Pogoda w Polsce kształtuje się pod wpływem mas powietrza napływających na nasz obszar z różnych kierunków. Masy powietrza różnią się między sobą przede wszystkim temperaturą i wilgotnością. Najczęściej występują w Polsce następujące masy powietrza:
- Powietrze arktyczno-kontynentalne (PAk).
Jest to bardzo chłodna i uboga w parę wodną masa powietrza. Do Środkowej Europy napływa jako powietrze zimne, suche i czyste. Przemieszczając się na południe w ciepłej porze roku, ogrzewa się od cieplejszego podłoża i powstaje w niej stan równowagi chwiejnej oraz prądy wstępujące. Wskutek małej zawartości pary wodnej na ogół nie obserwuje się większego zachmurzenia. W chłodnej połowie roku powietrze arktyczno - kontynentalne, jako suche i czyste, sprzyja dużemu promieniowaniu powieszchni Ziemi, powodując silne mrozy przy bezchmurnej pogodzie. Na wiosnę i w jesieni wywołuje często późne wiosenne i wczesne jesienne przymrozki. - Powietrze arktyczno-morskie (PAm).
Zalega na obszarach między Grenlandią a Spicbergenem, jako powietrze zimne, o małej wilgotności i czyste. Zanim dotrze ono do Europy przemieszcza się nad północną częścią Oceanu Atlantyckiego, gdzie ogrzewa się od dołu i wzbogaca w parę wodną, stając się przez to masą o równowadze chwiejnej. W lecie, przy silniejszym nagrzaniu od dołu, powstają silne prądy wstępujące, tworzą się chmury kłębiaste deszczowe, przelotne opady burzowe i gradobicia. W chłodnej porze roku powietrze arktyczno - morskie, po wtargnięciu do Europy nad obszary wyziębione, ochładza się od dołu, staje się masą o równowadze stałej i przynosi często pogodę bezchmurną i mroźną. - Powietrze polarno-kontynentalne (PPk).
Jest masą powietrzną najczęścij spotykaną w Europie i w Polsce. Masy tego powietrza kształtują się w zimie nad obszarami Syberii Wschodniej i Środkowej Europy oraz Skandynawi. Są dlatego bardzo chłodne, szczególnie w warstwach dolnych, czyste, wystęuje w nich stan róenowagi stałej i panuje bezchmurna, bardzo mroźna pogoda. Niekiedy występują mgły i chmury warstwowe, pokrywające całe niebo. W lecie powietrze polarno - kontynentalne kształtuje się w umiarkowanych szerokościach Eurazji. Gdy kontynent jest silnie nagrzany to PPk staje się masą o równowadze chwiejnej, ma wysokie temperatury i jest zilnie zpylone. Jeśli PPk stanie się bardziej wilgotne, wówczas przy znacznej konwenkcji powstają w nim chmury kłębiaste i kłębiaste deszczowe, opady przelotne i burze. - Powietrze polarno-morskie (PPm).
Jest obok PPk masą najczęściej spotykaną w Europie i w Polsce. Powietrze polarno - morskie formuje się w zimie w wyżach nad Kanadą, a w lecie w umiarkowanych szerokościach Północnego Atlantyku. Do Środkowej Europy w chłodnej porze roku powietrze to przemieszcza się jako ciepłe od dołu, o mniej lub bardziej zaznaczonej równowadze chwiejnej, przynosi ocieplenie, nierzadko silną odwilż i pogodę pochmurną z chmurami warstwowymi. W ciepłej porze roku powietrze polarno - morskie sprowadza pogodę raczej chłodną. Oznacza się równowagą chwiejną, sprzyjającą powstawaniu chmur kłębiastych z możliwością opadów burzowych. - Powietrze zwrotnikowo-kontynentalne (PZk).
Obszar źródłowy tej masy powietrza obejmuje Bliski Wschód, Bałkany i Północną Afrykę. Powietrze zwrotnikowo - kontynentalne napływa do rejonu Środkowej Europy zazwyczaj w ciepłej porze roku. Jest ono bardzo ciepłe, suche i zawierza w dolnych warstwach dużo pyłu niesionego z terenów pustynnych. Cechuje je często, zwłaszcza w chłodnej porze roku, równowaga stała, słabe zachmurzenie i brak opadów. Latem może się silnie ogrzewać od dołu i powstają wtedy prądy wstępujące, chmury kłębiaste oraz gwałtowne deszcze przelotne. W lecie masie tej towarzyszy pogoda upalna. - Powietrze zwrotnikowo-morskie (PZm).
Obszarem źródłowym tego powietrza są okolice podzwrotnikowe Atlantyku z zalegającym tam wyżem Azorskim. Powietrze zwrotnikowo - morskie po dotarciu nad Europę w chłodniejszym okresie ochładza się i powstaje wówczas pogoda pochmurna, występują mżawki i mgły. W lecie nagrzewa się od lądu jeszcze bardziej, przecodzi stan równowagi chwiejnej, która w upalne dni wywołuje silną konwenkcję, chmury kłębiaste deszczowe, ulewy i burze.
Autor: kabak