Fototerapia (światłoterapia), czyli światłolecznictwo oraz helioterapia to nazwy określające różne działania mające u podstawy leczenie światłem.
Wstęp.
Duński lekarz Niels Ryberg Finsen odkrył nowoczesną terapię światłem przed około
100 laty. W 1903 roku otrzymał on Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny za swoje
osiągnięcia w dziedzinie terapii światłem. Finsen skonstruował pierwsze urządzenie
do wytwarzania sztucznie zsyntezowanego światła podobnego do słonecznego i
osiągnął znakomite wyniki w leczeniu pacjentów cierpiących na szczególny rodzaj
gruźlicy skóry. Wykorzystanie technicznie zsyntezowanych promieni słonecznych
ma wyraźne zalety: na przykład, parametry natężenia emitowanego światła oraz jego
widmo mogą być regulowane, a zatem również odtwarzane.
Fototerapia (światłoterapia), czyli światłolecznictwo oraz helioterapia to nazwy
określające różne działania mające u podstawy leczenie światłem.
W zależności od długości fali rozróżniamy :
- promieniowanie widzialne,
- promieniowanie podczerwone (ang. infra-red: IR) i
- promieniowanie nadfioletowe (ang. ultra-violet UV).
W obrębie nadfioletu rozróżniamy promieniowanie:
- UVA długość fali 320-400 nm
- UVB długość fali 290-320 nm
- UVC długość fali 100-290 nm.
W światłolecznictwie/fototerapii wykorzystuje się :
- naturalne źródła światła (helioterapia)
- źródła sztuczne (aktynoterapia), wśród których źródłem światła podczerwonego są lampy sollux, natomiast ultrafioletu – lampy kwarcowe.
Leczenie światłem widzialnym.
Wskazania :
1. Leczenie zaburzeń psychicznych związanych z depresją zimową; stosuje się
lampy o natężeniu oświetlenia powyżej 2500 luksów (czyli około 5-10 razy
większe niż emituje zwykła żarówka)
2. Leczenie i zabiegi dermatologiczne światłem LED: światło niebieskie 405-420
nm ma właściwości bakteriobójcze, stosuje się przeciwko trądzikowi
pospolitemu, światło żółte ok. 590 nm przeciwko przebarwieniom (likwidacja
plam i zaczerwienień skóry) i w lekkiej postaci trądziku różowatego, światło
czerwone 630-650 nm ma właściwości przeciwzapalne, stymuluje produkcję
kolagenu i jest stosowane w zabiegach przeciw starzeniu skóry jak niwelacja
zmarszczek, światło podczerwone ok. 850 nm stosowane razem ze światłem
czerwonym ma właściwości przeciwzapalne, wnika kilka cm w głąb ciała
przynosząc ulgę w bólu stawów i mięśni, poprawia mikrokrążenie i jest
również pomocne w przyspieszaniu gojenia.
3. Fototerapia noworodka stosuje się światło niebieskie o długości fali ok. 470nm.
Koloroterapia
Koloroterapia pomaga uzyskać równowagę energetyczną w okresie
rekonwalescencji, osłabienia organizmu, pomaga pokonać stresy, lęki,
zaburzenia snu, optymalizuje procesy przemiany materii, uśmierza ataki
migreny, leczy bóle - również chroniczne. Może być stosowana systematycznie
poprzez zmysł wzroku lub miejscowo na skórę z niewielkiej odległości. Moc
barw jest częścią naturalnej energii wszechświata. Otaczające nas kolory to
część widma naturalnej energii emanującej ze Słońca. Wchodzą one w reakcje z
naszą własną energią. Od najdawniejszych czasów stosowane do uzdrawiania
udowodniły swoją terapeutyczną skuteczność. Nasze oczy przekształcają
energię barw w energię chemiczną wzmacniając siły odpornościowe.
Sukces koloroterapii można wyjaśnić w ten sposób: choroba jest wyrazem
braku pewnych częstotliwości (drgań) w komórkach jednego lub więcej
organów. Odpowiadają one falom widma kolorowego. Jeśli uzupełni się ten
niedobór drgań poprzez naświetlenie barwą, brak ten zostanie wyrównany, a
sprawność organu wzrasta.
Helioterapia
Helioterapia to inaczej leczenie słońcem. Pobudza ona w organizmie wiele
procesów. Wspomaga przemianę materii. wzmaga procesy krwiotwórcze,
podnosi odporność. Dzięki promieniom słońca organizm w naturalny sposób
wytwarzana jest w nas witamina D odpowiedzialna za prawidłowy rozwój
kośćca. Dlatego lekarze często zalecają helioterapię osobom z gruźlicą kostnostawową,
z nieżytami oddechowymi, z problemami skórnymi. Słońce pobudza
w organizmie krążenie, dlatego kąpiele słoneczne nie są zalecane dla osób z
niewydolnością krążeniową i skłonnością do krwawień.
Światło BIOPTRON
System Terapii Światłem BIOPTRON jest opatentowanym na skalę światową
urządzeniem medycznym ze specjalnym mechanizmem optycznym, które
emituje światło o widmie podobnym do tej części widma
elektromagnetycznego, która jest wytwarzana w naturze przez słońce, ale bez
promieniowania UV.
Terapia Światłem BIOPTRON może w sposób naturalny wzmacniać
regeneracyjne i utrzymujące równowagę zdolności organizmu, przez co pomaga
organizmowi wyzwalać jego własny potencjał leczniczy. Po dojściu do tkanek
energia światła wspomaga proces biostymulacji (co oznacza, że w pozytywny
sposób stymuluje różnorodne procesy biologiczne w organizmie a tym samym
wzmaga funkcje organizmu).
