Pracodawca od wynagrodzenia za pracę odprowadza składki do ZUS i zaliczkę na podatek, ale może także potrącić również inne należności.
Wynagrodzenie za pracę podlega szczególnej ochronie prawnej. Obowiązkiem pracodawcy jest wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za pracę w terminie i w całości - kwota netto - po odprowadzeniu obowiązkowych składek do ZUS oraz zaliczki na podatek dochodowy.
Istnieją przepisy kodeksu pracy, które w niektórych przypadkach zezwalają pracodawcy na inne potrącenia z wynagrodzenia za pracę pracownika bez jego zgody.
Potrącenia z wynagrodzenia za pracę po wyroku sądu
Pracodawca może pracownikowi potrącić z wynagrodzenia za pracę należności, jakie pracownik musi zapłacić na podstawie wyroków i postanowień sądu. Wyrok albo postanowienie sądowe, które zostanie dostarczone pracodawcy przez komornika musi być zaopatrzone w tzw. klauzule wykonalności ( pieczęć przybita przez sąd na odpisie wyroku, potwierdzająca, że wyrok musi być respektowany).
Klauzula jest nadawana przez są, gdy wyrok jest prawomocny ( nikt go nie zaskarżył albo od wyroku nie przysługują już żadne środki zaskarżenia).
Klauzula wykonalności może być uzyskana nie tylko na podstawie wyroku sądowego, może ją uzyskać także bankowy tytuł egzekucyjny. Jeżeli do tego dojdzie nie potrzebna jest sprawa w sądzie, a komornik ma prawo zająć część wynagrodzenia za pracę pracownika, który np, nie spłaca rat kredytu.
Na podstawie postanowienia sądowego lub bankowego tytułu egzekucyjnego, komornik ma prawo zażądać przymusowego ściągnięcia należności z wynagrodzenia za pracę, a obowiązkiem pracodawcy jest potrącenie bez zgody pracownika.
Takim potrąceniom podlegają:
- alimenty, które zasądzi sąd na podstawie wyroku ( gdy dłużnik nie płaci ich dobrowolnie)
- inne należności np. niespłacone raty kredytu
Jeżeli chodzi o alimenty, pracodawca może potrącić maksymalnie 3/5 wynagrodzenia za pracę, które wynika z umowy o pracę pracownika.
Jeżeli chodzi o inne potrącenia niż alimenty, obowiązuje kwota wolna od potrąceń, czyli :
- minimalne wynagrodzenie za pracę ( 2000 zł), gdy pracodawca potrąca należności na mocy wyroku sądu
- 75 % tego najniższego wynagrodzenia za pracę, gdy pracodawca potrąca pracownikowi zaliczki pieniężne, które mu udzielił
- 90 % najniższego wynagrodzenia za pracę, gdy pracodawca potrąca kary pieniężne nałożone pracownikowi
Komornik może zająć w całości "trzynastkę" pracownika i wszystkie nagrody od pracodawcy jeżeli pracownik ma długi alimentacyjne.
Potrącenia z wynagrodzenia za pracę na rzecz pracodawcy
Pracodawca bez zgody pracownika może potrącić z wynagrodzenia za pracę :
- zaliczki pieniężne - które pracodawca udzielił pracownikowi, a ten ich nie rozliczył
- kary pieniężne - które pracodawca zastosował wobec pracownika, czyli : kara za nieprzestrzeganie przepisów bhp i przepisów przeciwpożarowych, kara za opuszczenie miejsca pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy pod wpływem alkoholu lub spożywanie alkoholu w pracy
Gdy pracodawca chce potrącić pracownikowi z wynagrodzenia za pracę wierzytelności za odpowiedzialność materialną musi mu udowodnić winę. Potracenia mogą też być dokonane na podstawie wyroku lub zgody sądu.
Potrącenia z wynagrodzenia za pracę za zgodą pracownika
Inne potrącenia, które nie są ściągnę na podstawie wyroku sądu i nie są karami od pracodawcy, ani niespłaconą zaliczką, pracodawca może dokonać tylko za zgodą pracownik, która powinna być wyrażona na piśmie ( zgoda usta na podstawie wyroku SN z 1 października 1998 r.- IPKN366/98). Pracownik powinien też wiedzieć ile będą wynosić te potrącenia.
Gdy pracodawca dokonuje potrąceń za zgodą pracownika, to kwota wolna od potraceń musi wynosić tyle, ile minimalne wynagrodzenie za pracę (odliczając składkę na ubezpieczenie społeczne i zaliczkę na podatek - art 91&2pkt 1 K.p).
Licencja: Creative Commons - bez utworów zależnych