaniem drewna z wysoko cenionych gatunków drzew. Organizatorzy spotkania uznali, że ważnym jest aby zgromadzone osoby poznały, często gorzkie doświadczenia wspólnot, które miały lub mają styczność z efektami działalności firm z tych branż oraz – jeżeli uznają to za konieczne – aby sformułowały wspólną listę postulatów kierowanych do decydentów rządowych i politycznych, mogących mieć wpływ na rozwój i przebieg inwestycji.
Uczestnicy usłyszeli o długotrwałych niesprawiedliwościach wokół plantacji w Jayapura, Keerom i Boven Digoel, gdzie ziemia została zawłaszczona przy wsparciu wojskowym w czasie dyktatury Suharto, powodując problemy, nierozwiązane do dziś. Formuła przekazu była wiarygodna, jako że to sami pokrzywdzeni opowiadali o trudnościach z jakimi musieli się zmagać po zmianach jakie zaszły w ich otoczeniu. Ludzie przybyli z głębokiego południa opowiadali o tym jak zostali zmarginalizowani w momencie gdy w ich okolicach pojawiły się plantacje w ramach rozwoju agrobiznesu MIFEE. Inni pochodzący z Sorong, Nabire i Mimiki opowiedzieli jak przygotowywali się do zmian, które przyszły na dobre wraz z powstaniem plantacji. Delegaci z Bintuni i Zatoki Wondama, opisując swoje doświadczenia uświadomili słuchaczy, że skutki przemysłu drzewnego są dla lokalnych społeczności nie mniej destrukcyjne.
W każdym z tych przypadków, pojawiające się zaburzenia i konflikty były bardzo podobne. Mówiono o zastraszaniu mieszkańców przez indonezyjskich żołnierzy i funkcjonariuszy policji wspierających przedsiębiorstwa, o utracie środków do życia po tym jak lasy zostały zniszczone, przytaczano obietnice firm zapowiadających rychły rozwój społeczności w sąsiedztwie których będą działały, opisywano pojawiające się problemy środowiskowe tj. zanieczyszczenia, powodzie i utrata zasobów wodnych. Mając to wszystko na uwadze, zebrani zgodzili się na wydanie wspólnej odezwy kierowanej do wszystkich podmiotów mających wpływ na wydawanie pozwoleń i licencji w tym sektorze..
Na szczycie sporządzonej listy, znalazł się postulat bodaj najważniejszy: wezwanie do wprowadzenia 10-letniego moratorium na tworzenie dużych plantacji i wdrażanie rozległych inwestycji leśnych. W intencji zgromadzonych okres ten powinien być wykorzystany na rozwiązanie istniejących już konfliktów na tym tle oraz stać się czasową zaliczką na znalezienie takich formuł inwestycji, dzięki którym firmy z omawianych branż mogłyby działać na tubylczych ziemiach bez narażania lokalnych społeczności. Zwracając się do rządu Indonezji, gubernatorów i terenowych administracji zaapelowali o wstrzymanie się z wydawaniem kolejnych licencji oraz o powołanie odpowiednich jednostek monitorujących stan środowiska i przestrzeganie praw człowieka. Dowódcę Okręgu Wojskowego Cenderawasih XVII poprosili o podjęcie wszelkich działań przeciwko członkom sił bezpieczeństwa zastraszających Papuasów i biorących udział w nielegalnym wylesianiu. Zwrócili się również do rad plemiennych w całej Papui Zachodniej aby ci tworzyli zespoły pojednawcze oraz zwykłe zespoły celem wydzielania granic plemiennych i nanoszenia ich na mapy.
Wśród organizatorów i koordynatorów spotkania znalazły się następujące organizacje: Yaysan Pusaka, Greenpeace Papua, SKP Jayapura, Jerat Papua, Foker LSM Papua oraz Jasoil Papua.
Opracowanie: Damian Żuchowski
Artykuły ukazały się również na www.krewpapuasow.wordpress.com oraz www.wolnemedia.net
ŹRÓDŁO:
1. West Papua Report. December 2014
http://www.etan.org/issues/wpapua/2014/1412wpap.htm
2. Statement from Benny Wenda on Indonesian military massacre of Papuan youths
http://freewestpapua.org/2014/12/09/statement-from-benny-wenda-on-indonesian-military-massacre-of-papuan-youths/
3. 5 West Papuans shot dead in Indonesian military rampage
http://freewestpapua.org/2014/12/08/5-west-papuans-shot-dead-in-indonesian-military-rampage/
4. West Papuans unite under a new umbrella group
http://freewestpapua.org/2014/12/07/west-papuans-unite-under-a-new-umbrella-group/
5. Statement on the arrests and shootings of KNPB activists
http://freewestpapua.org/2014/12/02/statement-on-the-arrests-and-shootings-of-knpb-activists/
6. PNG to give citizenship for West Papuan refugees
http://freewestpapua.org/2014/11/06/png-to-give-citizenship-for-west-papuan-refugees/
7. West Papuan Meetings Barricaded, Indonesia Indicates War, Vanuatu Adamant
http://westpapua.net/blog/2014/12/west-papuan-meetings-barricaded-indonesia-indicates-war-vanuatu-adamant.html/
8. Former Vanuatu PM convinced of W.Papua admission to MSG
http://www.radionz.co.nz/international/programmes/datelinepacific/audio/20159720/former-vanuatu-pm-convinced-of-w-papua-admission-to-msg
9. Penembakan di Paniai: Negara Dituntut Tanggungjawab dan Tidak Tuduh TPNPB/OPM Tanpa Bukti
http://majalahselangkah.com/content/penembakan-di-paniai-negara-dituntut-tanggungjawab-dan-tidak-tuduh-tpnpb-opm-tanpa-bukti
10. Alfian Rumagit, Forum Kerja Oikumenis Gereja Kecam Kekerasan Paniai
http://makassar.antaranews.com/berita/60546/forum-kerja-oikumenis-gereja-kecam-kekerasan-paniai
11. Papua-Wide meeting calls for 10 year Moratorium on Plantation and Forestry Industrieshttps://awasmifee.potager.org/?p=1092
12. Papua-Wide meeting calls for 10 year Moratorium on Plantation and Forestry Industries http://westpapuamedia.info/2014/11/13/papua-wide-meeting-calls-for-10-year-moratorium-on-plantation-and-forestry-industries/
13. Brudne praktyki przemysłu spożywczego w Papui Zachodniejhttp://krewpapuasow.wordpress.com/2013/09/25/brudne-praktyki-przemyslu-spozywczego-w-papui-zachodniej/
14. Olej Palmowy w Papui Zachodniej. Studium przypadkówhttp://krewpapuasow.wordpress.com/2014/03/18/olej-palmowy-w-papui-zachodniej-studium-przypadkow/
Licencja: Creative Commons - użycie niekomercyjne