Wskazania:
A. Leczenie ran:
- rany pourazowe
- rany po operacjach oparzenia
- odleżyny
- owrzodzenia nóg
B. Leczenie bólu:
- choroba zwyrodnieniowa stawów
- reumatoidalne zapalenie stawów (przewlekłe)
- choroba zwyrodnieniowa układu kostno-stawowego
- bóle pleców, barku i szyi
- zespół cieśni nadgarstka
- bóle tkanki bliznowej
- urazy mięśniowo-szkieletowe
C. Medycyna sportowa:
- bóle mięśni i stawów
- kontuzje sportowe: zwichnięcia, stłuczenia, naderwania, naciągnięcia, otarcia
- urazy tkanki miękkiej mięśni, ścięgien i więzadeł
- skurcze mięśni
- skręcenia
- zmęczenie mięśni
- zapalenie ścięgna
- siniaki
- łokieć tenisisty
D. Choroby skóry:
- atopowe zapalenie skóry (egzema)
- łuszczyca
- opryszczka
- powierzchowne infekcje bakteryjne
- trądzik
- zmiany skórne jamy ustnej (owrzodzenia, choroby dziąseł, zapalenia skóry w okolicy ust, itp.)
Leczenie światłem podczerwonym.
Leczenie podczerwienią ma głównie zastosowanie w fizykoterapii, gdzie
wykorzystuje się światło o długości od 720 do 15000 nm i wykorzystuje się
podstawową cechę podczerwieni czyli działanie rozgrzewające. Do emisji
stosuje się najczęściej lampę sollux, której promieniowanie penetruje na małą
głębokość tkanek.
Działanie promieniowania podczerwonego na ustrój:
- rozszerzenie naczyń włosowatych skóry
- zwiększanie przepływu przez tkanki krwi tętniczej
- zmniejszenie napięcia mięśni
- podwyższenie progu odczuwania bólu, a zatem działanie przeciwbólowe
- wzmożenie przemiany materii
- pobudzenie receptorów cieplnych skóry
Do naświetlań promieniami podczerwonymi stosuje się lampy sollux:
statywową lub stołową. Lampy wyposażone są w komplet filtrów ze szkła
czerwonego i niebieskiego:
Zastosowanie filtra czerwonego:
- stany zapalne tkanek miękkich
- trudno gojące się rany
- w leczeniu odczynów skóry po terapii promieniami rentgenowskimi
Zastosowanie filtra niebieskiego:
- bóle mięśniowe i nerwobóle
- przeczulice
- czyraczność
Wskazania do stosowania promieni podczerwonych:
- przewlekłe i podostre stany zapalne, w których możliwe jest miejscowe stosowanie ciepła
- przewlekłe i podostre zapalenia stawów oraz zapalenia okołostawowe
- nerwobóle i zespoły bólowe
- stany po przebytym zapaleniu skóry i tkanek miękkich pochodzenia bakteryjnego
- przed zabiegiem masażu i jonoforezy
Leczenie światłem nadfioletowym.
Do naświetlań promieniami nadfioletowymi stosuje się lampy kwarcowe.
Naświetlania mogą być miejscowe lub ogólne. Promieniowanie nadfioletowe, w
zależności od długości fali, dzieli się na 3 obszary:
- UV-A o długości fali 400-315 nm
- UV-B o długości fali 315-280 nm
- UV-C o długości fali 280-200 nm
Promieniowanie UV-A najlepiej wnika w głąb skóry wywołując tylko niewielki
odczyn rumieniowy. Stosowane w dużych dawkach powoduje szybką pigmentację
skóry.
Promieniowanie UV-B pomimo iż nie wnika głębiej poza naskórek, to wyraźnie
wpływa na układ krwionośny i przemianę materii. Wywołuje silny odczyn
rumieniowy i syntezę witaminy D3.
Promieniowanie UV-C w normalnych warunkach nie dociera do ziemi. Wywiera
najsilniejsze działanie fotochemiczne i jest najbardziej szkodliwe biologicznie.
Stosowane jest m.in. do wyjaławiania pomieszczeń.
Wskazania do stosowania promieni nadfioletowych:
- choroby gardła i nosa
- przewlekłe nieżyty oskrzeli
- dychawica oskrzelowa
- krzywica
- nerwoból nerwu kulszowego
- gościec tkanek miękkich
- choroba zwyrodnieniowa dużych stawów
- trądzik pospolity
- czyraczność
- stany zapalne tk. miękkich
- owrzodzenia troficzne
- trudno gojące się rany
- łuszczyca
- utrudniony zrost kostny
- stany rekonwalescencji
Zakończenie.
Terapia świetlna jest doskonałym uzupełnieniem tradycyjnych metod leczenia.
Poprawę stanu ogólnego można stwierdzić niekiedy już po krótkim czasie - bez
stosowania leków i bez działań ubocznych.
Każdej długości fali odpowiada określony odcień barwy, który spostrzega oko
ludzkie. Od 780 nanometrów ukazuje się światło czerwone, fiolet zaczyna się
od około 380 nanometrów. Między fioletem a czerwienią leżą następujące
długości fal dla światła niebieskiego, zielonego, żółtego i pomarańczowego:
- 380 - 450 nm Fiolet
- 575 - 585 nm Żółty
- 450 - 500 nm Niebieski
- 585 - 620 nm Pomarańczowy
- 500 - 575 nm Zielony
- 620 - 780 nm Czerwony
Terapia światłem widzialnym (385-780 nm) bez promieni UV i podczerwieni
jest w pełni bezpieczna.
Natomiast jeśli chodzi o naświetlanie lampą sollux czy lampą kwarcową należy
zachować duże środki ostrożności żeby nie dopuścić np. do poparzeń,
wypalenia naskórka czy utraty wzroku.