Wielkie fontanny, kwiaty i drzewa – takie kształty mogą przyjąć sztuczne ognie. Dlaczego? Co sprawia, że fajerwerki wybuchają właśnie w takich kształtach i kolorach?
Huk i błysk
Najprostszy fajerwerk to często sprzedawana na wszelkich straganach petarda. Powoduje ona tylko huk i rozbłysk, nie unosi się też w powietrze. Znano ją od setek lat. - pierwsze petardy wystrzeliwały już 200 lat przed narodzeniem Chrystusa, w starożytnych Chinach.
Petarda zawiera sprasowaną kostkę lub walec czarnego prochu (stosowanego dawniej w muszkietach i działach) w tekturowym pudełku, do którego doprowadzono lont. Huk petardy rozbrzmiewa, kiedy ładunek wybuchowy rozrywa opakowanie. Gdyby podpalić sam proch, rozbłysnąłby i spaliłby się szybko, nie powodując eksplozji. Takie tanie fajerwerki stanowią podstawowy arsenał każdego, kto chciałby narobić huku.
Kwiaty na niebie
Rakieta, w przeciwieństwie do prostej petardy, składa się już z kilku elementów. Pierwszy i najważniejszy stanowi pojemnik, ponieważ to w nim znajduje się następny element.
Pamiętacie zimne ognie? Pałeczki, które podpalone jarzyły się na złoto przez dłuższy czas? Właśnie na takiej samej zasadzie działa zawartość tego fajerwerku – zapłon kulek z azotanu baru i opiłków żelaza. Razem z nimi w pojemniku znajduje się jeszcze petarda, powodująca zapłon kulek i rozerwanie pojemnika. Aby nie wystrzeliła na ziemi, niezbędny stał się, rzecz jasna, lont. Lont jednak nie pomoże w wyniesieniu fajerwerku pod niebo, prawda?
Niezbędny wówczas okazuje się moździerz czyli bateria. Na nią składa się krótka, stalowa rurka z lontem wypełniona czarnym prochem. Wybuchając, wypycha z wielką siłą wasz fajerwerk, który ulatując, zapala się i rozrywa pudełko. Kulki z azotanu, iskrząc, rozlatują się na wszystkie strony. Fajerwerki wystrzeliwane z baterii stanowią jeden z najpopularniejszych rodzajów sztucznych ogni.
Opracowano także inny rodzaj podobnych sztucznych ogni, czyli fajerwerki działające kilkuetapowo. Zamiast kulek z azotanu baru, wypełnia się je one innymi, mniejszymi fajerwerkami lub petardami. Poprzez zapłon, najpierw eksploduje główny pojemnik, zapalający wówczas mniejsze – te rozrywają się, powodując, w zależności od rodzaju, większy albo mniejszy huk i rozbłysk. Daje to efekt serii następujących po sobie rozbłysków.
Gatunki ognia
Wzór, jaki przyjmują fajerwerki zależy od ułożenia „naboi” w tekturowym pojemniku. Jeżeli wszystkie kuleczki ułożono wokół prochu, rozerwanie skutkuje wytworzeniem okrągłego fajerwerku – rozbłyskujące elementy utworzą okrągły kształt.
Natomiast rozlokowanie ładunków na okrągłej płaszczyźnie, da efekt pierścienia, jaki utworzy się w powietrzu. Istnieje także rodzaj fajerwerku „wierzbowego” - ładunek wykonuje się z długo płonącego materiału, dlatego wyniesienie go pod niebo zaowocuje eksplozją i widocznymi przez długi czas, spadającymi drobinami. Na tej samej zasadzie działa palma z tym, że ładunek nie jarzy się tak długo, a wynoszenie go przebiega przy równoczesnym rozbłysku innego fajerwerku, tzw. komety, pozostawiającej podłużny ślad imitujący „pień”. Im bardziej skomplikowany wzór, tym większa zabawa – jednak najpiękniejsze pojawiają się jedynie na profesjonalnych pokazach pirotechnicznych.
Wykonanie podobnych sztucznych ogni wydaje się bardzo prostą czynnością, jednak pamiętajcie, że wykonane domowymi metodami fajerwerki stanowią zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Przy przygotowaniach do Sylwestra udajcie się lepiejdo sklepu z fajerwerkami, albo zamówcie je online, np. na stronie superpower.pl, sprawdzając przy tym czy zakup posiada odpowiedni atest i czy pojemnik opakowano szczelnie. Kilka niewielkich, profilaktycznych zabiegów sprawi, że cała zabawa stanie się bezpieczna i przyniesie dużo radości.